De nieuwe bankier van hier

Zijn no-nonsenseaanpak slaat aan, maar misschien mist hij wat bevlogenheid. Dat wordt dan weer gecompenseerd door zijn werkethos. Zo wordt de nieuwe baas van KBC omschreven. De carrière van Jan Vanhevel neemt een onverwachte wending als CEO van de financiële groep waar hij werd gepokt en gemazeld.

Wie als kandidaat-paus het conclaaf ingaat, komt als kardinaal terug. Dat is de Vaticaanse logica. Het conclaaf van KBC duidde Jan Vanhevel aan als de nieuwe CEO van de bank- en verzekeringsgroep. Een rol die hij ad interim al vervulde sinds André Bergen uitviel door zijn hartoperatie. Een rol die Vanhevel volgens verscheidene waarnemers niet meteen ambieerde. Maar nood breekt wet. En als op het plichtsbesef van een man als Vanhevel wordt gewerkt, kan hij niet weigeren. Samen met een verjongd en gereorganiseerd directiecomité moet hij KBC weer op de rails zetten. Als overgangspaus. Of in ieder geval als paus om de kruistocht tegen de crisis te leiden.

“Het directiecomité moet een optimale taakverdeling hebben, daarom hebben we een globale herschikking doorgevoerd”, zegt Jan Huyghebaert, de voorzitter van de raad van bestuur. “Het is niet dat die andere mensen hun taken niet goed deden, maar het is beter dat we een aantal posities herdefiniëren.”

De keuze voor Vanhevel noemt Huyghebaert een keuze voor de continuïteit. “We zitten in een moeilijke overgangsfase. Dan is het belangrijk dat je iemand hebt die vertrouwd is met alle geledingen. Bovendien is het een man die heel dicht staat bij ons cliënteel en aangezien we het accent weer op onze corebusiness willen leggen, prefereren we iemand uit die hoek. Liever dan iemand uit een heel gesofisticeerde sector van de groep. Overigens, Jan heeft in zijn loopbaan bewezen dat hij moeilijke en ondankbare opdrachten aankan. Het is voor hem een onverwacht fin de carrière, maar hij zoekt geen medailles.”

De West-Vlaamse Antwerpenaar

De keuze kan voor Jan Vanhevel kan ook gezien worden als een waardering voor zijn loyaliteit. De boerenzoon (zie kader Van de Polders naar de Havenlaan) is nog zo’n typische one company man. Hij heeft er inmiddels 38 jaar KBC opzitten, al heette de groep bij de start van zijn carrière, in 1971, nog Kredietbank. De doctor in de rechten en licentiaat notariaat begon op de juridische afdeling, maar zijn loopbaan wordt voornamelijk gekleurd door Antwerpen. Ruim dertien jaar bracht de West-Vlaming door in de sinjorenstad. Vanop de kredietafdeling stootte hij door tot zeteldirecteur. Dat leverde hem niet alleen een gigantisch netwerk op uit de economische smeltkroes van de metropool, hij geniet er tot vandaag ook nog enorm veel waardering.

Topfiguren als Marc Stordiau (ex-Deme), Ludwig Criel (CMB) en Luc Bertrand (Ackermans & van Haaren) onderhouden nog altijd bevoorrechte relaties met Vanhevel. En dat lijkt op het eerste gezicht misschien wat verbazingwekkend, want Vanhevel is in alles een West-Vlaming gebleven. “Zijn stijl, zijn taal, de mentaliteit, alles ademt West-Vlaanderen”, zegt Koen Dejonckheere van Gimv, in een vorig leven managing director bij KBC Securities.

Eddy Bruyninckx, gedelegeerd bestuurder van het Havenbedrijf Antwerpen, bevestigt. “KBC en Vanhevel waren zeker in die tijd dominant voor de havenbedrijven. Dominant, zowel kwantitatief als kwalitatief. Niet in opstelling. Als persoon is Vanhevel zelfs eerder terughoudend.”

Luc Bertrand spreekt vol lof over de nieuwe KBC-topman. “Ik betreur het vertrek van André Bergen”, zegt de topman van AvH minzaam. “Door de uitwasemingen van de financiële tsunami verliest ons land een van zijn beste bankiers. Maar dat KBC kiest voor een gedegen bankier als Jan Vanhevel is positief. Op het vlak van bedrijfskredieten is hij al langer de belangrijkste man in België. Een grote mijnheer.”

Dejonckheere houdt goede herinneringen aan de samenwerking over. Voor tal van bedrijven gingen ze samen de boer op tijdens de roadshows voorafgaand aan een beursgang.

