De grootste belastingbetalers van België

Ondanks alle plannen en maatregelen blijft de fiscale druk op bedrijven stijgen, zo blijkt uit de nieuwe editie van de Trends Top 5000, die op 19 december samen met Trends verschijnt. Hoog tijd voor de lang aangekondigde hervorming van de vennootschapsbelasting.

Het afgelopen decennium steeg de fiscale druk op ondernemingen. “Deze trend is duidelijk en onloochenbaar,” schreef de Hoge Raad voor Financiën in zijn rapport over de vennootschapsbelasting (april 2001).

De nieuwe Trends Top 5000, die op 19 december 2002 verschijnt, bevestigt die evolutie. Die lijst zet de 5000 grootste bedrijven van het land op een rijtje en haalt zijn gegevens uit de Top 100.000. Welnu, uit de cijfers blijkt dat de 100.000 grootste ondernemingen in ons land in 2001 niet minder dan 5.914.423.405 euro aan de fiscus afdroegen, met een gemiddelde belastinggraad van 61,29%. Dat is 2,13% meer dan in 2000 en beduidend hoger dan het nominale tarief van 39%.

Ondanks de talrijke vooroordelen, dragen de bedrijven wel degelijk hun steentje bij tot het spekken van de nationale schatkist. Niet minder dan vijftien ondernemingen betalen jaarlijks meer dan 25 miljoen euro of 1 miljard oude Belgische frank aan de fiscus. Bij welgeteld 62% van de vijftig grootste belastingbetalers ligt de belastinggraad op 40% of meer. Vier groepen – allemaal zeer bekende namen – zitten zelfs over de 50%: Elia (nummer 20, 64,35%), Caterpillar Belgium (nummer 30, 62,41%), Volvo Cars (nummer 31, 55,52%) en IBM Belgium (nummer 14, 50,14%). Vier ondernemingen dan weer scoren onder de 20%: Electrabel (nummer 2, 14,05%), UCB (nummer 6, 15,65%), Janssen Pharmaceutica (nummer 8, 16,61%) en Belgacom (nummer 3, 18,73%).

Hypocriete regering

Duidelijk is ook dat de fiscale druk op ondernemingen blijft stijgen. “Dat is het gevolg van de voortdurende wetswijzigingen” zegt Axel Haelterman, fiscaal expert van het advocatenkantoor Freshfields in Brussel: “Door het systeem meer gesofisticeerd te maken, dichtte de fiscus de afgelopen jaren vele ontwijkingsroutes.”

Nochtans had bij de eerste grootschalige hervorming van de vennootschapsbelasting, in 1989, de regering de aanslagvoeten verlaagd om onze concurrentiepositie te verbeteren. Van dat nobele doel is dus weinig in huis gekomen. De hervorming ging immers gepaard met een verhoging van de belastbare basis, iets wat ook het geval is bij de ontwerpwet die nu op tafel ligt. Op zich is een vermindering van de fiscale aftrekken een gezonde zaak, maar het is wel hypocriet om in die gevallen van een verlaging te spreken. Haelterman: “Vergeet niet dat een klein land als België maar over een beperkte markt beschikt en dus sterk afhankelijk is van buitenlandse investeringen. Bijna 80% van de vijftig grootste belastingbetalers zijn internationale groepen. Als de fiscale druk te groot wordt, verhuizen zij makkelijk hun activiteiten naar andere oorden. Ondanks onze centrale ligging, hoge scholingsgraad en sterke arbeidsprestaties mogen wij dit criterium niet uit het oog verliezen. Aangezien veel Europese lidstaten hun aanslagvoeten verlaagden, hebben wij dringend nood aan een nieuwe hervorming van de vennootschapsbelasting. Een nominaal tarief van 30% zou bijvoorbeeld wonderen kunnen verrichten.”

Sectorale verschillen

De belastinggraad verschilt wel sterk, afhankelijk van de activiteit waarin de onderneming actief is. In sommige bedrijfstakken is de effectieve aanslagvoet hoger dan het nominale tarief. Textiel (41,6%), verwerkende nijverheid (39,2%), bouw (38,7%), handel/horeca (38,2%) en vervoer/communicatie (36,8%) genieten relatief minder aftrek van het DBI-stelsel (definitief belaste inkomsten) en de vrijstelling van meerwaarden. Volgens de Hoge Raad voor Financiën zijn deze discrepanties niet vreemd aan de mobiliteit van de belastbare grondslagen. De Raad schat de effectieve aanslagvoet gemiddeld op 23,9%. Onderaan prijken de ontginningsmaatschappijen van energetische stoffen (1,5%), holdings (2,3%), nutsbedrijven (3,1%), beleggingsvennootschappen (7,2%) en financiële diensten (8,5%).

Ten slotte stijgt de effectieve aanslagvoet met de grootte van het bedrijf, behalve in de sectoren vervoer/communicatie en andere diensten. Volgens de Hoge Raad voor Financiën bedraagt bij de helft van de ondernemingen met een winst van minder dan 20.000 euro de fiscale druk minder dan 20%, terwijl de belastinggraad bij vennootschappen met een winst van meer dan 325.000 euro in bijna 70% van de gevallen meer dan 40% bedraagt. Hoog tijd dus dat het parlement de lang aangekondigde hervorming van de vennootschapsbelasting onverwijld doorvoert.

Eric Pompen [{ssquf}]

eric.pompen@trends.be

De top 200 van grootste belastingbetalers in België vindt u op trends.be

Door het dichten van allerlei ontwijkingsroutes is de fiscale druk op ondernemingen blijven stijgen.