DE GLASVEZELBARON

Op woensdag 1 oktober, in de vroeger uurtjes, belde Bernard J. Ebbers vanuit zijn hotelkamer in New York naar Bert C. Roberts, de CEO van MCI Communications Corporation. De MCI-topman was nog niet op kantoor. Om 8.30 uur belde Roberts terug en kreeg van een doodkalme Ebbers te horen dat WorldCom met een omzet van 5,6 miljard dollar in 1996 de wereldwijde nummer-twee in langeafstandstelefonie MCI wilde overnemen. Ter vergelijking : MCI was vorig jaar goed voor een verkoopomzet van 18,5 miljard dollar. Het telefoontje had het effect van een ochtendwekker, zo schreef het Amerikaanse zakenblad Business Week. Op slag was de hele telecomindustrie klaarwakker.

“Bernie” Ebbers had het ook zo bedoeld. Op de persconferentie diezelfde dag nog grapte de 56-jarige grijsharige Amerikaanse zuiderling geboren en getogen in de stad Jackson, hartje Mississippi dat als Roberts straks nog voor hem wilde blijven werken, hij beter wat vroeger opstond.

Voor de ex-basketbalcoach Bernie Ebbers, die in 1983 met drie entrepreneurs in een lokale koffieshop het plan smeedde om een bedrijfje voor langeafstandstelefonie op te starten, was zijn reusachtig bod van 35 miljard dollar of pakweg 1200 miljard frank niet meer dan de onmisbare slagroom op een lekkere cappuccino. “AT&T was mijn andere keuze,” merkte hij doodleuk op. “Maar Walter Elisha, de AT&T-directeur die ik aan de telefoon kreeg, wist niet wie wij waren.” Geschater in de perszaal. Maar niemand wist met zekerheid of hij dit als grap had bedoeld.

Met een man als Ebbers, wiens carrièrepad ligt bezaaid met overnames, weet je nooit. Dat beginnen nu meer en meer topmanagers en financiers uit de telecombranche te beseffen. In december 1996 kreeg WorldCom door de fusie met MFS Communications, de grootste Internet-provider ter wereld UUNET Technologies in handen. Maar Ebbers toonde zich aanvankelijk niet geïnteresseerd in die aanwinst. De internationaal verspreide netwerken van MFS leken hem interessanter, omdat zij overal toegang boden tot de lokale telefoniemarkt. Toen Ebbers het potentieel van UUNET evenwel beter in kaart had gebracht, veranderde hij van mening. De overname in september jongstleden van het datanetwerk van de commerciële on line-reus CompuServe, krikte de capaciteit van UUNET fors omhoog en onderstreept de grote Internet-ambities van WorldCom.

Bernie Ebbers wordt door technologiespecialisten als de Amerikaan Georges Gilder steevast de “glasvezelbaron” genoemd. Door zijn reusachtig net van optische glasvezels is WorldCom namelijk als geen andere telecomoperator in staat om de aanzwellende nood aan bandbreedte in de Internet-markt te lenigen. De kabels van WorldCom zijn uitermate geschikt voor een bliksemsnelle verdeling van gegevens in “pakketten” ( packet switching), terwijl de klassieke telefoonmaatschappijen een netwerk hebben dat vooral is afgestemd op spraak.

Eén glasvezeltje van WorldCom, zo fijn als een menselijke haarspriet, is met de huidige technologie in staat om evenveel informatie door te zenden als het hele internationale telefonienet pakweg vijf jaar geleden. En WorldCom spint niet alleen zijn glasvezelweb in de VS, maar ook in Europa.

Het is de kracht van deze ondernemersvisie die van Bernard Ebbers een tweede John D. Rockefeller of Michael Milken (de ongekroonde koning van de rommelobligaties) maakt, beweert Gilder. En die visie straalt ook af op de aandelenkoersen. Twee dagen nadat het overnamebod op MCI werd aangekondigd, sprong de koers van WorldCom met 11 % de hoogte in. Dit verstevigde de hefboomkracht van de telecomoperator om de overname tot een goed einde te brengen. WorldCom wil namelijk het grootste gedeelte van de MCI-aankoop financieren met eigen aandelen. Ebbers plant daarvoor een aandelenuitgifte van 30 miljard dollar.

Een nooit geziene krachttoer, omdat de marktkapitalisatie van WorldCom op dit ogenblik slechts 33 miljard dollar bedraagt. Velen stellen zich dan ook de vraag waar de beurseuforie rond een aandeel als WorldCom zal eindigen. De koers is nu al 115-maal groter dan de winst per aandeel. Ter vergelijking : bij MCI schommelt die prijswinstverhouding rond de 22.

Sceptici beschouwen WorldCom als een “papieren tijger”. En zijn topman noemen ze een regelrechte cowboy. Niet zozeer omdat hij graag in afgebleekte jeans en met een sigaar in de mond door het hoofdkwartier in Jackson stapt of verzot is op de muziek van country-zanger Willie Nelson, maar wel omdat WorldCom zijn groei en winst voornamelijk te danken heeft aan overnames die op hun beurt werden gefinancierd met snel stijgende aandelen.

Financiële specialisten waarschuwen voor de weerbots van deze overnametechniek. Vroeg of laat komt er een groeivertraging en dan zal WorldCom aan zijn winstgierige beleggers moeten bewijzen dat de vele overnames synergie hebben opgeleverd. Sommigen beschouwen alleen al het feit dat Ebbers de MCI-aankoop met eigen aandelen wil financieren, als een negatief signaal. Want welke bedrijfsleider is bereid zijn eigen aandelen weg te geven, als hij ervan overtuigd is dat ze op lange termijn nog veel meer waard zullen zijn ?

Voor anderen is de hoge beurswaardering van WorldCom dan weer wél economisch verantwoord. Ze verwijzen hierbij naar de logica van de Q-ratio, een begrip dat door James Tobin, een Nobelprijswinnaar economie in de vroege jaren ’80, werd geïntroduceerd. Deze ratio weerspiegelt de verhouding tussen de marktkapitalisatie van een onderneming en zijn vervangingskosten.

Telecomreuzen als AT&T hebben een Q-ratio die schommelt rond de 1. De vervangingswaarde van hun bestaande telecominfrastructuur is nagenoeg gelijk aan de bedrijfswaarde. Met een glasvezelnet dat zo’n 5 miljard dollar kost en een marktkapitalisatie van 33 miljard dollar heeft WorldCom echter een Q-ratio van 6,5. Dit verklaart het grote beursgeloof dat momenteel rond een aandeel als WorldCom hangt.

Of, zoals Georges Gilder onlangs in The Wall Street Journal schreef : “Dit is de magie die een ondernemer met lef en visie uitstraalt. En het zou een tragedie zijn als overheidsreguleringen deze nieuwe glasvezelbaron zouden stoppen.”

PIET DEPUYDT