De proloog van een nieuw Belgisch verhaal

België zoals we het vandaag kennen loopt op zijn laatste benen. Misschien is men er zich niet helemaal van bewust, maar wat zich sinds de verkiezingen van juni 2007 afspeelt, is zonder meer een kantelmoment. Is dit nu een epiloog of de proloog van een nieuw verhaal? Voormalig Wet-straat-journalist Marc Platel gokt in België op zijn kop op het tweede. “Dit is inderdaad de epiloog van dit Belgische verhaal, een epiloog die vooral een proloog zal blijken.”

Er is het boek en er is de auteur. Marc Platel verdiende zijn strepen bij de voormalige BRT, was hoofdredacteur bij Het Belang van Limburg en ruilde – fin de carrière – de journalistiek voor een functie aan het hoofd van de studiedienst van de voormalige Volksunie. Het woelige einde van de Vlaams-nationale partij resulteerde ook in een kort werknemerschap bij de N-VA. De geboren Gentenaar woonde enkele jaren in Brussel en verhuisde daarna naar de faciliteitengemeente Kraainem, nu al decennia zijn thuisbasis. Te midden van het communautaire gewoel werd hij een bevoorrechte waarnemer. Per slot van rekening hoort hij tot wat de Franstaligen pejoratief als les éditorialistes flamands omschrijven.

Zijn journalistieke ervaring van meer dan 30 jaar, in combinatie met een vertrouwdheid van wat zich op het terrein afspeelt, levert hem een vrij unieke kijk op, zeker in vergelijking met de jongere garde. Maar precies daarom blijven we met een wat wrang gevoel zitten. Hij schotelt de lezer een chronologisch verhaal van iets meer dan een jaar politieke crisis voor. Bedrijf na bedrijf overloopt hij in toegankelijke stijl wat zich sinds juni 2007 afgespeeld heeft. Dit maakt van het boek op zich een nuttig naslagwerk. Slechts sporadisch word je op een historische zijsprong getrakteerd, wat erg jammer is. Platel is immers goed geplaatst om deze diepgang te verschaffen.

Uit het oog, uit het hart. Platel behoort al jaren niet meer tot de incrowd van de Wetstraat-journalisten. En dat laat zich voelen. Zijn bronnen zijn vooral de kranten die iedereen kan raadplegen. Net daarom zit het niet snor met de contouren van dit boek. Enkele Standaard-journalisten of VRT-man Ivan De Vadder lieten hun licht al schijnen over de aanslepende politieke crisis. Zijn er eigenlijk zaken die hierover nog niet gezegd zijn?

Premier Yves Leterme liet zich ontvallen dat de grenzen van het Bel-gische overlegmodel bereikt zijn. Platel is het daarmee eens. Misschien wel daarom snakt de huidige situatie naar historische duiding. Hoe anders zijn de onderhandelingen van vandaag – en dan hebben we het niet alleen over de praktische aanpak? En hoe verschillend is de journalistieke opvolging ervan? Zijn er parallellen met het verleden? Zij die in staat zijn vandaag en gisteren gedegen te vergelijken, zijn niet dik bezaaid. Marc Platel is een van hen. Terecht omschreef hij zichzelf een tijdje geleden als een ‘actieve onder de niet-actieven’. De man lijkt bovendien nog stevig door de journalistieke microbe gebeten te zijn. Neemt hij de handschoen op?

MARC PLATEL, BELGIË OP ZIJN KOP, DAVIDSFONDS, 2008, 112 BLZ, 14,95 EURO

MVD