Wall Street was vorige week in de ban van een ware opstand. Kleine beleggers revolteerden tegen de grote beursjongens, meer bepaald de shorters en de hefboomfondsen. De activisten verenigden zich via sociale media en bundelden de krachten op goedkope beurshandelsplatformen. En zowaar, ze kregen enkele grote jongens op de knieën. David haalde het van Goliath. Alleen heeft die overwinning een ironisch neveneffect.
De jongste weken namen shortsellers het aandeel van GameStop in het vizier. Maar het ging mis. Fans van de keten spraken op internetfora af de shorters een lesje te leren. Ze kochten massaal GameSpot-aandelen en dreven de koers fors op. De shorters, die de aandelen moesten kopen, leden fikse verliezen. Door hun aankopen dreven ze de koers van GameStop nog meer de hoogte in. Het zieltogende bedrijf zag zijn koers met honderden procenten stijgen.
‘Dood aan de shortsellers’
De beleggers vonden elkaar via de pagina wallstreetbets op de socialemediasite Reddit. Die pagina is in 2012 opgericht door een Amerikaanse IT-consultant die in zijn vrije tijd op zoek was naar gedurfde beleggingsideeën. De eerste jaren had de pagina enkele duizenden volgers. Sinds 2019 ging dat richting enkele honderdduizenden. Enkele maanden geleden waren het er 2 miljoen en ondertussen zijn het er meer dan 7 miljoen.
Wallstreetbets is uitgegroeid tot een apart online-ecosysteem van beleggers die elkaar bestoken met gewaagde trades en schermafbeeldingen van hun beleggingswinsten of -verliezen. De jongste maanden groeide er echter veel chagrijn over hefboomfondsen die profijt halen uit de koersdaling van aandelen, de shortsellers. Dat doen zij door aandelen van andere beleggers te lenen. Ze verkopen die om ze later tegen een lagere prijs terug te kopen en terug te geven aan de oorspronkelijke eigenaar. Het verschil tussen de hoge verkoopprijs en de lage terugkoopprijs is de winst voor het hefboomfonds.
Kop van jut op wallstreetbets waren de hefboomfondsen Melvin Capital en Citron Research, die grote shortposities hadden in GameStop. Videospelletjes verhuren en verkopen is niet meteen het meest toekomstbestendige verdienmodel. Sommige hefboomfondsen verkondigden al luider dan andere dat ze het aandeel hadden geshort ¬ een bekend trucje in de draaiboeken van de shortsellers. Door hun posities openbaar te maken, vaak in uitvoerige analyses van wat er allemaal mis is met de beursbedrijven die ze shorten, hopen ze de aandelenkoers sneller te doen kelderen.
In het geval van GameStop hadden ze echter niet gerekend op het weerwerk van de retailbeleggers van wallstreetbets. Een bloemlezing van enkele reacties van wallstreetbet’ers aan het adres van Melvin Capital en Citron Research: “U staat voor alles wat ik haat”, “een sloophamer door jullie fondsen” of “volhouden tot ze bankroet zijn”. Naast die onlinehaatberichten hebben de eigenaars van enkele hefboomfondsen vorige week ook doodsbedreigingen gekregen.
De wallstreetbet’ers lieten het niet bij online haat prediken, ze wilden de shorters ook in hun portefeuille raken. Dat deden ze door massaal de meest geshorte aandelen te kopen. Daarmee joegen ze de koersen de hoogte in. Het aandeel van GameStop ging van 20 dollar drie weken geleden naar 325 dollar vorige week. Een andere shortlieveling, AMC Entertainment, ging in één dag van 5 naar meer dan 20 dollar. Shortseller zagen daarmee hun verliezen dag na dag aandikken. Veel van hen bouwden hun posities af en kijken aan tegen miljardenverliezen. Een overwinning voor wallstreetbet.
Deze week heeft het GameStop-fenomeen zich verlegd naar de zilvermarkt. De wallstreetbet’ers storten zich en masse op het edelmetaal om de koers op te blazen.
Winst voor de flitshandel
Die overwinning heeft een ironisch bijsmaakje. De wallstreetbet’ers voerden hun collectieve aanval op de shorters uit via het beurshandelsplatform Robinhood, een app waarmee beleggers gratis kunnen handelen. Robinhood gaat er prat op dat het beleggen volledig heeft gedemocratiseerd door geen commissies op de transacties aan te rekenen. Iedereen met een smartphone en een beetje geld kan er een rekening openen en meteen beginnen te beleggen.
De Wall Street-opstandelingen zwijgen in alle talen over het verdienmodel van het door hen bejubelde Robinhood, omdat ze het niet kennen of het niet willen vertellen. Robinhood maakt winst door de transacties van particuliere beleggers door te verkopen aan een andere grootmacht van de financiële markten: flitshandelaren zoals Wolverine, Two Sigma en Citadel. Dat laatste is het hefboomfonds van Wall Street-grootheid en miljardair Ken Griffin.
Citadel en consorten verdienen geld door bij zo veel mogelijk transacties op de financiële markten zichzelf tussen de kopers en de verkopers te wringen. Als je een aandeel wilt verkopen voor 10 euro en je beursmakelaar vindt in de markt iemand die het wil kopen voor 10,02 euro, dan zullen spelers zoals Citadel ertussen kruipen om dat aandeel voor 10,01 euro te kopen en het voort te verkopen aan die ene koper voor 10,02 euro.