Marc Stordiau, ex-gedelegeerd bestuurder van Deme, zegt zelfs expliciet dat de groei van de baggergroep mede te danken is aan de tomeloze inzet van Vanhevel. “Hij is de man die ons heeft geholpen met de aankoop van onze eerste twee grote schepen. Hij trok de kar als lead investor om die financiering geplaatst te krijgen. Mede dankzij zijn voortdurende inzet groeiden we de jongste twaalf jaar van een kmo met een omzet van 100 miljoen euro tot een globale speler van 1 miljard euro omzet. Daarom is het goed dat hij aan het hoofd komt van KBC, want we staan onder druk van BNP Paribas dat soms moeilijk doet en via hoge intrestvoeten de kredietverlening aan bedrijven wat aan banden legt.”

Vanhevel is niet te beroerd om ook met de gewone mensen te praten. “Ik herinner me een bedrijfsfeest waar klanten en personeel aanwezig waren. Vanhevel was de enige bankier die dat weekend ook tijd uittrok om aanwezig te zijn. En hij zette zich aan tafel bij de personeelsleden om van hen te horen hoe de business werkt”, zegt een intimus. “Dat is Vanhevel ten voeten uit: tot in de kleinste details wilde hij de vinger aan de pols houden.”

Een gedegen bankier met pakken ervaring en een hart voor ondernemers, klinkt het meermaals. “Zo’n typische persoon die geconsulteerd wordt; stijl: ‘we moeten eens klappen‘.” Eddy Bruyninckx zag Vanhevel vroeger verscheidene keren per maand en noemt hem een belangrijk klankbord. “Dat waren heel zinvolle discussies. Dat ging over individuele bedrijven waarbij bepaalde knipperlichten in een heel pril stadium werden opgepikt en bijgestuurd om ongelukken te vermijden. Opvallend daarbij waren zijn grote loyaliteit en discretie. Maar we voerden ook andere discussies, zoals alternatieven op het vlak van financieringsmogelijkheden of de globalisering en de impact daarvan op het typische Antwerpse karakter dat langzaamaan verdween. Ook op die belangrijke mutaties had hij een globale, toekomstgerichte visie. En ook over de heroriëntatie van het havenbedrijf van een stedelijk naar een meer autonoom bedrijf konden we vrijuit debatteren.”

Verscheidene contacten zien in hem dan ook de ideale man om na zijn pen-sioen bestuursmandaten op te nemen. In die zin valt de vergelijking met Luc Vandewalle (ING) meermaals. Ook Vandewalle stond dicht bij de ondernemerswereld en heeft na zijn bankiersloopbaan tal van mandaten opgenomen.

Geen overgangspaus

Eerst moet Vanhevel KBC weer op het juiste spoor krijgen. Onder meer Michel Vermaerke, gedelegeerd bestuurder van Febelfin, wijst op zijn buitengewone kwaliteiten. Eind vorig jaar gaf Vanhevel de fakkel als voorzitter van Febelfin door aan Stefaan Decraene (Dexia) omdat zijn driejarig mandaat erop zat. Maar de beroepsfederatie voor de financiële sector vroeg – vrij uitzonderlijk – of Vanhevel aan kon blijven als ondervoorzitter.

“Gezien de uitzonderlijke tijden leek ons dat opportuun”, zegt Vermaercke. “Ik ben echt blij dat ik gedurende drie jaar zo dicht met hem heb mogen samenwerken. Hij valt op door zijn leiderschap en door zijn ervaring waar we met plezier een beroep op doen. Hij heeft een ruim inzicht en door zijn internationale ervaring bracht hij ons ook een andere kijk bij op het bankwezen in België.”

Vermaercke omschrijft zijn ondervoorzitter als een dossiervreter die altijd zeer goed voorbereid is. Een van zijn verdiensten bij Febelfin was de opstelling van een strategische agenda. En hij had ook oog voor de verdere professionalisering, vandaar dat onder zijn impuls de Febelfin Academy werd opgezet.

Ook Piet Jaspaert, die tussen 1986 en 2002 de woordvoerder was van KBC, steekt zijn bewondering voor de man niet onder stoelen of banken. “Hij is volgens mij de beste persoon op dit ogenblik. Zowel op het vlak van de continuïteit als de geloofwaardigheid. Maar ook voor het vertrouwen bij het personeel”, zegt Jaspaert, die vandaag voorzitter is van de Jury voor Ethische Praktijken inzake Reclame (JEP).

Sommigen gewagen van een overgangspaus. “Het is ideaal dat hij de herstructurering kan leiden en dan met pensioen kan verdwijnen zodat een nieuwe topman met een propere lei kan beginnen”, zegt een bron. Jan Huyghebaert riposteert. “Men doelt allicht op het feit dat Jan geen lange carrière meer voor de boeg heeft. Maar wat over het hoofd wordt gezien, is dat het huis dagelijks bestuurd moet worden. Daarenboven moet hij KBC door de crisis loodsen en in functie van de crisisfenomenen een strategie ontwikkelen. Er is dus geen enkel verschil tussen de opdracht van Jan en die van zijn voorgangers.”

