De natuur maakt een team beter

Outward Bound België stuurt bedrijven, organisaties en scholen de natuur in, met de bedoeling dat ze er ervaringsgericht leren. “Veel bedrijven staren zich blind op hun kernactiviteit of hun procedures.”

Met een paar eenvoudige opdrachten laat Outward Bound een groep voelen hoe de groepsdynamiek invloed heeft op de prestaties”, zegt Alexandre Segers van Vlerick Business School. “Mensen gedragen zich doorgaans spontaner als ze in een bos lopen of op een rots klauteren. Dan kunnen ze zich veel moeilijker wegsteken. Dat 15 tot 25 mensen van een bedrijf samen door een ontwikkelingstraject gaan, creëert bovendien een gemeenschappelijke taal waardoor ze nadien makkelijker dingen in beweging kunnen zetten.”

Vlerick Business School klopt al meer dan tien jaar aan bij Outward Bound België om haar eigen lessen aan te vullen met ervaringsgericht leren. “Outward Bound geeft geen les”, vervolgt Segers. “Door de deelnemers een concrete uitdaging aan te bieden, krijg je reacties en gedrag waar je als observator commentaar kunt op geven.”

Met een ploeg van een dertigtal sportieve psychologen, pedagogen, therapeuten maar ook mensen uit de kunstwereld, biedt Outward Bound België trajecten op maat aan voor bedrijven en jonge talentvolle medewerkers. De Belgische afdeling van Outward Bound International bedient ook Frankrijk. In 2017 volgden 80 bedrijven en organisaties 150 programma’s bij OBB, goed voor 3500 deelnemers. De organisatie draait een jaarlijkse omzet van een miljoen euro.

Volgens Segers, die geregeld met Nederlandse bedrijven samenwerkt, is ervaringsgericht leren meer ingebed bij onze noorderburen. “Als je in België bedrijfsleiders aanspreekt, hebben ze het over strategische plannen en marktbenaderingen, maar te weinig over concreet gedrag in een organisatie. Veel opleiders en businessscholen spreken het cognitieve aan, maar Outward Bound België stond van in het begin aan het andere uiteinde van het spectrum. Het is daar gebleven en maakt daar zijn sterkte van.”

Reanimatie

Kobe Smits, directeur van Outward Bound België, vindt dat bedrijven te veel aan machinebenadering doen: “Veel bedrijven en organisaties staren zich blind op hun kernactiviteit, het product dat ze op de wereld zetten, of de procedures waarmee ze die business ondersteunen. Ze huren bijvoorbeeld een consultant in die een innovatie van het product voorstelt of nagaat hoe processen efficiënter gemaakt kunnen worden. Dat is uiteraard allemaal van wezenlijk belang, maar wat ze vergeten, zijn de relaties tussen de werknemers, de interacties tussen de teams en met de klanten. Als je niet aan de drie polen- kernactiviteit, procedures en relaties – werkt, zal een organisatie vroeg of laat behoefte hebben aan reanimatie om de ademhaling en bloedcirculatie weer op gang te brengen.”

Filip Vandendriessche, oprichter van de Output Academy en auteur van Leidinggeven zonder bevelen, onderstreept het belang van non-verbale communicatie. “In het gedrag komt de ware aard van het beestje naar boven. Gedrag vertelt veel meer dan woorden. Op gedragsniveau is het verdomd lastig om te liegen. Outward Bound is de grondlegger voor ervaringsleren in België. Zijn sterkte zit in de feedback van de trainers, die tegelijkertijd empathisch en confronterend is.”

Kristof Geysemans, trainer bij Outward Bound België, legt uit hoe dat gaat. “We focussen heel hard op wat er zich afspeelt tijdens een oefening. Zo leggen we linken naar andere situaties. Patronen worden zichtbaar. Zaken worden bespreekbaar doordat het maar gaat om een activiteit of een ‘spelletje’, zoals het vaak genoemd wordt. Bovendien oordeelt een trainer niet. Zo creëer je een veilig klimaat waarin dingen gezegd kunnen worden. Geregeld merken wij weerstand bij deelnemers. Wij aanvaarden dat en vellen geen oordeel, waardoor de weerstand na verloop van tijd bijna altijd verdwijnt. Diegenen die er in het begin hard tegenop zien, zeggen meestal achteraf dat ze er veel uit hebben geleerd.’

Diepgang

“In ervaringsleren vallen het voelen, denken en handelen samen, of net niet”, zegt Kristof Geysemans. “Als ze niet samenvallen, onderzoeken we dat. Waarom zeg iemand dat hij A doet, maar doet hij eigenlijk B? We benoemen gedrag dat voordien niet benoembaar was. We verkennen onbekend terrein en geven daar woorden aan. Dat maakt dat het een dieper leren is. Wij willen echte ervaringen aanbieden en daarin zit heel veel kracht.” Smits vult aan: “In alles wat je doet, gaat het om de relaties. Wat gebeurt er en hoe sta je er tegenover? Kun je dat eerlijk, authentiek en bewust zeggen? Welke verantwoordelijkheid in de relatie zou je zelf moeten of kunnen nemen? Teambuilding betekent voor ons actief leren. Voor een avondje bowlen verwijzen wij vriendelijk door.”

Outward Bound investeert zijn winst in trajecten voor patiënten en kansengroepen. Voor mensen met een kankerervaring bestaat het programma Van Kanker naar Kracht. De hoofdschotel van dat traject is de Monte Perdido in de Spaanse Pyreneeën. “Voor vrouwen met borstkanker gaat het dan niet zozeer om de top te bereiken”, zegt Kobe Smits. “Ze proberen vooral een vernieuwd of veranderd engagement te vinden op hun levenspad. Het is de tocht ernaartoe, weer in jezelf geloven, eigen bronnen van kracht aanspreken, durven te leunen op anderen, in dialoog gaan.” Outward Bound België richt zich ook op mensen met eetstoornissen en kwetsbare jongeren. Volgend jaar gaat de organisatie van start met Adventure Therapy, een opleidingsprogramma voor trainers, waarin natuur en avontuur worden ingezet in een proces van herstel of genezing of om recht te trekken wat scheefgegroeid is.