Muggen maakten in 2018 maar liefst 830.000 dodelijke slachtoffers. De bloedzuigende insecten dragen talrijke ziektes over, zoals malaria, gele koorts, het zikavirus, dengue en knokkelkoorts. Daarmee is de mug de dodelijkste vijand van de mens, meer dan de slang (50.000 doden per jaar), de krokodil (10.000 doden per jaar) of de haai (10 doden per jaar). Van alle mensen die ooit op aarde hebben geleefd, is de helft omgekomen ten gevolge van virussen en parasieten die door de mug worden overgedragen. De verregaande impact van de mug op de menselijke geschiedenis is het thema van Mosquito.
In zijn doorwrochte maar vlot geschreven boek toont de Canadees Timothy C. Winegard aan dat de mug mee veldslagen en oorlogen besliste. Legers moesten vaak door moerasgebieden trekken, die vergeven waren van de muggen. De Perzen verloren in 490 voor Christus de slag bij Marathon tegen de Grieken, omdat 40 procent van hun leger geveld was door malaria. Die ziekte werd meer dan anderhalve eeuw later ook Alexander de Grote fataal. De Carthaagse veldheer Hannibal beet zijn tanden stuk op Rome, dat omringd was door moerassen.
Een van zijn grootste slachtpartijen richtte het insect aan na de kolonisatie van het Amerikaanse continent. De muggen droegen er nauwelijks ziektes over. Anders was het met de beestjes die met de Europese ontdekkingsreizigers waren meegekomen. Samen met andere ziektes zoals pokken en mazelen veroorzaakten de parasieten van de mug de dood van meer dan 90 procent van de inheemse bevolking. In de eeuwen daarna werd de uitbouw van onder meer de tabaks- en de katoenplantages mogelijk, omdat er Afrikaanse slaven werden tewerkgesteld, die een grotere resistentie hadden tegen malaria.
Eeuwenlang was kinine (hars uit de kinaplant) het enige geneesmiddel tegen malaria. Pas eind negentiende, begin twintigste eeuw ontdekte de medische wetenschap hoe de mug ziektekiemen overdroeg. De ontwikkeling van nieuwe medicijnen en het gebruik van pesticiden, waaronder DDT, deden de muggenplagen afnemen. Maar Winegard waarschuwt dat de mug resistenter wordt en dat om de zoveel tijd de drager wordt van een nieuwe ziekte, zoals het zikavirus en het westnijlvirus.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier