De macht van de discretie

Jean-Claude Deschamps (70) is slim, vlijtig, technocratisch en kickt op discre- tie. Heeft hij er door zijn gevit en getreuzel schuld aan dat de privé-plaatsing van 30 % van de Gimv-aandelen die 236 miljoen euro opbracht toch zuinig uitviel? Deze stelling klinkt luidkeels in De Standaard. Betere beurskoersen waren er tijdens het eerste kwartaal van 2005. De Gimv noteert sedert 1997. In de eerste plaats heeft de Vlaamse regering schuld. Het duurde van september tot december 2004 voor een beslissing viel over de begeleiding van de operatie – zou Deschamps alleen aan de slag gaan of zou hij de eerste onder gelijken zijn van een stuurgroep? Het werd een stuurgroep en zij ontving een rekkelijk mandaat wat leidde tot een langer traject dan goed was voor de optimale prijs omdat zowel privé-consortia als een publieksplaatsing bestudeerd dienden te worden. Het moment suprême flopte.

Jean-Claude Deschamps, voorzitter van de begeleidingscommissie van drie (met Herman Daems en Gust Vriens) is, op een leeftijd dat anderen al jaren ‘s morgens hun golfstokken in de 4X4 hijsen, een bezige bij en invloedrijk: het weze achter de schermen en daar leeft hij zich al 25 jaar uit. Jean-Claude Deschamps is een dossiervreter, lijdt nog steeds niet aan jetlag en leeft oppassend. Eten en drinken gebeuren verstandig en hij vergast zichzelf op astronautenvoedsel.

Jean-Claude Deschamps belandde bij de privatisering van de Gimv door de afwikkeling voor Vlaams minister Dirk Van Mechelen (VLD) van de besluiten van de parlementaire onderzoekscommissie over het Gimvindus uit de Malevez-tijd. Bij de start van de eerste Vlaamse paarse regering in 1999 kreeg Deschamps de valorisatie van de textiel- en staalparticipaties van Gimvindus op het bord. Parallel begeleidde hij fase één van de eerste privatiseringsronde van de Gimv. De stuurgroep was toen omslachtig. De huidige stuurgroep was compacter en Deschamps consulteerde zijn collega’s Daems en Vriens steevast. De Vlaamse regering zal de 236 miljoen best kunnen gebruiken voor haar ambitieuze plannen met de ouderenzorg, de innovatiemaatschappijen, de scholenbouw en de structuurfondsen. Ook de Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV) hoopt op een fiks bedrag, onder meer voor het saneren en reactiveren van zogenaamde black points.

De Gimv overreedde Jean-Claude Deschamps in de jaren tachtig om onafhankelijk bestuurder te worden van Barco Industries. De relatie tussen hoofdaandeelhouder Acec (65 %) en de Gimv (35 %) was niet rozig. Acec weigerde bestuurszetels aan de Gimv-medewerkers. Acec bleef argwanend over de Gimv-kompaan en liet Deschamps schaduwen door een privé-detective. Deschamps had een mooie loopbaan achter de rug bij de Franse groep Schneider. Hij was gedelegeerd bestuurder van Gardy en aandeelhouder van Telindus. Tussen John Cordier, de drijvende kracht van Telindus, en Deschamps boterde het maar zus en zo, want Cordier vreesde dat Deschamps hem wou verkwanselen aan de Fransen.

In de jaren tachtig huwde Jean-Claude Deschamps een gevierde professor radiologie van de ULB die ook doceerde in Parijs. Uit die tijd dateert zijn appartement in de hippe Parijse wijk Le Marais. De Gimv ontving voor het zelfstandig raadgevend werk van Deschamps steeds rekeningen uit Parijs. Uit die tijd dateert eveneens zijn verwantschap met de vrijzinnigheid, wat een langdurige brug werd naar de liberale politicus Karel De Gucht, een zakenpartner van Deschamps bij TEG, een gespecialiseerd buy-outfonds. TEG van Deschamps en De Gucht, met als geldschieters onder meer de Gimv en NIB, participeerde in het aangebrande Zincpower Holding van de gebroeders Bleyen met de bedoeling om een quasi-MBO te realiseren. Deschamps werd bestuurder bij de nieuwe eigenaar van Zincpower – het Waalse Carmeuse – maar TEG stopte na een drietal ingrepen. Met de christen-democratische architecten van de Derde Industriële Revolutie in Vlaanderen – minister-president Gaston Geens, zijn kabinetschef Armand Dupon en Kris Rogiers (Mijnheer Dirv) – had Deschamps gelijklopend prima relaties.

Behalve de rol bij Barco werd het ontwikkelen van een visie op de elektronica een tweede taak van Deschamps bij de Gimv. Hij bezit een neus voor relaties en kende de Amerikaanse scène. De Gimv viel onder meer voor het Vlaams-Amerikaanse elektronicabedrijf Silvar-Lisco, waar Deschamps in naam van de Gimv bestuurder werd. Bij de Gimv leerde Deschamps de stiel van risicokapitalist. Een insider: “Hij werd gemakkelijk verliefd op zijn dossiers, wat botste met het leidende Gimv-duo, Raynier van Outryve en Gerard Van Acker, die objectiviteit en afstandelijkheid eisten van hun investment managers.” Met van Outryve en Van Acker pendelde Deschamps over de Atlantische Oceaan, wat onder meer leidde tot de chipfabriek Mietec in Oudenaarde (vandaag een volle dochter van Alcatel) en het Leuvense onderzoekscentrum Imec. Deschamps werkte in de VS met Ed Hajim van Furman Selz, een middelgrote Amerikaanse investment bank à la Petercam. De Amerikaan Hajim verbleef na de oorlog bij het gezin Deschamps en die vriendschap klikt tot vandaag. Furman Selz werd een dochter van ING en Deschamps opereert anno 2005 als consultant bij de Nederlandse topbank. Ook in Azië ging Deschamps aan de slag voor de Gimv, met minder succes evenwel dan in Amerika. Uit de bezoeken van Deschamps volgde bijvoorbeeld de relatie tussen de Long Term Credit Bank of Japan, en haar opvolger, en de Gimv. In Japan werd Deschamps kind aan huis op de directieverdieping van Mitsui.

De Gentenaar Deschamps is een burgerlijk ingenieur van de Universiteit Gent en de technische universiteit van Zürich en behoort tot de eerste lichtingen van de Vlerick Leuven Gent Management School. Uit die tijd blijven de uitstekende betrekkingen met een leeftijdsgenoot die een sleutelrol speelde bij Vlerick, ingenieur-hoogleraar Henri Müller. Jean-Claude Deschamps laat zich moeilijk wrikken uit zijn biotoop, maar ontdaan van het professionele harnas is hij belezen en kunstminnend. Iets wat weinig burgerlijk ingenieurs siert.

Adviseur van minister Dirk Van Mechelen voor de privatisering van de Gimv.

Actieve vrijmetselaar en vriend van Karel De Gucht.

Frans Crols

Niet Jean-Claude Deschamps, maar de Vlaamse regering heeft schuld aan de gebrekkige financiering van de Gimv.