De Kempense winkelkeizer die 164 miljoen casht

Na ruim anderhalf jaar gespeculeer is de kogel eindelijk door de kerk. Delhaize koopt, voor 164 miljoen euro, de supermarktketen Cash Fresh van de familie Voeten. Pater familias Hugo Voeten (65) stampte uit de Kempense klei een imperium van 43 supermarkten, die het etiket buurtwinkels kregen opgekleefd. Heel ironisch is de merknaam toepasselijk op de winkelketen. De Fresh verwijst naar de klemtoon op verse producten, met een eigen bakkerij en zelfbereide maaltijden. De Cash zou symbool kunnen staan voor het ontbreken ervan. Althans, onvoldoende cash voor de noodzakelijke investeringen om de verdere groei van de keten te financieren. “Onze vaste kosten stegen jaarlijks met zowat 6 %, waardoor verder groeien een absolute must was om de rentabiliteit te garanderen,” vertelt Hugo Voeten. “Tegelijk ontbrak het ons aan middelen voor die expansie. Binnen vijf jaar moesten we onze logistiek uitbreiden, wat ons al gauw 50 miljoen euro zou kosten. Ik wou mijn familie niet met die verantwoordelijkheid opzadelen.”

Aanvankelijk rijpte bij Hugo Voeten het plan om een institutionele investeerder te vinden. “Wist ik veel dat de Carrefours en de Colruyts van deze wereld actief zijn in die financiële kringen,” grinnikt Voeten. “Vooraleer ik er erg in had, liepen ze mijn deur plat.” Absolute voorwaarde voor Voeten was dat de partner dezelfde filosofie had en het concept verder zou uitdragen. “Daarom bleek al snel dat ik met een pure institutionele belegger niet verder kon. Die mannen zijn alleen geïnteresseerd in het terugverdieneffect, de continuïteit staat niet centraal. Laat staan het personeel. Ik moest dus op zoek naar een sec- torgenoot die mij de nodige garanties kon geven dat er voor mijn medewerkers niets zou veranderen.” Dat Delhaize het dichtst aansluit bij de buurtwinkelmentaliteit, was al snel duidelijk. “Ook het feit dat de supermarktgroep in de Kempen vrij zwak vertegenwoordigd is, hielp de zaak vooruit,” weet Voeten. Cash Fresh heeft met 23 vestigingen zijn zwaartepunt in de provincie Antwerpen.

Eddy Verbrugge van het consultancybedrijf SDM, dat de transactie begeleidde, omschrijft Hugo Voeten als een self- made man. “We waren hoogst verbaasd over het professionalisme waarmee dit familiebedrijf werd gerund. Op het vlak van organisatie en strategie had hij van niemand lessen te leren.” Dat de verkoop een emotioneel gebeuren is, staat voor Verbrugge buiten kijf: “Onze opdracht was duidelijk. Niet de beste conditie was doorslaggevend, maar de nevenvoorwaarden over wat er met zijn kind zou gebeuren, stonden centraal.”

De idee voor zijn concept ontsproot in Duitsland, waar Voeten in 1964 de Lebensmittelfachschule volgde. In 1969 opende hij in Retie een eerste Cash Fresh. Die moest het evenwicht vormen tussen de supermarktmastodonten en de kleine kruidenier. Vandaag bieden de 43 winkels werk aan 1100 mensen. Nog eens 160 mensen werken in de bakkerij, de keuken of de distributie. Het was een absolute voorwaarde voor Voeten dat Delhaize zich – zeker de eerste jaren – garant stelde dat er niet wordt geraakt aan de tewerkstelling. “De mensen vormen de noodzakelijke link van ons concept,” vindt Voeten. “Wij werken nog met bediening en toch waren we rendabel. Ik denk in stilte zelfs rendabeler dan Delhaize.”

Toch bleek de familie Voeten niet altijd op goede voet te leven met de vakbonden. “Ze beschouwden ons een beetje als indringers in hun organisatie,” meent BBTK-secretaris Ivan Luyten. De filialen waren destijds ondergebracht in diverse vennootschappen, waardoor de drempel van 50 werknemers niet werd gehaald. Het kwam tot een conflict om alsnog sociale verkiezingen te organiseren. “Ze hebben mensen moeten dwingen om op de lijst te gaan staan,” bromde Hugo Voeten destijds in Trends over die kwestie. Iets wat bij de vakbonden werd weerlegd. Echt goede vrienden zijn het nooit geworden. Vandaag maakt Luyten zich zorgen over de nabije toekomst: “Wat gaat er gebeuren met de centrale diensten en onder welke formule gaan de winkels verder?”

Een vraag die ook dochter Els Voeten en schoonzoon Alex Blockx zich kunnen stellen. Zegt Hugo Voeten: “Zij verdwijnen uit de zaak. Ze waren al actief met de import van Aziatische producten. Dat gaan ze nu verder uitbreiden.” Ook voetbalclub Westerlo kijkt met interesse naar de verkoop van zijn shirtsponsor, al zou ook hier de garantie bestaan dat er voorlopig niets wijzigt. Dat voetbalproject kwam er naar verluidt voornamelijk onder impuls van schoonzoon Blockx.

Hugo Voeten houdt meer van beeldende kunsten. De jongste jaren ontpopte hij zich als een verzamelaar van vooral Bulgaarse kunstenaars. “Al heeft hij ook werk van Panamarenko,” weet een insider. Zijn collectie staat grotendeels in zijn ruim 15 hectare grote tuin, op de grens van Geel met Westerlo. Voeten zou zijn collectie graag publiek maken en er een centrum bouwen waar jonge kunstenaars kunnen werken. Probleem is dat het domein in een landbouwzone ligt. Voeten stak zijn licht al op bij Jos Dupré (CD&V), erevoorzitter van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en gewezen staatssecretaris. Zegt Dupré: “Dat hij zijn kunstcollectie publiek wil maken, typeert hem. Hij heeft goed verdiend en wil dat een deel daarvan terugvloeit naar de maatschappij.” Voeten leerde de Bulgaarse kunst appreciëren in de jaren dat hij er ging jagen op beren. “Dat gebeurt ‘s nachts en overdag kwam ik in de kunstgaleries terecht.” In het parlement van de Franse Gemeenschap heeft hij zijn collectie tentoongesteld. Naast minister van Sociale Zaken Rudy Demotte (die met een Bulgaarse is getrouwd) liep daar toen de Bulgaarse president rond.

HUGO VOETEN

65 jaar.

Stichter van buurtwinkel-groep Cash Fresh.

Verkocht zijn imperium aan Delhaize.

Kunstverzamelaar (vooral Bulgaarse beeldhouwwerken).

Dirk Van Thuyne – Lieven Desmet

“Dat hij zijn kunstcollectie publiek wil maken, typeert Voeten. Hij heeft goed verdiend en wil dat een deel daarvan terugvloeit naar de maatschappij.”