DE PRIJS VAN EEN REIS

NIET DUURDER.

“U vindt 21.000 frank voor een retourvlucht Brussel-Frankfurt in business class duur? Hm, ik ontken niet dat dat veel geld is, maar de gemiddelde prijs van vliegtuigtickets is de voorbije 25 jaar met zo’n 300% tot 400% gedaald tegenover andere goederen en diensten. De goedkoopste tarieven zijn met meer dan 1000% gekelderd. In reële koopkracht is alles – huizen, computers, telefoongesprekken… – duurder geworden; vliegtuigtickets evenwel werden goedkoper,” stelt Frederick Reid, president en CEO van Lufthansa.

“Men vraagt mij dikwijls hoe het mogelijk is dat een ticket Hamburg-Wenen 2000 mark kost en een ticket Hamburg-New York 599 mark. Het antwoord is eenvoudig. Wie 2000 mark betaalt voor een zetel in business class, kan vijf minuten voor het vertrek zijn reis annuleren of gewoon niet komen opdagen. Die zetel vliegt dan leeg. En wij verliezen 2000 mark. Wie evenwel een suite boekt in het beste hotel van St. Moritz ( nvdr – Reid is een verwoed snowboarder), moet op voorhand betalen. Wie annuleert, krijgt zijn geld niet terug. Zakenreizigers tonen zich bereid veel geld te betalen voor volledige flexibiliteit – 30% van hen daagt niet op voor de geboekte vlucht. De hoge prijzen zijn een compensatie voor niet-gebruikte grondstof ( nvdr – zetels).”

Dat de luchtvaarttarieven van de verschillende maatschappijen soms verdacht veel gelijkenis vertonen, wuift de 47-jarige Amerikaan, die graag boer in Californië zou worden, weg. “Op papier misschien, maar niet elke zetel wordt tegen dezelfde prijs verkocht. Lufthansa heeft op een bepaalde route misschien 5 zetels beschikbaar tegen 500 mark, Sabena misschien 25. Dit is inventarismanagement. Maar geloof me vrij, de prijzen zijn gedaald en zullen nog meer dalen.”

WEL DUURDER.

Een studie van American Express over de luchtvaarttarieven in de VS, waar de deregulering verder staat of zou moeten staan dan in Europa, toont aan dat de prijzen de hoogte in gaan. Gemiddeld betaalde een American Express-klant er in 1992, het jaar dat de Amerikaanse luchtvaart massale verliezen incasseerde, minder voor een ticket dan vandaag (zie grafiek). Vandaag worden aanzienlijke winsten geboekt. De prijs voor een zitje in business class steeg er vorig jaar alleen al met gemiddeld 16%.

Ook Alfred Kahn, de grondlegger van de Amerikaanse luchtvaartderegulering in 1978 (zie Trends, 16 januari 1997), erkent dat de niet-restrictieve vliegtuigtickets “overdreven” niveaus hebben bereikt. Toch vindt hij dat de doelstellingen van de deregulering gehaald zijn. “Bedoeling was om luchtvervoer binnen het bereik van Jan Modaal te brengen. En dat is onbetwistbaar gelukt.” In 1997 namen naar schatting 600 miljoen Amerikanen het vliegtuig voor een reis binnen de VS, tegenover nauwelijks 280 miljoen in 1980. De verantwoordelijkheid voor de uit de pan rijzende tarieven in business class legt de 80-jarige éminence grise bij de overheid: “De jongste administraties getroosten zich bitter weinig moeite om de beperkingen van de concurrentie, waardoor dergelijke hoge tarieven kunnen worden gevraagd, aan te pakken.”

CATHY BUYCK