De Indiase boer ploegt een beetje voort

De industrie steekt de landbouw voor het eerst voorbij in India. Dat komt gedeeltelijk door de moesson.

In het dorpje Vijay Pura in de staat Rajasthan lijkt de wereldwijde financiële crisis ver weg. De economische inzinking is iets waarover de mensen in de krant lezen, zegt Dhanna Singh, een lid van Mazdoor Kisan Shakti Sangathan (MKSS), een landbouwerunie. De dorpsbewoners hebben arbeiders opgevangen die geëmigreerd zijn uit naburige staten omdat ze geen werk meer vonden in de staalfabrieken van Mumbai of de diamantslijperijen van Surat. Door de bank genomen werd de arme landelijke bevolking van India van de crisis afgeschermd door dezelfde zaken die haar arm maken. Als je geen vast werk of geld hebt, kun je ze ook niet verliezen.

Het weerwerk tegen de crisis in Rajasthan is ook het resultaat van overheidsbeleid. Een wet die in april 2008 van kracht werd in elk plattelandsdistrict zegt dat elk plattelandsgezin honderd dagen per jaar werk moet hebben voor een minimumloon. Rajasthan, een dorre staat met een lange geschiedenis van openbare werken om de droogte te bestrijden, komt dichter bij de verwezenlijking van die belofte dan waar ook. In de twaalf maanden tot maart 2008 bezorgde het gemiddeld 68 dagen werk. Vijay Pura ligt vol aangestampte aarde-wegen die aangelegd werden door mensen die op de loonlijst van de overheid staan. Dankzij de invoering van de nieuwe wet en de verhoging van het minimumloon “voelen de mensen zich hier voor het eerst geborgen”, zegt Singh.

De forse vraag vanuit het platteland is een van de redenen waarom India zo vlot aan de crisis ontsnapt is. De verkoop van vele consumentengoederen, zoals shampoo en tandpasta, neemt tegenwoordig sneller toe in de dorpen dan in de steden. Zo zag autoconstructeur Suzuki zijn verkoop in landelijke gebieden meer dan verdubbelen tussen maart 2008 en 2009.

Nu landelijk India de financiële orkaan heeft doorstaan, moet het nog het weer aan banden leggen. De moessonregens die de ongeïrrigeerde Indiase landbouwgrond besproeien, waren wispelturig. Ze hebben in bijna de helft van de Indiase districten droogte met zich gebracht, in sommige gebieden gevolgd door overstromingen. In het slechtste geval kan de landbouwproductie van India tot 7 procent krimpen tijdens het begrotingsjaar dat afloopt in maart 2010. Dat zou de groei van het Indiase bbp neertrekken naar 5,2 procent, minder dan op het hoogtepunt van de financiële crisis.

De droogte zal de voedselprijzen de hoogte injagen en de inflatie aanwakkeren. India is de enige grote economie waar de consumptieprijzen nu sneller stijgen dan voor de crisis. De prijs van de peulvruchten is in de twaalf maanden voor 28 augustus met een vijfde gestegen, de prijs van suiker met 35 procent. Goldman Sachs verwacht dat de centrale bank de rente in 2010 met 3 procentpunten optrekt. De bestedingen die nodig zijn om de droogte te bestrijden, zullen het begrotingsdeficit alleen maar groter maken. Als de budgettaire tekorten van de deelstaten meegerekend worden, loopt het dit begrotings- jaar op tot meer dan 10 procent van het bbp.

De moesson bepaalde ooit het economische lot van India, nu beïnvloedt hij het alleen maar. Het aandeel van de landbouw in de nationale productie is gedaald van 40 procent dertig jaar geleden naar 17 procent in 2009. De Indiase economie staat op het punt een historische overgang mee te maken. In 2010 zal de landbouw een kleiner aandeel van het bbp vertegenwoordigen dan de verwerkende industrie.

Terug naar de gloriedagen

De industrie stagneerde tijdens de crisis, maar moet normaal treffelijk herstellen, in juli al met een groei van 7 procent. De investeringen in nieuwe fabrieken en machines krijgen een zetje door de terugkeer van zo’n 44,7 miljard dollar buitenlandse kapitaalstromen en die klimmen op naar 52,1 miljard. Ongeveer 35 tot 40 procent van die toevloed bestaat uit directe buitenlandse investeringen.

Indiase historici blikken graag terug op de gloriedagen van de industrie in de achttiende eeuw, toen Indiase ambachtslui zo’n aantrekkelijke bedrukte katoenstoffen en andere textielproducten voortbrachten dat de Britse spinnerijen, weverijen en drukkers schreeuwden om importbeperkingen om hun boterham te beschermen.

India’s eerste premier, Jawaharlal Nehru, schreef dat India’s industriële lotsbestemming gedwarsboomd werd door de imperialistische economie. Door de moesson en het herstel van de wereldeconomie zal de Indiase landbouw in 2010 moeten wijken voor de industriële vooruitgang van het land.

DE AUTEUR IS CORRESPONDENT BEDRIJVEN ZUID-AZIË VAN THE ECONOMIST.

y Door Simon Cox

2010De forse vraag van het platteland is een van de redenen waarom India zo vlot aan de crisis ontsnapt is.