Stordiau is ook overtuigd van de daadkracht van Vanhevel. “Het is een verstandige man die het kaf van het koren kan scheiden. De speculaties met die CDO’s zijn niet meer ernstig en daar zal Vanhevel ook wel raad mee weten.” In tempore non suspecto gaf Vanhevel in een interview al aan dat die risicovolle beleggingen niet zijn ding waren. “Men moet altijd kijken naar wat er achter dat stuk papier zit, zoals je met een aandeel doet. En dat is niet altijd met evenveel doorzicht en inzicht gebeurd.”

Of het allemaal niet wat veel is voor één man? “Laat me stellen dat ik betwijfel of hij dit ambieerde”, zegt een bestuurder. “Maar boven alles is dit een duidelijk signaal van het plichtsbesef dat Vanhevel heeft. En vergis je niet, hij heeft een visie en de moed om die uit te dragen.” Een warme man die houdt aan zijn principes, noemt Dejonckheere dat. “Hij zal niet rond de pot draaien. Hij zegt waar het op staat, analyseert en concludeert. En vooral emotioneel is hij uiterst intelligent.” Zelf liet Vanhevel nog niet in zijn kaarten kijken, maar in het verleden hamerde hij er al op dat te veel en te snel willen, zelden resulteert in goede resultaten.” Back to basics dus.

Hij is een no-nonsenseman die veel belang hecht aan de verstandhouding met het personeel en de klanten, en hoe zij de zaken percipiëren, klinkt het. Een voorname KBC-bestuurder getuigt over de fusie tussen de Bank van Roeselare met de Kredietbank. “Hij heeft dat dossier perfect gemanaged. En hij wist dat probleemloos over te brengen bij zowel de klanten als de sleutelfiguren van de bank. Meer zelfs, bij de grote fusie met Cera moest Bank van Roeselare zelfs versneld geïntegreerd worden in de groep KBC. Wel, dat heeft hij ook naadloos gedaan.”

Vuile voeten

Verscheidene ondernemers betreurden het dat ‘hun’ bankier – hij had ook zitting in het executive comité van het VBO – door KBC naar Oost-Europa werd gestuurd. “Daardoor verwaterden de contacten wat, al bleef hij zijn best doen om de vinger aan de pols te houden”, zegt meer dan één contact. “Hij is een loyale KBC-man, dus deed hij wat van hem verlangd werd. Maar je merkte aan alles dat Antwerpen zijn ding was, hij was er ontspannen, had alles onder controle. Vanhevel was zonder twijfel de beste regiodirecteur die Antwerpen ooit gehad heeft”, zegt Stordiau.

Maar de wereld van Jan Vanhevel beperkte zich niet tot de Boerentoren. “Ja, hij heeft een schitterend werk gedaan in Antwerpen”, erkent een KBC-bestuurder. “Maar wat hij heeft uitgebouwd in Centraal- en Oost-Europa is voor de expansie en de toekomst van de groep fundamenteel minstens zo belangrijk. En hij heeft dat proces tot in de kleinste details in goede banen geleid.”

Zijn rechterhand, John Hollows, neemt er nu de fakkel over. Dat uitgerekend Centraal en Oost-Europa KBC de nodige kopbrekens bezorgen, noemt Jan Huyghe-baert voorbarig. “We gaan dat rustig, land per land, bank per bank en verzekeraar per verzekeraar evalueren”, sust hij.

Als bewijs voor zijn globale visie kan ook de oprichting van de Vlaams-Chinese kamer tellen. Samen met Marc Stordiau en Bert De Graeve zag China- believer Vanhevel snel het belang in van een instituut ter bevordering van de economische relaties met de Chinezen. Tal van ondernemers ziet daarin ook het bewijs dat Vanhevel geen man is van de ivoren toren, “maar iemand die mee zijn voeten vuil wil maken”, zegt een ondernemer. “Het is een doener, en als ondernemer geef je jouw portefeuille blindelings aan hem. Hij mist misschien een beetje bevlogenheid, maar compenseert dat ruimschoots door zijn down to earth-aanpak, en onvermoeibare inzet.”

“Hij sluit zich niet op achter een schijn van bankiersdeftigheid. Een gegeven woord is voor hem even belangrijk als een contract, en dat is geen sinecure in de bankwereld”, zegt Stordiau.

De drang naar hogere sferen zoekt Jan Vanhevel alleen in zijn vrije tijd op. Zijn grote liefde is bergbeklimmen. Hij ging tot aan het basiskamp van de Mount Everest en overwon toppen in de Zwitserse Alpen, het serieuzere werk dus. Het levert hem een naar verluidt indrukwekkende conditie op, die hij onder meer etaleerde door mee te doen aan de trappenloop in de Antwerpse Boerentoren. Een onvermoeibare paus dus.

Door Lieven Desmet/Foto’s Belga

“We zitten in een moeilijke overgangsfase. Dan is het belangrijk dat je iemand hebt die vertrouwd is met alle geledingen” (Jan Huyghebaert, voorzitter KBC)

“Op het vlak van bedrijfskredieten is hij al langer de belangrijkste man in België. Een grote mijnheer” (Luc Bertrand, Ackermans & van Haaren)