Vorig jaar verdiende Citadel daar meer dan 6 miljard dollar mee, mede dankzij de enorme toestroom van particuliere beleggers richting de aandelenbeurs via de Robinhood-app. Die zogenoemde flitshandel is ondertussen een vaste waarde op de beurs. De helft van de aandelenhandel in de Verenigde Staten verloopt via flitshandelaren. In Europa is dat tussen 20 en 40 procent.
Leentjebuur spelen met aandelen
De woede waarmee de wallstreetbet’ers de ene groep hefboomfondsen aanvallen, is een goudmijn voor die andere schare tovenaars die de stromen van de financiële markten doen afbuigen voor hun eigen gewin. Hun glimlach werd met de dag breder toen ze het handelsvolume zagen dat Robinhood de afgelopen week heeft mogen verwerken van fel geshorte aandelen zoals GameStop, AMC Entertainment, Nokia en Blackberry. Robinhood moest de handel in die aandelen zelfs een tijdje stilleggen vanwege de volatiliteit.
De wallstreetbet’ers zijn erin geslaagd een aantal shorters te doen wankelen, waaronder Melvin Capital, dat een miljardenverlies incasseerde op zijn shortpositie in GameStop. Maar Melvin kreeg al snel hulp in de vorm van een kapitaalinjectie van meer dan 2 miljard dollar van collega-hefboomfondsen, waaronder Citadel, dat deels eigenaar is van Melvin.
Daarmee is de ironie nog niet ten einde. Robinhood verdient ook geld door de aandelen die het voor zijn klanten bijhoudt, uit te lenen aan onder meer shortsellers. Die kunnen hun shortposities niet innemen als ze geen aandelen vinden om te lenen. En waar vinden ze die? Onder meer bij beursmakelaars zoals Robinhood. Ook daar voeren de wallstreetbet’ers hun strijd tegen shortsellers met het wapen dat diezelfde shortsellers de mogelijkheid biedt om hun shortposities in te nemen.
De praktijk van aandelen uitlenen is gebruikelijk in de financiële wereld. De aandelen waarin particulieren belegd zijn via pensioenfondsen, levensverzekeringen, beleggingsfondsen of indexfondsen, blijven niet netjes bij die fondsen op de plank liggen. Als die ze zonder onnodig risico kunnen uitlenen in ruil voor een huurpremie, zullen ze dat doen, tenzij het hen is verboden via een van de vele vinkjes in het contract dat ze met die belegger hebben afgesloten. Ook de bij ons bekende beursmakelaars spelen maar al te graag leentjebuur met de aandelen die ze in bewaring hebben.
Leven in de brouwerij
Door GameStop is shortselling opnieuw het onderwerp van een hevig debat. Volgens de ene partij zijn shortsellers aasgieren die ongeoorloofd verdienen aan teloorgaande bedrijven. Volgens de andere houden ze de financiële markten efficiënt en zorgen ze voor voldoende handelsvolume en een correcte prijszetting.
Shorters die rondbazuinen hoe slecht ze een bedrijf vinden en dan hopen te profiteren van een koersdaling, kun je bezwaarlijk sympathiek noemen. Maar hun analyse van dat bedrijf hoeft daarom niet verkeerd te zijn. Hetzelfde kan worden gezegd over het leger analisten dat dagelijks honderden beleggingsadviezen de wereld instuurt. 80 procent daarvan zijn koopadviezen. Alsof vier vijfde van de beurs structureel ondergewaardeerd is en een hoger koersdoel verdient. Doen die analisten dat uit oprechte overtuiging? Of ook een beetje omdat hun broodheren vooral verdienen aan een actieve, dagelijks weerkerende en omvangrijke beurshandel?
Net als analisten hebben shortsellers nut op financiële markten. Zonder hen zou een aantal grote beursfraudes van de afgelopen decennia niet aan het licht zijn gebracht. Zo ontmaskerde de befaamde shortseller Jim Chanos de malafide praktijken van het Amerikaanse energiebedrijf Enron, wat fantastisch is neergezet in het boek en de documentaire The Smartest Guys in the Room. Ook frauduleuze praktijken van Chinese bedrijven die via lege beurshulzen op de Amerikaanse aandelenmarkten inbraken, zouden niet zijn doorgeprikt zonder activistische shortsellers, wat schitterend in beeld is gebracht in de documentaire The China Hustle.
Maar het debat over het nut van shortselling is terecht. Is de wet van vraag en aanbod niet voldoende om koersen hoger of lager te doen gaan? Geloof je in een aandeel, dan koop je het en als velen dat geloof delen, stijgt de koers. Is dat geloof er niet, dan daalt ze. Moet de mogelijkheid per se bestaan om ook nog te verdienen aan een koersdaling?
Maar mocht die mogelijkheid er niet zijn, dan zouden correcties van bepaalde aandelenkoersen veel langer op zich laten wachten. Shortselling helpt om sneller en efficiënter de juiste prijs van aandelen naar boven te krijgen. En zonder shortsellers zou er een hoop minder handelsvolume zijn op de beurzen en zou het verschil tussen wat kopers bieden en verkopers vragen groter zijn.
En een beurs waar beleggers alleen maar aandelen kopen om die langdurig bij te houden, zou ook maar een saaie bedoening zijn. Net als elke brouwerij floreert de beurs ook met een degelijke portie leven. Dat is vorige week nog maar eens gebleken.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier