Het spel van beroepsvereffenaar Paul Van der Es is uit. De Brusselse strafrechter veroordeelde hem tot twee jaar cel. Het Antwerpse gerecht blijft naarstig aan 81 andere strafdossiers van Van der Es werken. Miljoenen aan commissies zijn spoorloos.
“Ik ben kapotgemaakt door de maffia van de curatoren,” zei Paul Van der Es met een krop in de keel. De Borgerhoutenaar, die tientallen bedrijven vereffende en zo miljoenen afschermde tegen opdringerige schuldeisers, werd vorige maand door de correctionele rechtbank van Brussel tot twee jaar effectief veroordeeld.
Groep Van der Es was het geheel van vennootschapjes rond de Antwerpenaar, die een vrij eenvoudige strategie hanteerde. Na een vereffening werden de activa van een bedrijf in moeilijkheden in een nieuwe vennootschap ondergebracht. Via naamsveranderingen en adreswijzigingen werd het bestaan van de oude vennootschap met zes maanden gerekt. Tijdens deze ‘verdachte periode’ woog er immers een zware aansprakelijkheid op de bestuurders. Na die spertijd kon de gewezen bedrijfsleider zijn vroegere firma met de glimlach failliet laten gaan en de activiteiten voortzetten in de nieuwe vennootschapsstructuur.
De vereffenaars rond Groep Van der Es streken een standaardfee op van zo’n 500.000 frank en 10% van het vereffende actief. Sommige medewerkers incasseerden een extraatje en verkochten hele voorraden voor een spotprijs aan zichzelf. “Een onderneming werd uitgeperst en de curator bleef met het afval zitten,” zoals de Antwerpse rechter-commissaris Raymond Peeters het samenvat. De schade liep in de miljoenen, zoals bij het Kempense verpakkingsbedrijf ODB-Groep. Er werden bij de groep in 1993 een half miljard voorraden met verlies verkocht. Met een lening van 88 miljoen van ODB Groep (België) aan de ODB Nederland Holding werd de Nederlandse dochter Zakpak door de tweede weggekocht uit de Belgische structuur.
“De artikelenreeks in Trends heeft Paul Van der Es de das omgedaan,” zegt zijn advocaat Ludo Ravhekar. Trends had ‘s mans handel en wandel in het Vlaamse zakenleven opgemerkt (Trends, 12 september 1994 en 6 juni 1996). “Hij moest per se provoceren met de miljoenen die hij zogenaamd had verdiend. De curatoren, de gerechtsdeurwaarders en de handelsrechters waren woest om zijn arrogantie. Het vonnis van de rechtbank van Brussel tegen hem is totaal verkeerd, maar begrijpelijk: de rechter stond onder enorme sociale druk.”
Vorige maand oordeelde de Brusselse rechtbank dat Van der Es schuldig was aan de verduistering van activa en bedrieglijke bankbreuk. Via valse facturen, verschuivingen van aandelen in ruil voor een gebouw en overdreven commissies werd het bouwbedrijf Ansa Promotie volgens de rechter “leeggezogen”. Van der Es wordt genoemd als “de bedenker van de constructie” en werd minder zwaar gestraft dan Johan Savenberg, de uitvoerder. Die kreeg vier jaar effectief, onder meer voor de verduistering van zo’n 18 miljoen frank en een aantal motorvoertuigen.
“Mijn cliënt heeft zich niet schuldig gemaakt aan fraude, zodat we in beroep gaan,” aldus Van der Es’ advocaat Rahvekar. “De rechter moet bewijzen dat mijn cliënt een strafbaar feit heeft gepleegd. Dat is gebeurd door mensen rond hem, maar Van der Es was te voorzichtig – zeker na de aandacht die hij in de pers kreeg.”
In een andere
zaak volgde de rechter Ravhekars redenering. De strafrechter in Tongeren oordeelde begin mei 2000 over de afhandeling van de vereffening van het Alkense Nelissen Verwarming-Luchtbehandeling. Het bedrijf droeg de aandelen over aan een vereffeningsvennootschap, verschoof de zetel naar Antwerpen en verhuurde op advies van Van der Es zijn handelsfonds aan Ambient Heating Systems. De rechter stelde vast dat de partijen met deze sterfhuisconstructie de bedoeling hadden om “de dwingende bepalingen van de faillissementswetgeving te omzeilen en buiten spel te zetten”. De vraag of zo’n constructie strafbaar is wegens valsheid in geschrifte, dient volgens de rechter “negatief beantwoord te worden”.
De Brusselse en de Tongerse dossiers zijn eigenlijk peanuts in de affaire rond Van der Es. Tien meter hoog is de stapel van 81 dossiers-Van der Es, die werden behandeld door de Gerechtelijke Politie van Antwerpen en Mechelen. Grosso modo wordt hem verweten dat hij op een criminele wijze aan asset stripping heeft gedaan van ondernemingen die door hem in vereffening werden gesteld. Juridisch zal dat waarschijnlijk worden vertaald als frauduleus bankroet, misbruik van vertrouwen en oplichting. Onderzoeksrechter Jacques Mahieu sluit de zaak momenteel af, zodat het dossier waarschijnlijk eind volgend jaar door de strafrechter kan worden behandeld.
Hoeveel verdiende Van der Es aan zijn activiteiten? Vier jaar geleden verwees hij in Trends naar een resem off shore-vennootschappen die zijn vermogen beheerden. “Ik kan op elk moment geld losweken uit deze structuur, die een potentieel eigen vermogen van 380 miljoen frank heeft,” zei hij toen. “Maar voorlopig is daar, gezien het nakende proces tegen mij, geen sprake van.”
Na een inval van het Mechelse parket in 1997 werd hij zes maanden in voorlopige hechtenis genomen. Veel werd er niet gevonden: een Nederlandse bankrekening van zo’n 25.000 gulden, gehuurde wagens, nep- Rolex-horloges en valse Armani-pakken. “Wij hebben niks gevonden. Dat betekent waarschijnlijk dat het goed verstopt is,” aldus een onderzoeker.
Van der Es, vandaag: “Ik beken: ik heb voor één keer gelogen. Ik heb geen frank van mijn commissies in off shore-vennootschappen ondergebracht. Ik wilde met die verklaringen de curatoren kietelen.”
Wat gebeurde er dan met de opbrengst die werd gerealiseerd met de aankoop van het Nederlandse Zakpak van de ODB Groep? “Dat geld werd gestolen door twee Nederlanders,” aldus Van der Es. “Neen, niet door mij. Ik ben geen dief.” Een Antwerpse onderzoeker heeft zijn antwoord snel klaar: “Als dat al waar zou zijn, blijft er sprake van fraude. Een dief die wordt bestolen, blijft een dief.”
hans brockmans
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier