De opmars van de megasteden

De opkomst van de groeilanden gaat gepaard met het ontstaan van nieuwe en grotere steden. De behoeftes van die metropolen bieden heel wat kansen voor beleggers.

Er heerst dan wel enige onzekerheid over de kortetermijnvooruitzichten van China en Brazilië, maar dat die landen op lange termijn fors blijven groeien, staat buiten kijf. De economische opkomst van die regio’s gaat gepaard met een groei van hun steden. De geschiedenis leert dat verstedelijking en economische ontwikkeling hand in hand gaan, maar de schaal en de snelheid waarmee de agglomeraties in de opkomende landen zich uitbreiden, is nooit vertoond. De snelle urbanisatie van de grote groeilanden doet duizelingwekkende behoeften ontstaan. Volgens een rapport van het consultancybureau McKinsey moeten ze tot 2025 elk jaar 10.000 miljard dollar extra investeren in hun steden — een verdubbeling van het huidige investeringsritme. De oppervlakte aan residenties en winkels moet bijna verdubbelen en de wereldsteden zullen 80 biljoen kubieke meter water meer verbruiken dan vandaag.

De verstedelijking gaat hand in hand met een stijging van het inkomen van de bevolking en de opkomst van een stedelijke middenklasse met een grote koopkracht. Die evolutie verloopt niet overal op dezelfde manier: de steden in China hebben andere behoeften dan die in India en Brazilië. Producenten van babyvoeding vinden een grotere markt in Afrika dan in Peking. En waterinfrastructuur is een acute behoefte in India, terwijl in de Chinese steden een enorme markt groeit voor medische apparatuur voor senioren. Alerte beleggers kunnen inspelen op die historische omwentelingen.

WATER

Tot de grote uitdagingen voor de miljoenensteden in de groeilanden behoren de watervoorziening en de verwerking van het afvalwater. De opwarming van de aarde maakt die druk nog groter, want ze heeft vooral gevolgen voor de kwetsbare landen aan de evenaar: de droogtes in de binnenlanden worden erger en er zijn meer overstromingen in de kustgebieden. Water wordt het blauwe goud van de toekomst, waar veel voor wordt betaald. Gelukkig biedt de technologie een oplossing om het schaarse water beter te beheren.

KBC Eco Fund Water

De voorbije jaren kwamen verscheidene beleggingsfondsen op de markt die focussen op de water- en de milieuproblematiek. Het best presterende fonds in de voorbije drie jaar was het KBC Eco Fund Water (Isin-code: BE0175479063). Het investeert wereldwijd in bedrijven die actief zijn in watervoorziening, de behandeling van afvalwater en milieubeheer, en in ingenieurs- en adviesbureaus. Belangrijke namen in het fonds zijn het Britse nutsbedrijf Severn Trent, het Japanse Kurita Water Industries en de Franse milieugroep Suez Environnement. In de lijst duikt ook Pentair op, een Amerikaanse producent van filter- en pomptechnologie.

Pentair

Pentair is al dertig jaar een van de toppers in de filtertechnologie. Zijn Codeline-membraanfilters worden gebruikt om afvalwater te zuiveren en zeewater om te zetten in zoet water. Het afvalwater van de miljoenenstad Singapore wordt gezuiverd met filters van Pentair en 15 procent van het drinkwater in Sydney wordt ermee gewonnen uit zeewater. De technologie van het bedrijf wordt ook ingezet om kwetsbare kusten te beschermen, onder meer in New Orleans.

Pentair heeft zijn aanwezigheid in de groeilanden verstevigd via zijn fusie met Tyco Water, de waterdivisie van het vroegere Tyco-consortium. In 2012 groeide de omzet uit de groeilanden — goed voor een vijfde van de groepsomzet — met 45 procent. Het aandeel van de opkomende landen zal de komende jaren verder stijgen. Noord-Amerika blijft voorlopig de belangrijkste markt, maar de focus van het management ligt op de groeilanden. Pentair noteert momenteel tegen minder dan 14 keer de verwachte winst voor 2014. Het aandeel is sterk gestegen sinds de fusie met Tyco Water bekend werd, maar het blijft voor langetermijnbeleggers een prima keuze om in te spelen op de toenemende waterbehoefte in de groeilanden.

