De Helleense hemel en hel
De Griekse crisis doet de staten en de bankwereld beven. De Belgische ondernemingen in Griekenland proberen stand te houden.
De val van Dexia heeft pijnlijk duidelijk gemaakt dat de crisis in Griekenland ook de Belgische economie treft. Gelukkig is Griekenland maar een kleine garnaal. Midden 2011 bedroeg de export met bestemming Griekenland volgens de Nationale Bank slechts 824,93 miljoen euro.
Volgens een voorzichtige schatting van de federale overheidsdienst Economie hebben Belgische bedrijven in Griekenland 200 miljoen geïnvesteerd. De Belgian Business Club, die in 2005 in Athene werd opgericht, brengt Belgische zakenlui of bedrijfsleiders van Belgische belangen samen. Ze omvat een zestigtal ondernemingen, waarvan er zo’n 35 beschouwd worden als actieve leden. “Ik heb niet de indruk dat Griekenland veel Belgische bedrijven telt”, zegt Alain Wirtz, de gedelegeerd bestuurder van de groep Zetes. “We zijn niet al te talrijk.”
Het gewicht van Griekenland op de Belgische bedrijven is beperkt, maar niet verwaarloosbaar. Toch is het met 8,95 procent gedaald in een jaar tijd. Die daling heeft maar een beperkte weerslag op de grote Belgische kleppers op de Griekse markt.
De groep Delhaize heeft niet te klagen, de voedingssector biedt relatief goed weerstand. De groep kocht in 1992 Alpha-Beta Vassilopoulos, het nummer twee van de lokale grootdistributie, goed voor 7,5 procent van de inkomsten van de groep Delhaize. In 2010 zag Alpha-Beta zijn omzet met 6,3 procent toenemen tot 1,563 miljard euro. De bedrijfswinst maakte een sprong van 28,2 procent tot 236 miljoen en het marktaandeel steeg naar 18,4 procent. In de eerste helft van 2011 hebben de 235 winkels van de keten een vergelijkbare prestatie neergezet.
“Uiteraard wordt de Griekse consument geraakt in zijn portemonnee”, geeft Steven Vandenbroecke, de communicatieverantwoordelijke van de groep Delhaize, toe. “Maar sommige factoren spelen in ons voordeel. Alpha-Beta geniet een sterk imago en de Griekse consument is loyaal. Voor de crisis uitbrak, hebben we een aantal jaar de prijs uitgespeeld. Om onze prijzen zo laag mogelijk te houden, hebben we zelfs de btw-verhoging die door de regering werd ingevoerd opgeslorpt.”
Bij UCB lijkt de situatie ook eerder geruststellend. “Alles is onder controle”, meldt Athanasia Gkiouleka, algemeen directeur van UCB Griekenland. “We volgen de toestand op de voet, maar de Griekse markt is voor ons vrij beperkt. Ze vertegenwoordigt amper 1 procent van onze verkoop”, verzekert communicatieverantwoordelijke France Nivelle. “De betaling van de prestaties verloopt normaal.” Dat is nuttige informatie, zeker als je weet dat zo’n 10 procent van de UCB-verkoop in Griekenland ziekenhuizen betreft die tot de openbare sector behoren en die is zeker geen goede betaler.
“We overwegen geen drastische maatregelen. Van stoppen met de levering van geneesmiddelen is geen sprake.” Daarmee alludeert Nivelle op een maatregel van Roche. Wegens facturen die al drie of vier jaar openstonden, heeft de Zwitserse farmagroep de levering aan een aantal ziekenhuizen gestaakt.
Goedkoper reizen
Jean-Philippe Delaye (50) verliet op zijn 33ste Brussel en de wereld van de verzekeringen en opende op Kreta een reisagentschap. See You Soon Travel heeft nu twaalf werknemers. Het toerisme is met de maritieme sector een van de wervels in de ruggengraat van de Griekse economie. “Ik voel niet echt de weerslag van de crisis. De orders van de touroperators en de grote klanten werden al maanden geleden geplaatst. We houden ons in de eerste plaats bezig met toerisme à la carte en we doen niet aan last minute. In oktober liepen de activiteiten wel met 35 procent terug. Traditioneel is dat de periode waarin de ondernemingen seminaries of incentivereizen organiseren. Maar die terugval is niet zozeer toe te schrijven aan de Griekse crisis, dan wel aan de luwte in de economie van noordelijk Europa. Maar dat is niet erg, ik heb in de lente een +35 neergezet.”
De geadopteerde Kretenzer maakt zich niet echt ongerust. “Bovendien zullen mensen altijd mensen blijven en als ze merken dat Griekenland in crisis verkeert, zullen ze aangetrokken worden tot het vooruitzicht goedkoper te kunnen reizen.”
Andere ondernemingen zitten duidelijk in de rats. Anista, het engineering- en adviesbureau dat in 1999 opgericht werd door de Belgen Nikitas Stathopoulos en Anne Van Eck, telde drie jaar geleden nog tien medewerkers. “Nu staan we nog maar met zijn tweeën op de payroll, de anderen doen consultancy voor ons”, getuigt Van Eck. “Let op, dat werd gemakkelijker aanvaard dan je zou denken. In Griekenland heeft iedereen wel iemand in de familie die al zes maanden niet werd betaald.” De reden voor die afslanking moet gezocht worden in de duizelingwekkende duik van de omzet: eind 2008 werd zowat 80 procent van de bestelbons geannuleerd.
Volgens Van Eck is het belangrijkste gevolg van de crisis het verlies aan geloofwaardigheid. “Eind 2007 hadden we besloten om ons aanbod uit te breiden met milieuzaken. Daarvoor gingen we een partnership aan met twee Belgische bedrijven. Een daarvan was Eloy Water voor de recyclering van afvalwater en de opvang van regenwater. We hebben één mooie installatie gerealiseerd, dat is alles.”
“De Griekse wetgeving is zo archaïsch dat ze niet toelaat dat nieuwe producten het grondgebied binnenkomen, ondanks al de Belgische en Europese labels. Het resultaat is dat de commerciële ontwikkeling werd stopgezet. Zelf durf ik niet meer bij Eloy binnen te stappen en hun te vragen te geloven in Griekenland. Voeg daar nog aan toe het compleet gebrek aan visie over belastingen. Wie wil investeren, moet in de eerste plaats een businessplan uitwerken. In Griekenland is het onmogelijk om ook maar iets in het vakje belastingen neer te pennen. Die toestand houdt al jaren aan, maar door de crisis kwam hij helemaal aan de oppervlakte.”
BENOÎT MATHIEU
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier