De ‘solidariteit’ van Luc Cortebeeck

“Hallucinant”. “Een brug te ver”. “Het begin van het einde van de solidariteit”. De pathetiek was niet van de lucht toen het ABVV en ACV dinsdag reageerden op de Vlaamse ambities van federaal minister van Werk, Frank Vandenbroucke ( SP.A). Een regionale opsplitsing van het werkloosheidsbudget? No way. “Dit is zeer schadelijk en zal extreem rechts in de kaart spelen,” gaf ACV-topman Luc Cortebeeck prompt als repliek.

We achten de kans niet gering dat de vakbondsbons zich opnieuw in zijn ontbijtkoffie verslikt wanneer hij de uitslag van onze driemaandelijkse CEO-enquête onder ogen krijgt. Op de vraag ‘Vindt u dat het Vlaams Blok deel moet uitmaken van de Vlaamse regering?’ antwoordt 52 % van de Vlaamse bedrijfsleiders ‘ja’ en 46,5 % ‘neen’. Politiek kiest dus een meerderheid van de Vlaamse bedrijfstop voor het ‘extremistische’ Vlaams Blok in een regering (zie blz. 14).

In deze Trends verwoordt een afscheidnemende Pierre Godfroid wat bij veel bedrijfsleiders leeft. “Van het moment dat we democratisch een partij aanvaarden, mag die partij niet uitgesloten worden. Ofwel zeg je a priori neen, ofwel laat je die partij toe in de kiesstrijd en moet je rekening houden met het bestaan ervan,” argumenteert hij.

Dat is niet alles. Bijna twee derde van de Vlaamse CEO’s vindt dat de nieuwe Vlaamse regering nu ook effectief werk moet maken van een splitsing van de sociale zekerheid: 33,5 % stipt op een schaal van 1 (heel belangrijk) tot 5 (niet belangrijk) het cijfertje 1 aan, en 29,5 % het cijfer 2. Voor het versneld doorvoeren van Vlaamse CAO’s is 57,5 % van de bedrijfsleiders gewonnen en niet minder dan 71,7 % vindt dat fiscale autonomie voor de nieuwe bewindslui een prioritaire beleidsdaad moet zijn.

Daar gaat de zo door de unitaire Belgische vakbonden beoogde federale ‘solidariteit’. Of beter gezegd: de fel begeerde status-quo. “Het heeft geen zin om dingen die werken in vraag te stellen,” argumenteert Cortebeeck in De Tijd. Waarmee hij eens te meer het behoudende of conservatieve imago bevestigt van een vakbond die zich vastklampt aan de welvaart van gisteren en blind is voor de economische realiteit van morgen.

Als uit recente cijfers van de Hoge Raad van Financiën blijkt dat Vlaanderen in de hele periode 1995-2003 op zijn begroting een gecumuleerd overschot van 4,3 miljard euro haalde – of 4,1 miljard euro meer dan beoogd – en zo versneld bijdroeg tot de afbouw van de Belgische overheidsschuld, en dat in diezelfde periode Wallonië (de Franse Gemeenschap en het Waals Gewest) 153,6 miljoen euro dieper in het rood ging dan toegelaten, dan zegt dit iets over solidariteit.

In die context pleiten voor meer homogene Vlaamse slagkracht in gezondheidszorg, fiscaliteit en arbeidsbeleid is de logische consequentie daarvan. Vorige week stemde de Duitse vakbond IG Metall ermee in om werknemers van Siemens voortaan veertig uur per week te laten werken in plaats van 35, zonder loonsverhoging. Een precedent dat kan tellen, aldus het Verbond van Belgische Ondernemingen en Agoria (zie blz. 16 en 40).

Werken we te weinig of – anders gezegd – nemen we te veel vrije tijd? Misschien wel, misschien niet. Vrije tijd heeft zijn waarde en zou naast het bruto binnenlands product (BBP) evenzeer in rekening gebracht moeten worden als graadmeter van onze economische welvaart. De vraag is alleen: hoe dierbaar is ons die vrije tijd? Met andere woorden, in welke mate willen we een deel van ons economisch product (ons BBP) opofferen aan meer vrije uren, rekening gehouden met de vergrijzing die op ons afkomt?

Vastklampen aan één unieke formule – de veertigurige werkweek als fetisj – is slechts een deel van de oplossing. Minder uren per week presteren kan ook gecompenseerd worden door langer te werken gedurende een hele beroepscarrière. Zo’n veelzijdige problematiek kan op verschillende wijzen aangepakt worden. Sterker nog, ze kan grondig in aanpak verschillen per regio. Het pleidooi van een ervaren federale excellentie als Frank Vandenbroucke bewijst dat. Steeds meer Vlaamse bedrijfsleiders – zo bewijst de enquête – geven hem daarin gelijk.

piet.depuydt@trends.be

We achten de kans niet gering dat Luc Cortebeeck zich opnieuw in zijn ontbijtkoffie verslikt, wanneer hij de uitslag van onze driemaandelijkse CEO-enquête onder ogen krijgt.