De scheidsrechter heeft het altijd gedaan

De krantentitels logen er niet om vorige week. ‘EU zet Belgische telecomtoezichter onder druk’, ‘Europa in opstand tegen tarieven Belgacom’, ‘EU-Commissie: vaste telefonie te duur in België’. Belgacom en het toezichthoudende Belgische Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT) hadden nog maar eens de boter gegeten. Vincent Van Quickenborne (Open Vld), minister van Ondernemen en Vereenvoudigen, was er als de kippen bij om de bal in doel te trappen. Hij beloofde, kort samengevat, het BIPT op Belgacom los te laten. De voorzitter van het BIPT mocht opdraven om te beloven dat hij er werk van zou maken. Goed dat we een Europese Commissie hebben. En zo’n flinke minister. En een onafhankelijke toezichthouder die naar de minister luistert.

De ware toedracht is enigszins anders. De nieuwe telecompolitiek van de Europese Commissie wil het markttoezicht zo licht mogelijk houden. Haar herziene Aanbevelingen van 17 december 2007 bepalen expliciet dat de toezichthouder zich moet be-perken tot maatrege-len op groothandelsniveau. Voorbeelden zijn de organisatie van carrierkeuze of het verplichten van de doorverhuur van telefoon-lijnen. Dergelijke maatregelen (die allemaal al werken in België) moeten voldoende zijn om de concurrentie te doen spelen. De Commissie wijst expliciet een regulering van de eindgebruikerstarieven voor vaste telefonie af. Toezichthouders die daarin toch willen ingrijpen, moeten een gemotiveerde afwijking vragen. Dat heeft het BIPT gedaan in een zogenaamde ‘notificatie’ aan de Europese Commissie op 19 september. Dat gaat in tegen de Europese doctrine en het vergt moed.

Voor een ingreep in de eindgebruikersmarkt moet volgens de Commissie aan drie voorwaarden voldaan zijn: er moeten structurele en onoverkomelijke barrières zijn die de instroom van concurrenten verhinderen; de marktstructuur evolueert niet naar effectieve concurrentie binnen een redelijke tijdshorizon; en het mededingingsrecht is onvoldoende om het falen van de markt recht te zetten.

In haar antwoord van 20 oktober laat de Europese Commissie in het midden of de regulering en de aanbiedingen van telefonie over breedband voldoende lage drempels voor concurrentie creëren in België. Ze accepteert wel het argument van het BIPT dat Belgacom hoge prijzen kan vragen en dat de concurrenten eerder die hoge prijzen volgen dan ermee te concurreren. Ze accepteert ook dat de dalende groothandelsprijzen onvoldoende doorsijpelen naar de consumenten. Met andere woorden, de Commissie redeneert: als het eruitziet als een eend en het loopt als een eend en het kwaakt als een eend, dan is het een eend. Ze nodigt het BIPT dus uit om nog eens goed uit te pluizen waarom haar maatregelen niet werken (dezelfde maatregelen werken in andere landen wél) en om, in afwachting dat die ingrepen werken, toch maar de kleinhandelstarieven te reguleren.

Hoe je van de goedkeuring van de actievoorstellen van het BIPT komt tot beschuldigingen dat Belgacom zijn tariefverplichtingen niet nakomt en dat het BIPT daartegen niet optreedt, is het geheim van de persdienst van Europees Commissielid Viviane Reding. (T)

Door Bruno Leijnse