DE LAATSTE REPUBLIKEINSE STROHALM

Voor de partijtop is John Kasich de enige Republikein die Donald Trump nog de weg naar de presidentiële nominatie kan versperren. Maar daarvoor is in juli wel een ‘gecontesteerde partijconventie’ nodig. Daar moet de voormalige manager van de zakenbank Lehman Brothers alle tegenstanders van Trump achter zich krijgen.

Volgens de peilingen kan hij Hillary Clinton bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 8 november glansrijk verslaan. Maar John Kasich, een van de drie Republikeinen die nog in de running zijn voor de presidentiële nominatie, heeft een probleem: tot nu toe kon hij maar één voorverkiezing winnen, namelijk in zijn thuisstaat Ohio waar hij gouverneur is.

Eigenlijk is het voor Kasich mathematisch onmogelijk om de Republikeinse nominatie binnen te halen. Hij heeft slechts 143 Republikeinse delegates achter zich staan. De achterstand op koploper Donald Trump (673) is onoverbrugbaar, zelfs als Kasich nog alle komende voorverkiezingen wint. Waarom blijft de politicus dan in de race?

Hij gaat ervan uit dat Donald Trump in juli op de conventie in Cleveland – in Kasich’ eigen Ohio – niet over een meerderheid van 1237 afgevaardigden zal beschikken. Dat maakt van de Republikeinse vergadering een open conventie, die alle richtingen uit kan. Dat zit zo: de meeste staten eisen van hun afgevaardigden dat die tijdens de eerste ronde stemmen volgens de resultaten van de voorverkiezingen. Haalt geen kandidaat de meerderheid, dan is de helft van de afgevaardigden niet langer gebonden door die resultaten. Waardoor de uiteindelijke genomineerde een verrassing kan zijn. Kasich hoopt dat hij die verrassing wordt. Hij rekent nu al op de stemmen van Marco Rubio, de kandidaat van het partij-establish-ment die vorige week de handdoek in de ring gooide.

‘Average Joe’

Kasich kan een valabel alternatief zijn voor de top van de Grand Old Party, voor wie de protectionist en isolationist Trump een horrorscenario belichaamt. Kasich zet zich consequent af tegen het populisme van Trump én tegen het evangelische fundamentalisme van Ted Cruz, de andere overgebleven kandidaat. Die laatste heeft van de partijbonzen de bijnaam Lucifer gekregen. Tijdens de debatten tussen de Republikeinse kandidaten was Kasich de enige die zich niet tot een scheldpartij liet verleiden. Hij wou naar eigen zeggen een positieve boodschap brengen. En volgens de peilingen maakt Kasich een grote kans om Hillary Clinton te verslaan. De gouverneur van Ohio is de laatste strohalm van de partijtop. Al is het de vraag of de basis daar ook zo over denkt. Het electoraat, zeker aan Republikeinse kant, voelt in deze campagne niet veel voor gematigde figuren.

Maar Kasich beschikt over troeven die de andere afgevallen mainstreamkandidaten (Rubio, Jeb Bush) niet hadden. Hij is joviaal, minzaam en loopt vaak casual gekleed. Hij gaat in kleine zalen luisteren naar Amerikanen die jarenlang tot de middenklasse behoorden en nu op de sociaaleconomische ladder afdalen. Kasich heeft van alle Republikeinse kandidaten de hoogste waarderingscijfers bij de Amerikanen, en dat over de partijgrenzen heen. Hij kan Average Joe aanspreken.

Dat is opvallend voor iemand die tussen 2001 en 2008 een managementfunctie had bij de ter ziele gegane zakenbank Lehman Brothers. Kasich, tijdens zijn loopbaan ook enige tijd lid van het Congres, wordt niet gezien als iemand van het Washington-establishment, laat staan als vriend van Wall Street. Zelf zegt hij over de bankenwereld: “Daar heerst een hebzucht die niet goed is.”

400.000 banen extra

Aan de Amerikanen die bezorgd zijn over de economische toekomst van hun land, legt Kasich zijn palmares als gouverneur voor. Ohio stond lange tijd symbool voor dat deel van Amerika dat economisch het spoor bijster is. Het is een van de Rust Belt-staten die al lange tijd vechten tegen de desindustrialisering. Het gewicht van de zware industrie in de economie is er gedaald van 32 naar 13 procent. Maar onder Kasich kwamen er in vijf jaar tijd 400.000 banen bij in Ohio. Hij haalde bijvoorbeeld een Ford-fabriek uit Mexico terug naar Cleveland. De werkloosheid in Ohio ligt officieel onder 5 procent. Al blijven er grote problemen. De werkloosheid bedraagt in werkelijkheid het dubbele. Een steeds grotere groep, vooral laaggeschoolde blanke mannen, biedt zich gewoon niet meer aan op de arbeidsmarkt. Kasich probeert die groep aan te spreken en vist daarmee in dezelfde vijver als Donald Trump.

Kasich is ook de man van de budgettaire ernst. Het Amerikaanse begrotingstekort van 18.000 miljard dollar wil hij in acht jaar tijd wegwerken. Als gouverneur van Ohio wist Kasich een deficit van 8 miljard dollar dicht te rijden. Hij deed dat zonder de belastingen te verhogen, maar door zwaar te besparen op het overheidsapparaat. Bepaalde steden in Ohio konden daardoor bijvoorbeeld geen politiewagens meer bestellen.

Economisch en ethisch blijft Kasich een echte Republikein die ook naar de radicale rechterzijde lonkt. “Ik was in de Tea Party vooraleer er een Tea Party-beweging was”, zegt hij. Hij wil geen subsidies voor de organisatie Planned Parenthood die abortussen uitvoert, en is tegen het homohuwelijk. Al vermeldt Kasich die thema’s zeer zelden tijdens zijn campagne.

ALAIN MOUTON, ILLUSTRATIE JENS CLAESSENS

Onder Kasich kwamen er in vijf jaar tijd 400.000 banen bij in Ohio.