De rouwrobot – het jaar 2062
In De Tijdreiziger blikt Hans Bourlon, CEO van Studio 100, met veel fantasie enkele decennia vooruit. Deze week: Een mens kan een machine liefhebben
Ben, mijn buurman, staat aan mijn voordeur, buiten adem. “Je moet snel komen. Er is iets met Marie”, zegt hij. “Ze brabbelt wartaal en ze slaat keihard met haar hoofd tegen de deur.”
Ik haast me naar buiten. Ben is 80, maar goed te been en scherp van geest. Als ik het huis binnenkom, ligt Marie roerloos op de grond. “Nee”, jammert de oude man. “Is ze… ?” “Rustig, Ben”, zeg ik. “Waarschijnlijk is ze te repareren.” Ik til Marie op en draag haar over mijn schouder naar buiten. “Ik laat, zo gauw ik nieuws heb, iets weten”, zeg ik.
Een paar uur later volgt een trieste boodschap van de reparateur. “Onbegonnen werk,” zegt hij. “Haar harde schijf is volledig gecrasht.” Hij veegt alle vijsjes en printplaatjes bijeen en propt daarna alles via een klepje slordig terug in de robot. “Robotopkopers geven nog wel iets voor de wisselstukken”, zegt hij. “Vraag maar aan mijn baas, hij staat vooraan in de winkel.”
De baas bekijkt Marie grondig en zoekt het serienummer op. “Ze is een rouwrobot”, zegt hij. “Maar dit type wordt al jaren niet meer gemaakt.” “Nooit van gehoord”, zeg ik, waarop de man mij uitgebreid uitlegt wat zo’n rouwrobot is.
“De stem, de kennis, de humor, zelfs de manier van denken van iemand worden geanalyseerd en bij het overlijden overgeplaatst in een robot. Allemaal met het doel om het rouwproces van wie achterblijft te verlichten”, legt hij uit. “Jaren geleden was dit type rouwrobot erg populair. Alleen: zo’n robot diende om een drietal jaar mee te gaan. Voldoende tijd om het rouwproces door te maken. Maar deze robot is al meer dan twintig jaar oud. Hij is versleten. Zulke robots worden trouwens niet meer gemaakt. Vandaag zijn er efficiëntere methoden om een verlies te verwerken, zoals de troostpil die delen van het geheugen verzacht.”
De man buigt zich nog eens over de levenloze robot en lacht dan. “Kijk, Marie was een A+ model,” zegt hij. “Hoezo?” vraag ik. “Wel, die modellen waren gepimpt. Bijvoorbeeld, als de overledene veel zeurde, dan deed de rouwrobot dat net niet. Of als de overledene geen interesse had in je hobby’s, dan had die rouwrobot dat net wel. Je kreeg eigenlijk een betere versie van de dode geliefde. Alweer een slimme methode om het rouwproces te versnellen. En het werkte. Niemand die achteraf nog wou wisselen”, lacht hij. “Ik zou contact opnemen met het robotmuseum”, besluit hij. “Zij hebben zeker interesse in een authentieke rouwrobot.”
Met de levenloze Marie in mijn armen sta ik voor de voordeur van Ben. Ze weegt echt zwaar, typisch voor die eerste generatie robots. Ben opent de deur. “Marie is voorgoed…”, zeg ik. Ik vind de juiste woorden niet voor het tragische nieuws, maar Ben knikt. Een traan loopt langs zijn wang. Ik leg mijn arm rond zijn schouder. “Waar leg ik haar?”, vraag ik. “Op zolder?” “Nee”, zegt Ben. “Ze verdient een passend eerbetoon.”
Voor de begrafenis van een robot is er geen haast. Een maand later zit ik in de tuin van Ben, samen met zijn kinderen en kleinkinderen, in een cirkel rond de tafel waarop Marie plechtig ligt opgebaard. Ze is mooi opgeblonken. Rond haar geuren rozen in de zon. “Laat ons samen rouwen voor Marie de rouwrobot”, opent de ceremonieleider.
Eén voor één staat iemand recht en vertelt een herinnering aan Marie. “Ze stak snoepjes in onze schooltas”, zegt een van de kleinkinderen. “Ze hielp mij bij mijn huiswerk”, zegt een ander. “Ze kon zo goed praten over voetbal”, zegt de zoon van Ben. Nu pas voel ik hoezeer de rouwrobot deel van de familie was.
Dan spreekt Ben. “We zijn hier samengekomen om te rouwen voor mijn Marie. Ze heeft zoveel voor ons betekend. Op moeilijke momenten was ze er altijd. Met een luisterend oor, een begripvolle opmerking of een goede raad. Ze laat een leegte achter.” Ben slikt en besluit: “Ik zal haar onderdelen schenken aan mensen wier rouwrobot wel nog te herstellen valt.” Er volgt een applaus. Maar wat vreemd is… geen woord over Marie, de vrouw naar wiens beeld de rouwrobot gecreëerd is. Eén voor één komen de genodigden naar voren en leggen ze hun hand even op het voorhoofd van glimmende robot. Ik doe mee. Ook over mijn wang rolt een traan als ik Marie de aanraak. Want plots besef ik hoe innig een mens een machine kan liefhebben.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier