DE OUDE STRUCTUREN

Tashkent (Oezbekistan)

DUIDELIJKHEID.

Het legervliegtuig van de BDBH-missie landt in Tashkent. We stappen onmiddellijk in de bus, die ons rechtstreeks zonder de paspoort- en douanecontrole te passeren naar het hotel zal rijden. Op elk kruispunt staat een politieman, rode lichten worden genegeerd. De officiële delegatieleden, onder leiding van ex-minister Roger Urbain, rijdt met een Mercedes onder escorte voorop. De oude communistische stijl is hier nog niet weg.

Dat blijkt ook in het kantoor van Rahmankulov Said-Akbar Rahmankulovich, algemeen directeur van het Uzbek Research Institute of Cotton Growing. Oezbekistan is de derde wereldproducent van katoen. Achter zijn bureau hangen de nieuwe symbolen : de vlag en het wapenschild van Oezbekistan en een schilderij van president Islam Karimov. Maar aan de tegenovergestelde muur schittert zijn diploma, ingekaderd met een foto van… Lenin.

Nochtans zoekt Oezbekistan een nieuwe weg. Het wil, zegt het zelf, niets meer te maken hebben met Moskou en richt zich op Europa en de VS. Maar daarnaast gaan de hervormingen veel trager dan in Kazachstan. Planning en sterk gestructureerde ministeries blijven een belangrijke rol spelen.

Heel wat deelnemers aan de BDBH-missie vonden daardoor makkelijker en duidelijker contacten in Oezbekistan. En er zijn mogelijkheden. In de katoenindustrie bijvoorbeeld werd vroeger bijna 100 % “geëxporteerd”, hoofdzakelijk naar Rusland. Vandaag blijft 15 à 20 % in eigen land voor verdere verwerking. Een prioriteit van Oezbekistan is de opbouw van een eigen textielindustrie.

Gerenommeerde textielmachineproducenten als Van De Wiele en Picanol bewerken de Oezbeekse markt al langer. Er zouden weldra contracten uit de bus moeten komen. Barco springt mee op de trein, want het zorgt voor de automatisering van textielmachines. Barco hoopt ook via Duitse firma’s op contracten in Oezbekistan.

De vraag is echter of president Karimov deze “derde weg” van geleidelijke hervormingen kan volhouden ? Het IMF is zeer terughoudend en heeft het land een lijst van achttien punten voorgelegd waarop veranderingen noodzakelijk zijn : onder andere privatisering van middelgrote en grote ondernemingen, hervorming van de monetaire politiek, een andere prijzenpolitiek voor katoen, liberalisering van de buitenlandse handel enzovoort.

Politiek zijn er twijfels. De zeer autocratisch regerende president droomt van Turkestan, een samengaan van de verschillende Centraal-Aziatische republieken. Bovendien wordt Oezbekistan een mild moslimland belaagd door het oprukkende fundamentalisme aan zijn grenzen met Turkmenistan en het in burgeroorlog verkerende Tadzjikistan.

Toch geven momenteel nogal wat internationale firma’s de voorkeur aan Tashkent boven Almaty om hun headquarters voor de hele regio op te starten. Voorzichtigheid blijft echter geboden, zeker met directe investeringen. Wie toch in zee wil springen, heeft wel enkele steunpunten. Binnenkort moet er een bilateraal akkoord met de EU voor samenwerking worden getekend. De EU heeft ook het Traceca-programma gelanceerd om Oezbekistan (en de andere Centraal-Aziatische landen) beter te verbinden over de Kaspische Zee heen met Europa. De Delcredere heeft een dekking voorzien, Kredietbank en Generale Bank hebben een kredietlijn geopend. Voorzichtig en bescheiden. Een beetje gekker doen dan uw bank mag wel, maar toch maar beter niet overdrijven.

KATOEN Oezbekistan wil niet langer meer alleen katoen produceren, maar het ook verwerken.