De gids voor ondernemende Kempenaren

Europa heeft een Lissabon-agenda om slim, vitaal en beter te worden. De fijnste lieden van het continent debatteerden erover op hun lentevergadering. Op de slotdag van de Europese Top presenteerde de Kempen een eigen Lissabon-agenda, die moet leiden tot 25.000 nieuwe jobs tegen 2015. Zal het Kempense plan het Europese project overklassen? De kans bestaat: in de Lissabon-agenda zit de klad.

Achter het Toekomstplan Kempen 2005-2015 staat een club met een goed netwerk in de streek. Het nieuwe project is de opvolger van het plan van 1987 en de streekvisie van 1997. Achttien jaar geleden werd een punt gezet achter de bedevaarten van de parlementariërs en burgemeesters van de Kempen naar Brussel om te bedelen om overheidsmanna voor een betere streek. Zelfredzaamheid werd in 1987 het parool en dat is opnieuw de gedachte achter de teksten voor 2005-2015. Zal de Kempen nutraceuticals produceren? Wordt de streek een pionier in de beweging voor de privé-publieke landgoederen? Zal de wereldbekende psychiatrische kliniek van Geel nieuwe therapieën aanbieden?

Wie een zware zakelijke klap krijgt in dit land, heeft de natuurlijke neiging om in een hoekje te zitten grienen. Niet dus Jo Robrechts (47). Vierhonderd ondernemers, politici, ambtenaren, vakbondsleiders, zorgwerkers keken en luisterden twee uur bij Nike in Laakdal naar de slides en de ideeën van de Toekomstgroep van het Strategisch Plan Kempen. Jo Robrechts zat de twaalf apostelen van de Toekomstgroep voor. De eerste drie maanden van 2005 was het voor hem een meer dan voltijdse baan om het nieuwe plan voor de Kempen rond te krijgen. Jo Robrechts verloor in 2003 de onderneming waar hij tien jaar voor vocht. Het faillissement van New Distribution Systems, met de geautomatiseerde winkel Shop 24, was een dreun. Na een sabbatsjaar waarin de discussies over een nieuwe economie van de Kempen hapten, was het eerste kwartaal van 2005 een hectisch slot. Met de presentatie van het Strategisch Plan Kempen II rondde Jo Robrechts een cirkel. Hij maakt zich op om vanaf het tweede kwartaal vastgoedondernemer te worden.

In 1987 was Robrechts de eerste streekmanager van België. De Kempen had de primeur. Een streekmanager was geen ambtenaar, hij had een privé-statuut. Na vingeroefeningen in Limburg bezorgde Bob Stouthuysen, chief executive officer van Janssen Pharmaceutica, in 1987 de Kempen het idee van een Strategisch Plan dat sindsdien in binnen- en buitenland geïmiteerd is. McKinsey keek mee over de schouders van Stouthuysen. Strategische planning koppelen aan streekontwikkeling klinkt in 2005 als een evidentie, maar achttien jaar geleden was het in het buitenland exotisch en in België onbekend. Robrechts, directeur van het coördinatiecentrum van de farmagroep uit Beerse, veranderde van vak en nam de conceptie en uitvoering van het Strategisch Plan Kempen op zich. De streekmanager had interessante diploma’s en binnen- en buitenlandse ervaring om de regisseursrol voor de Kempen op zich te nemen. Scouting had hem bovendien de Kempen tot op het kleinste heideveld leren kennen.

Drie jaar geleden begon de economische motor te sputteren en de zuigkracht van het eerste plan in de Kempen te tanen. Daaruit ontstond de Toekomstgroep en Jo Robrechts werd gevraagd het voorzitterschap op zich te nemen. Het eerste Strategisch Plan Kempen was een paraplumodel. De algemene oriëntering werd jaar na jaar verfijnd door deelplannen. Voor toerisme en recreatie bijvoorbeeld, waar het objectief om de groene Kempen aantrekkelijker te maken voor dag- en verblijfs-toerisme bovenmaats scoorde.

Jo Robrechts: “Aan de editie 2005-2015 werd meteen een veel bredere invulling gegeven. Met de Toekomstgroep werkten, naast de staf van het Strategisch Plan Kempen, 125 mensen mee. Het woord ‘plan’ heeft een sturende bijklank, dat is het dus niet. Wij presenteren een aanbod en zeggen: in deze 140 projecten voor de Kempen geloven wij, ze zijn doordacht en sluiten aan bij bestaande of te ontwikkelen troeven. Aan de Kempenaren is het om onder deze projecten te shoppen.”

Is de Kempenaar een entrepreneur? De loopbaan van de voorzitter van de Toekomstgroep geeft een aanduiding. Na vier jaar bij het Strategisch Plan Kempen werd hij binnengehaald in Veurne bij honing- en pretparkonderneming Meli van de familie Florizoone. Hij moest de defamiliarisering doorvoeren. Na één jaar was, ondanks de turn-around, de liefde tussen Florizoone en Robrechts bekoeld. Zou hij verder gaan als kaderlid of een eigen onderneming oprichten? Het werd het tweede.

Na gesprekken, reizen en lectuur ontdekte hij een gat in de winkelmarkt. New Distribution Systems werd gesticht in 1994. Vernuftige assemblages van een volautomatische winkel, made in Flanders, groeiden in een Antwerpse garage. De merknaam werd Shop 24. Een kast van vier meter breed en twee meter hoog met een ruim raam, een robotarm en een toetsenbord huisvestte biscuit, koffie, eieren, nylonkousen en 200 andere nuttige en noodzakelijke waren. De klant stopte geld of een betaalkaart in de gleuf en kon zich bijvoorbeeld na de nachtploeg in de fabriek of het ziekenhuis bevoorraden voor hij onder de wol kroop. De ontwikkelingskosten van de winkels liepen hoog op, de markt reageerde gematigd positief, de financiers hielpen en er werd hard gewerkt. In 2003 volgde de ontknoping. Na zware onderhandelingen met McDonald’s over honderden automatische winkeleilanden die zouden verschijnen naast de snelrestaurants, werd de bestelling geschrapt. In november 2003 was de Brusselse handelsrechter niet overtuigd dat New Distribution Systems financieel kon overleven. Het failliet werd uitgesproken. In 2005 is Jo Robrechts terug.

Frans Crols