De omgekeerde wereld

‘We kunnen ons niet inbeelden dat een intelligent man als Elio di Rupo niet weet dat de zes voorschriften van Europa echt wel moeten voor België,’ schrijft Trends-hoofdredacteur Johan Van Overtveldt.

Wat gevreesd kon worden, ligt nu ondubbelzinnig op tafel: het sociaal-economische luik van een regeerprogramma wordt zo mogelijk nog een taaiere brok dan de staatshervorming. De reacties op het zes punten programma dat de Europese Commissie aan België voorschotelt, liegen er inderdaad niet om. Open VLD en N-VA kunnen zich daar goed in vinden, de PS en de vakbonden helemaal niet. Hun afwijzing is zelfs opvallend radicaal. We denken terug aan de woorden van VOKA-voorzitter Luc De Bruyckere onlangs in Trends: “We zijn het over niks eens met de franstaligen” …

Vanuit de economische analyse valt er heel wat te zeggen voor de zes nieuwe geboden van Europa. Willen we een sociale zekerheid die de zwaksten echt beschermt en publieke financiën die een duurzaam gezond karakter krijgen ondanks de lasten van de vergrijzing, dan zal de Belgische economie naar een groeipad moeten dat terug in de buurt van de 2 à 3% per jaar ligt. Een belangrijke sleutel tot die hogere groei ligt bij de hervorming van de arbeidsmarkt en het herstel van het concurrentievermogen. Europa doet terzake constructieve voorstellen die trouwens voor wie de ernstige economische analyse hanteert helemaal niet nieuw zijn.

Wat wel vrij nieuw is, is de manier waarop de politiek in België met Europa omgaat. Klassiek was Europa het schaamdoekje om tot moeilijke beslissingen te komen. Denken we maar terug aan de jaren 1990 toen onder het mom van de fameuze Maastricht-normen waaraan diende voldaan te zijn om tot de monetaire unie te kunnen toetreden, diverse moeilijke beslissingen door de strot van bevolking en belangengroepen gejaagd werden. Echt goed voor de reputatie en populariteit van het Europese gedachtegoed was dat niet maar het hielp met name in een land als België de zaken bij momenten toch wel vooruit.

Nu gebruiken nationale politici Europa niet meer als schaamdoekje om moeilijke beslissingen te forceren maar veeleer als boksbal met het oog op het opkrikken van de eigen populariteit. De PS en de linkerzijde in België in het algemeen hanteert deze taktiek nu wel heel opvallend (we kunnen ons niet inbeelden dat een intelligent man als Elio di Rupo niet weet dat de zes voorschriften van Europa echt wel moeten voor België). De trend naar EU bashing is niet enkel in België zichtbaar. In de perifere probleemlanden van de eurozone (Griekenland, Ierland en Portugal) is dat heel nadrukkelijk aanwezig maar in de rijkere noordelijke kern van de eurozone ook. In de Duitse en de Nederlandse pers struikelen de politici die Europa op de korrel nemen over elkaar heen. Het electorale succes van de True Finns was eclatant.

Vraag is nu maar of een dergelijke houding van de nationale politici ten aanzien van Europa op een termijn niet heel destructief voor Europa gaat werken. Nog destructiever zelfs dan Europa als schaamdoekje. We vrezen van wel.