CONSUMPTIE

Verstedelijking gaat gepaard met een stijging van het inkomen van de bevolking. Studies hebben aangetoond dat de urbanisatie en het inkomen per capita vrijwel synchroon verlopen naarmate landen zich ontwikkelen. Steden trekken geschoolde krachten en productieve ondernemingen aan. Ook de concentratie van koopkracht in de steden is een aantrekkingspool. Bovendien is het voor overheden goedkoper diensten te verlenen aan geconcentreerde stedelijke bevolkingen dan aan een verspreide plattelandsbevolking. Ook die betere dienstverlening trekt mensen aan.

De groeiende verstedelijking gaat gepaard met de opkomst van een koopkrachtige middenklasse. Volgens de Verenigde Naties zullen in 2050 tegenover elke westerse consument zes consumenten in Azië, Afrika en Zuid-Amerika staan. In China en India zijn de stedelijke inkomens vandaag drie keer zo hoog als de inkomens op het platteland. De consumptie in de 440 grootste steden in de groeilanden zou tegen 2025 met 10.000 miljard dollar stijgen. Heel wat bedrijven zullen van die trend profiteren.

Unilever

Het Nederlandse Unilever, bekend van merken als Lipton Tea, Knorr en Dove, zet volop in op groeilanden. Het voorbije kwartaal steeg de verkoop in de groeilanden met 10 procent — het achtste kwartaal op rij met een tweecijferige groei. De omzet uit die markten is nu goed voor 57 procent van de omzet van het voedingsbedrijf. Unilever kondigde onlangs aan dat het zijn belang in zijn beursgenoteerde Indiase dochter Hindustan Unilever, de grootste consumentenproductengroep in India, voor 4,1 miljard euro wil optrekken van 52,5 naar 75 procent. Het is de grootste deal van de Nederlanders in dertien jaar tijd.

Door de crisis in Europa realiseerde Unilever in het voorbije kwartaal de traagste groei in twee jaar. Uit dat continent komt nog altijd een kwart van de omzet. Door sterker aanwezig te zijn in India, wil het management de zwakke Europese markt compenseren. Met een omzetgroei van 4,9 procent deed Unilever het in 2012 wel beter dan zijn grote concurrenten Nestlé en Procter&Gamble. Het aandeel is tegen 17 keer de verwachte winst voor 2014 niet goedkoop, maar beleggers kunnen ermee inspelen op de nieuwe consumenten in de groeilanden.

INFRASTRUCTUUR

Wie kijkt naar de miljoenensteden in India, China of Brazilië, weet dat er een chronisch tekort is aan degelijke residentiële en commerciële ruimte. Volgens schattingen moet de komende decennia 85 procent van de huidige wereldwijde oppervlakte aan woningen en commerciële ruimtes worden bijgebouwd om aan de groeiende vraag te voldoen. Tegelijk is er ook een grote behoefte aan een betere transportinfrastructuur. Om het toenemende containerverkeer op te vangen is wereldwijd tweeënhalve keer de huidige havencapaciteit nodig — een investering die oploopt tot 200 miljard dollar.

HeidelbergCement

Elke bouwwerf heeft cement nodig. De cementsector is lokaal gefragmenteerd, maar er zijn ook enkele internationale beursgenoteerde groepen in actief. Het Duitse HeidelbergCement is de grootste betonproducent ter wereld, na het Franse Lafarge en het Zwitserse Holcim. De omzet van de groep weerspiegelt de wereldwijde economische trend. De opbrengsten in West- en Noord-Europa, die 30 procent van de groepsomzet opleveren, zakten in 2012 met 3 procent door de daling van de infrastructuurinvesteringen van de overheden. De omzet in Noord-Amerika (25 % van de groepsomzet) profiteerde van het herstel van de Amerikaanse vastgoedmarkt en ging omhoog met 13 procent. In Azië steeg het cijfer met 18 procent. Dat continent levert nu een kwart van de opbrengsten op en het is de meest winstgevende regio met een ebitdamarge van 25 procent, tegenover 14 procent in Europa en 17 procent in Noord-Amerika. Ook in Afrika is HeidelbergCement in opmars, met een omzetstijging van 11 procent.

