De grootste melkboer van de wereld

T iny Sanders is zelf geen landbouwerszoon, maar binnenkort wordt hij wel de grootste melkboer van de wereld. De 48-jarige Nederlander gaat namelijk Campina Arla leiden, een samenwerking tussen de Nederlandse zuivelgroep Campina en haar Scandinavische sectorgenoot Arla Foods. De grootste zuivelcoöperatie ter wereld heeft een omzet van 10 miljard euro, telt 28.000 werknemers en is eigendom van 21.000 melkveehouders, waaronder een tachtigtal Belgische. De aandeelhouders zijn dus de boeren die de melk leveren.

In eigen land maken de 800 werknemers van Campina bekende merken als Yazoo (zuiveldrankjes), Joyvalle (melk) en Passendale (ambachtelijke kaas). De voorbije jaren verdween bij ons het populaire Stassano van de verpakkingen. Het plaatselijke uithangbord moest plaats ruimen voor het internationale hoofdmerk Campina.

Nederland onthaalde enthousiast de belangrijke operatie, wat bij een insider een meewarig lachje ontlokt. “Ze stellen het voor alsof het om een fusie gaat, maar eigenlijk wordt Campina gewoon overgenomen door Arla Foods, dat bijna twee keer zo groot is.” Toch speelden de Nederlanders het vrij handig, want het is wel Sanders die de grote baas van de nieuwe zuivelgigant wordt. Ake Modig, de topman van Arla Foods, moet noodgedwongen van op de tweede rij toekijken. Hij wordt vice-CEO. De CFO komt ook al van Campina. Om het evenwicht te bewaren, mag een Deen aanschuiven als voorzitter van de raad van commissarissen en verhuist het hoofdkwartier van het Nederlandse Zaltbommel naar Kopenhagen. Fijn voor Tiny Sanders, want het was de stad van zijn huwelijksreis.

België is nooit erg belangrijk geweest binnen de structuur van Campina en dat zal nu zeker niet anders worden. Baron Piet van Waeyenberge deed vorig jaar als laatste Belg het licht uit als lid van het bestuur en van de raad van commissarissen. Hij overschreed toen de leeftijdsgrens.

Ook al is hij geen boerenzoon, medewerkers omschrijven Justinus Josephus Gerardus Maria Sanders – ‘Tiny’ praat toch makkelijker – als nuchter en zakelijk. Na zijn studies bedrijfseconomie aan de Katholieke Universiteit Brabant in Tilburg startte hij in 1980 bij de voedingsgigant Mars. Van managementtrainee klom hij er op tot financieel directeur. In 1987 leidde hij het filiaal in Australië. Maar een jaar later maakte hij de overstap naar het automatiseringsbedrijf HCS. Geen gelukkige keuze, want de financieel directeur slaagde er niet in om het bedrijf voor het faillissement te behoeden. HCS groeide als kool door een aaneenschakeling van overnames, maar het management verslikte zich in een acquisitie in Canada. Onder veel rumoer en gerechtszaken ging HCS ten onder.

Maar Tiny Sanders kreeg een nieuwe kans. In 1992 werd de gehuwde vader van drie zonen opgepikt door Campina. Eerst als stafdirecteur van de financiële en economische afdeling, later trok hij naar Duitsland waar hij de plaatselijke afdeling – het vroegere Südmilch – ging leiden. In 1996 was Sanders al algemeen directeur van de internationale divisie en hij werd de man achter een grote reeks buitenlandse overnames. Dit blijkbaar tot grote tevredenheid van de aandeelhouders, want midden 2000 werd hij aangeduid als voorzitter van de hoofddirectie. Die positie is tot vandaag niet helemaal onbesproken, ook al werden alle beslissingen doorgedrukt met instemming van de raad van commissarissen.

Vooral de expansiepolitiek in Duitsland ligt bij velen, niet het minst bij het bedrijf zelf, zwaar op de lever. Dankzij een resem overnames klom Campina er op tot rang drie, maar de rentabiliteit is er nog steeds ver te zoeken. Volgens Tiny Sanders zal het overigens nog jaren duren voordat Duitsland winst maakt. Dat heeft onder meer te maken met het feit dat de zuivelgigant de reorganisatiekosten bij de Duitse dochters activeerde. Die werden in de boekhouding geboekt als goodwill en worden nu jaarlijks afgeschreven over een termijn van twintig jaar. Tiny schoof dus een deel van zijn problemen door naar zijn opvolgers.

De internationale zuivelsector schrok niet echt op toen Campina en Arla Foods vorige week hun trouwplannen ontvouwden. De Scandinaviërs waren al veel langer op zoek naar schaalvergroting en praatten met een vijftal partners. Dankzij de geografische complementariteit en een gelijkaardige juridische structuur bleef Campina echter de gedroomde partner. De eerste contacten dateren al van anderhalf jaar geleden. De onderhandelingen liepen toen vast bij het invullen van de postjes. Om te overleven, hadden beide bedrijven echter dringend behoefte aan schaalvergroting. Europa bouwt namelijk stelselmatig haar interventies af, waardoor de coöperaties – die hun melkveehouders beloven een bovengemiddelde melkprijs uit te betalen – geen andere uitweg meer hadden dan samen te gaan en op die manier kosten te besparen.

Toch moeten de leden nog hun finale zegen geven. Niemand verwacht echter dat de operatie in het voorjaar alsnog zal worden afgeblazen. Beide topmannen hebben de voorbije maanden namelijk al uitgebreid hun achterban geconsulteerd. Iets waarover Sanders zich wel eens vaker beklaagt. De onophoudelijke gesprekken met de boeren vullen een derde van zijn werktijd, maar dat levert volgens hem geen noemenswaardige meerwaarde op voor de bedrijfsvoering. Toch blaast hij uitgebreid de loftrompet over de langetermijnvisie bij zijn coöperatie. Een wereld van verschil met de continue druk die van de aandeelhouders van een beursgenoteerde onderneming uitgaat. Er is meer loyaliteit, verbondenheid en echtheid. Want in een coöperatie draait niet alles rond de voorzitter van de hoofddirectie. Campina heeft geen behoefte aan mensen die zichzelf als het middelpunt van de wereld zien. Meer nog: het draait allemaal rond een koe. Als topman moet je weten wat een goede koe is. En volgens insiders ziet Tiny Sanders wel degelijk of een koe goed is of niet.

TINY SANDERS

Wordt CEO van ‘s werelds grootste zuivelcoöperatie, Campina Arla.

Wolfgang Riepl

Als topman van een zuivelbedrijf moet je weten wat een goede koe is. Volgens insiders ziet Tiny Sanders wel degelijk of een koe goed is of niet.