‘DE LIDSTATEN KNEVELEN HET EUROPESE PROJECT’

“Europa maakt zijn belofte niet meer waar”, zegt Philippe De Backer, Vlaams Europarlementslid voor Open Vld. “De Europese Unie moest meer welvaart en een beter leven voor iedereen brengen, maar de burgers geloven daar niet meer in. De eurocrisis heeft hun de ogen geopend. De Europese Unie had geen plan om uit de impasse te raken, er was geen set van gemeenschappelijke regels. De lidstaten, die ouderwetse politieke deals sluiten, maken de dienst uit. De transparantie is zoek.”

Het gevaar dreigt dat de Europese burgers afhaken, denkt De Backer. “Om de mensen te overtuigen van de meerwaarde van Europa hebben we een debat over de kerntaken nodig. Waar willen we met de Unie naartoe? De antwoorden moeten in een nieuw Europees verdrag komen. Zo hoeven we bij elke nieuwe stap niet langer het oordeel van het Duitse Hooggerechtshof af te wachten. Maar met de lidstaten aan het stuur wordt dat een moeilijke opgave. Ze denken nog altijd dat zij het tempo moeten bepalen, terwijl de wereld veranderd is.”

Het Europees Parlement levert het nodige weerwerk tegen de almacht van de lidstaten. Het verwierp het compromis dat de lidstaten hadden bereikt over de Europese meerjarenbegroting voor 2014-2020. De Backer: “Wij eisen meer investeringen in de economische toekomst. Onderzoek, innovatie en infrastructuur moeten daarom prioriteit krijgen. Nu gaat zowat 40 procent van het budget naar landbouw, iets waar Frankrijk niet op wil toegeven. Nog eens 40 procent gaat naar regionale steun, een strijdpunt van de Oost-Europese lidstaten. Tegelijk bespaart het budget op innovatie en infrastructuur, en gaan er amper middelen naar de strijd tegen de jeugdwerkloosheid. Dat is niet ernstig.”

Martin Schulz noemt het uiteenspatten van de Europese Unie een reële dreiging, maar zover wil De Backer niet gaan. “Wat mij bang maakt, zijn de banken. Terwijl de Amerikanen korte metten hebben gemaakt met hun ongezonde banken, blijven veel Europese instellingen in slechte papieren zitten. Ze spelen hun normale rol in de economie niet meer, wat een domper zet op de groei. Europa werkt aan regelingen om de aandeelhouders, de schuldeisers en de grote depositohouders mee in het bad te trekken als een bank in moeilijkheden komt. Maar wat doe je met bestaande probleembanken, zoals Dexia? Zodra de brand uitslaat, kun je die moeilijk onder controle krijgen.”

Op lange termijn is De Backer optimistisch. “De levenskwaliteit, het economische weefsel en de innovatie in Europa behoren tot de top van de wereld. Enkele lidstaten hebben de crisis aangegrepen om structureel te hervormen, en rond mij zie ik veel mensen die vooruit willen en initiatieven nemen.”

Alleen zit Europa nog niet echt in de geesten van de burgers. “Heel wat Europese reglementering is bedoeld om het vrije verkeer van goederen, diensten en mensen te bevorderen, maar we vinden het nog altijd vreemd dat een Spaanse ingenieur hier komt werken. Stel je eens voor hoeveel moeite en tijd het zou kosten als alle 28 lidstaten onder elkaar bilaterale akkoorden zouden moeten afsluiten over de vrije handel in goederen en diensten. Of over consumentenbescherming bij hypothecaire kredieten, over passagiersrechten of noem maar op. Het zou er nooit van komen. De mensen onderschatten dat.”