Via HeidelbergCement kunnen beleggers inspelen op de toename van de bouwactiviteit in de groeiregio’s. Het bedrijf slikt wel nog de monsterovername van Hanson door. Kort voordat de Amerikaanse vastgoedzeepbel uiteenspatte, had de groep dat Britse bedrijf overgenomen voor 18 miljard dollar. Maar het gedisciplineerde schuldafbouw- en besparingsplan heeft de netto financiële schuld doen dalen tot 7 miljard euro, tegenover een eigen vermogen van 13,7 miljard euro. Dat niveau maakt weer investeringen mogelijk. Het aandeel noteert tegen 11 keer de verwachte winst van 2014 en is daarom koopwaardig.

Freeport-McMoRan

De groeiende behoefte aan stedelijke ruimte komt ook de grondstoffenproducenten ten goede. De sector gaat door een moeilijke periode door het overaanbod en de slabakkende vraag uit China. De aandelenkoersen weerspiegelen die realiteit, wat betekent dat selectieve beleggers een goede slag kunnen slaan.

Koper is naast staal en cement een van de meest gebruikte materialen in de bouw. Het Amerikaanse Freeport-McMoRan is de grootste private koperproducent ter wereld en — op basis van de kosten per geproduceerde ton — tegelijk de goedkoopste. Freeport bezit onder meer de Indonesische Grasbergmijn, de grootste koper- en goudmijn ter wereld. Het bedrijf heeft evenveel cash als financiële schulden en verkeert in uitstekende conditie om de crisis in de mijnbouwsector uit te zitten. Het overaanbod in de kopermarkt moeten worden uitgezweet, maar dat mag beleggers niet afschrikken: het aandeel is goedkoop gewaardeerd tegen 8 keer de verwachte winst van dit jaar en tegen 7 keer die van volgend jaar.

Boskalis

De stijgende consumptie van de stadsbevolking in de groeilanden zal ook het containertransport wereldwijd doen toenemen. De vereiste investeringen in grotere havens worden geschat op 200 miljard dollar, en de Nederlandse baggeraar en maritiemedienstverlener Boskalis kan daar voordeel uit halen. Het bedrijf sloot 2012 af met een recordomzet van 3,1 miljard euro en een hoger dan verwachte nettowinst van 250 miljoen euro. Het orderboek is goed gevuld (4,1 miljard euro) en de Nederlanders zijn druk bezig hun aanwezigheid in Brazilië en Afrika te versterken. Boskalis wil bijvoorbeeld inspelen op de ontginning van de olie- en gasvelden voor de Braziliaanse kust, waarvoor meer en grotere havens nodig zijn. Dat geldt ook voor West- en Oost-Afrika, en in Australië wordt geïnvesteerd in grotere havens voor de export van grondstoffen.

Die projecten moeten de prestigeprojecten van het Midden-Oosten, die de voorbije jaren zijn weggevallen, doen vergeten. Onlangs haalde Boskalis 320 miljoen euro op via een aandelenuitgifte, waarmee de overname van Dockwise werd gefinancierd. Via Dockwise wil Boskalis zijn maritiemedienstverleningsactiviteiten aan de boomende olie- en gassector nog versterken. Het aandeel is relatief goedkoop tegen minder dan 13 keer de verwachte winst van dit jaar en tegen 11 keer die van 2014.

MATHIAS NUTTIN

Volgens de Verenigde Naties zullen in 2050 tegenover elke westerse consument zes consumenten in Azië, Afrika en Zuid-Amerika staan.

Tot 2025 moeten de grote groeilanden elk jaar 10.000 miljard dollar extra investeren in hun steden, een verdubbeling van het huidige investeringsritme.