De ordentelijke liquidatie van Dexia

Het oude Dexia kon niet meer op eigen kracht verder. De raad van bestuur van Dexia had maandagavond geen andere keuze dan het licht op groen te zetten voor de ontmanteling van de financiële groep.

Als gevolg van de Europese schuldencrisis was de spanning op de geld- en interbankenmarkt de voorbije dagen en weken nog toegenomen. Vooral de Zuid-Europese banken met een grote blootstelling op de PIIGS-landen ondervonden grote problemen om zich te financieren. De Amerikaanse geldmarktfondsen, traditioneel de klassieke kortetermijnfinanciers van deze banken, hebben zich al grotendeels teruggetrokken. Gelukkig bleef de Europese Centrale Bank (ECB) massaal liquiditeiten in het systeem pompen. Veel banken namen de voorbije dagen gigantische bedragen op bij de ECB, maar ze parkeerden die ‘s nachts weer op de depositofaciliteit van diezelfde ECB. Er werd enkel nog geld uitgeleend aan andere banken met een AAA-rating of een goede reputatie.

Dexia was een van die banken die op korte termijn en zonder onderpand nauwelijks nog aan centen geraakten. De bank deed de voorbije maanden dan ook vooral een beroep op de repomarkt (leningen met onderpand) om zich te financieren, maar moest daarvoor steeds meer activa als onderpand gebruiken.

Het ratingbureau Moody’s wees er maandag op dat de groep op die manier haar liquiditeitsbuffers aansprak en dat dit een bedreiging kon inhouden voor haar liquiditeitspositie. Moody’s meldde dat het een onderzoek startte en dreigde ermee de rating van de belangrijkste operationele entiteiten van Dexia te verlagen. Op financiële blogs en in toonaangevende kranten werd de Frans-Belgische bankgroep gebrandmerkt.

Nog diezelfde avond zette de raad van bestuur van Dexia het licht op groen voor de ontmanteling van de groep. De pogingen om de Frans-Belgische constructie overeind te houden, hadden drie jaar geduurd en waren zinloos gebleken. Enkel onder een jarenlang gunstig gesternte op de financiële markten zou Dexia op eigen kracht orde op zaken kunnen stellen, maar dat werd de groep niet gegund. Onder druk van de Franse en Belgische overheden en toezichthouders werd overgeschakeld op het scenario van een ordentelijke liquidatie. Dat moet resulteren in wat Trends al eerder schreef: het veiligstellen van de gezonde delen van de groep, de oprichting van een bad bank, de loskoppeling van de Belgische en Franse activiteiten, en de verkoop van bepaalde stukken zoals Denizbank (Turkije) en Dexia Asset Management.

Op de precieze modaliteiten en details van de operatie is het nog even wachten en dus is het moeilijk de precieze gevolgen voor de aandeelhouders en belastingbetalers in te schatten.

Een van de belangrijkste vragen is waar de bad bank in de nieuwe structuur terechtkomt, tegen welke prijs de erfenisportefeuille wordt overgeheveld, wie er aandeelhouder van wordt en wie zich in welke mate garant stelt voor de portefeuille rommelkredieten en obligaties. Daar zou binnen een termijn van enkele dagen duidelijkheid moeten over komen, omdat door de vertrouwenscrisis ook de gezonde delen van Dexia snel aan waarde verliezen. Voor de grote Belgische aandeelhouders van Dexia, zoals de gemeenten en Arco, is het nagelbijtend afwachten hoeveel er nog zal overblijven van hun initiële investering in Dexia en of ze opwaarts potentieel overhouden.

Belangrijk signaal

In elk geval geeft de overheid een belangrijk signaal dat grootbanken die (opnieuw) gered moeten worden, voortaan op een ordentelijke manier geliquideerd worden, zonder dat de aandeelhouder daarbij nog wat in de pap heeft te brokken.

De Belgische overheid beschikt nu over de wettelijke instrumenten om dat te doen. Ze kan de systeembelangrijke banken niet failliet laten gaan, maar de geloofwaardige dreiging van een ordentelijke liquidatie kan voorkomen dat banken die zich too big to fail achten, nog overdreven risico’s nemen.

PATRICK CLAERHOUT EN DAAN KILLEMAES