DE NOBELE UNIZO-ONBEKENDE

Wie Unizo zegt, spreekt meestal in één adem de naam van haar gedelegeerd bestuurder Kris Peeters uit. Maar wie de voorzitter van de Unie van Zelfstandige Ondernemers is? Rik Jaeken (53) is een nobele onbekende. In 1999 ruilde hij het voorzitterschap van Unizo-Limburg voor het nationale mandaat. De Limburger is ook KMO-consulent, bestuurder bij enkele KMO’s en co-ondernemer in het bedrijf Cintec Yachting, dat hij samen met zijn zoon opstartte.

TRENDS. Waarom hebt u de rol van voorzitter aanvaard?

RIK JAEKEN. “Die vraag wordt mij wel vaker gesteld, ook door mijn vrouw en kinderen. Eigelijk is het antwoord simpel: het voorzitterschap geeft je een bredere kijk op wat reilt en zeilt in de ondernemerswereld. Bovendien, íémand moet het doen, en professioneel gezien kon ik de nodige tijd voor de functie vrijmaken.”

In de wandelgangen is te horen dat de rol van voorzitter louter symbolisch is, en dat Peeters alleen de plak zwaait. Is uw functie louter ceremonieel?

JAEKEN. “Als voorzitter neem ik, in tegenstelling tot in andere organisaties, inderdaad niet de dagelijkse zaken op mij. Dat maakt me natuurlijk minder zichtbaar. Maar Unizo heeft bewust voor dit bestuurssysteem gekozen. We hebben met Kris Peeters een heel sterke gedelegeerd bestuurder, die de operationele werking van Unizo op zich neemt. De inhoud van de dossiers die Unizo behandelt, is vrij technisch en gecompliceerd. Als ondernemer kun je dat bijna onmogelijk bij je dagelijkse beslommeringen opnemen.

“Als voorzitter hou ik me, samen met het directiecomité, bezig met de beleidsbeslissingen voor de toekomst. Ik leid het directiecomité en zit de maandelijkse raad van bestuur of Algemene Raad voor. Als voorzitter moet ik natuurlijk geregeld regionale en lokale Unizo- evenementen bijwonen. En ten slotte ben ik een soort pater familias die bij menselijke problemen tracht te bemiddelen.”

Zelf staat u via de onderneming van uw zoon en als consultant nog dagelijks in de praktijk. Wat zijn volgens u nog de grootste knelpunten voor ondernemers?

JAEKEN. “Eigelijk zijn het altijd dezelfde problemen. Ten eerste: de te hoge loonkosten en het gebrek aan goed personeel. Er zijn problemen met motivatie en met beschikbaarheid. Volgens mij zijn de sociale vangnetten te hoog.

“Ten tweede: fiscaliteit is meer dan alleen belastingen. Kijk maar naar de problematiek van de BTW. Stel dat je een boot wil kopen. In Maastricht betaal je betaal 19% BTW, in Aken 17,5%, in Luik 21%. Op een bootje van één miljoen euro scheelt dit ongeveer 870 euro. Genoeg dus om de keuze van de klant te beïnvloeden.

“Ten derde: het statuut van een zelfstandige. Sommigen hebben tegen hun vijftigste wat geld opzij staan, maar vele ondernemers zijn aangewezen op dat te krappe zelfstandigenpensioentje.

“Ten vierde: de administratieve rompslomp is om ziek van te worden. In Vlaanderen is ons type van onderneming bijna niet haalbaar door de milieuwetgeving. Wat is een milieubeleid? Maatregelen die ervoor zorgen dat er actie wordt ondernomen wanneer ik knoei. Niet dat men de zaak eerst gaat observeren, administreren enzovoort.”

“En ten slotte: de financiering van KMO’s. De discussies met de banken zijn zeer zwaar en soms absurd. Naarmate een bedrijf kleiner is, wordt het probleem groter.”

Speelt het huidige beleid volgens u voldoende in op de pijnpunten?

JAEKEN. “Over het algemeen zou ik neen zeggen, maar ik wil niet te negatief zijn. De huidige beleidsploeg komt ons op een aantal punten tegemoet. Denk maar aan de recente belastinghervorming. De regering begint in te zien dat KMO’s de toekomst van dit land zijn. De tijd van de industriële concerns in West-Europa is voorbij. Neem nu de recente ontslagen bij Cockerill-Sambre. Het rookt en het stinkt en het maakt lawaai, en dat mag niet meer. Bovendien vind je geen personeel meer, of is het onbetaalbaar. We zullen voor die ontslagen mensen een vervangende tewerkstellingindustrie moeten vinden. En dat kan alleen door de kleine en middelgrote bedrijven te ondersteunen.”

“De tijd van de industriële concerns in West-Europa is voorbij. KMO’s kunnen de ontslagen helpen opvangen.”