De Nieuwe Catechismus

Onwillekeurig denk je, discussiërend in zijn groene hoving in Normandië, aan je eigen schooltijd van voor mei ’68 en de Mechelse catechismus. …

Onwillekeurig denk je, discussiërend in zijn groene hoving in Normandië, aan je eigen schooltijd van voor mei ’68 en de Mechelse catechismus. De Oude Catechismus was handig voor brainwashers. Hij schakelde het denken uit. De ingewikkelde wereld van het geloof en de moraal werd verknipt tot op te dreunen antwoorden, gesandwicht tussen vragen. Memotechnisch was de Mechelse catechismus wereldklasse. Of hij het zelfstandige denken van generaties katholieken bevorderd heeft? Die vraag is makkelijk te beantwoorden: neen. De aanval van de moderniteit op het hapklare geloof heeft dat soort geloof bij de massa doen instorten. Wie geen heiden of new ager is, hij/zij zal het worden.

Er is een Nieuwe Catechismus in voorbereiding. Op maandag 3 september zijn een miljoen scholieren en 130.000 onderwijskrachten opnieuw gestart. Het gediversifieerde Vlaamse onderwijs wordt onder de druk van maatschappelijke ontwikkelingen en politieke drijverijen naar een eenheidsonderwijs geduwd. Eigen pedagogische projecten wekken argwaan. Minstens moet er netoverschrijdende samenwerking komen en elke profilering dient zo petieterig mogelijk te worden. Wiskunde is wiskunde is wiskunde, zeggen de platwalsers van elk onderscheid tussen de levensbeschouwingen. Dit is een onderdeel van de Nieuwe Catechismus.

Wat houdt die Nieuwe Catechismus in? Een groeiende neiging om in de scholen gevoelens meer te laten spreken dan feiten, een groeiende neiging om in de klas en de pedagogie de sociaal-maatschappelijke Hype van de Week hoog te achten, een groeiende neiging om in de lessen maatschappijleer, geschiedenis en aardrijkskunde mee te zwalpen op modes zoals de Tobin Tax, de strijd tegen genetisch gewijzigde gewassen, de afkeer van kernenergie, het wangeloof dat velden vol windmolens de wasmachine thuis zullen doen draaien, het applaus voor het voorzichtigheidsbeginsel (“principe de précaution” in EU-taal), de demagogie van 11.11.11 (“de vrije markt is de oorzaak van de armoede in de wereld”), de georchestreerde afkeer van “die debiele Texaanse president van de Verenigde Staten”, de lijfelijke vrees dat de zogenaamde klimaatopwarming een inferno wordt in hun levensloop.

Mei ’68 was het seminarie van de heftigste van de lekenkapelaans. De mars door de instellingen door onze kleine Lenins na dat romantisch-politieke moment is gelukt, en beïnvloedt ook vandaag het Vlaamse onderwijs, de pers (“wie niet politiek correct denkt, is fascist of fascistoïde”) en de Wetstraat.

De Nieuwe Catechismus dreigt van de Vlaamse scholieren bange wezels te maken. Mensen die in hun latere leven laf reageren op elke vernieuwing en op elk risico dat ook maar enigszins tot nadelen zou kunnen leiden. Wie de macht van de Nieuwe Catechismus wil breken, doet er best aan de veelvormigheid van het schoolsysteem te behouden, de leraren te betalen volgens hun prestaties, en uit het vaarwater te blijven van paranoid educating.

Frans Crols