Werknemers maak je niet zomaar betrokken of gelukkig. De CEO moet zelf een harmonieus evenwicht vinden tussen zijn denken, gevoelens en lichaam.
CEO’s in het zwembad. Dat is het laatste onderdeel van de intensieve leiderschapstraining van het Mechelse coachingbureau Counterstrain International. Bedrijfsleiders als Bruno Denys (AE), Saskia Van Uffelen (Bull), Etienne Clinquart (Groven+) en Jean-Philippe Nedelec (ISS) leerden technieken om hun spieren te ontspannen zodat ze in stresssituaties invloed krijgen op hun hart, spieren en ademhaling. Voor een leider is het dramatisch als zijn personeel hem ziet zweten, verkrampen of panikeren tijdens een crisis. Die paniekreactie nemen medewerkers over.
Het lichamelijke deel is het minst conventionele onderdeel van de training van Counterstrain. Dat is nodig om de harmonie te bereiken die een goede leider nodig heeft. “Als een leider een evenwicht bereikt tussen de niveaus denken, gevoelens en het lichaam komt hij tot de staat van harmonie die nodig is om impact te hebben op zijn omgeving”, zegt Anne Verheyleweghen, samen met Marc Van de Meersch een van de twee coaches van Counterstrain. “Pas dan straal je rust en zekerheid uit en kom je tot charisma. Dat is het kader waarin wij werken.”
Blinde vlek
De bedrijfsleiders die bij Counterstrain aankloppen, zijn managers die door hun medewerkers niet alleen herinnerd willen worden als leiders die aandacht gaven aan groei, winstcijfers en marges, maar ook als mensen die hun personeel de mogelijkheid gaven zich te ontwikkelen als mens. Volgens Van de Meersch en Verheyleweghen huivert de meerderheid van de Belgische bedrijfsleiders bij zo’n aanpak waarin mensen en emoties centraal staan. Number crunchers praten niet zo graag over hun gevoelens.
“Elke CEO en elke werknemer heeft emotionele noden en het is belangrijk dat je daarmee rekening houdt in je organisatie”, zegt Van de Meersch, die op basis van 25 jaar coachingpraktijk dertien emotionele noden oplijstte, bijvoorbeeld aanvaard worden, betrokkenheid, eerlijkheid of samenwerking (zie kader).
Zelfs bij bedrijfsleiders die gewonnen zijn voor mensgericht leiderschap duiken er problemen op. “Intellectueel staan ze erachter, maar in de praktijk passen ze het niet toe.” Dat komt omdat ze met een blinde vlek zitten: CEO’s moeten van zichzelf goed weten waarin ze slagen en welke hun valkuilen zijn. Met andere woorden: hun gedrag verhindert soms dat de mensgerichte aanpak waarvoor ze pleiten ingang vindt in hun bedrijf.
“De reden daarvoor is eenvoudig. Wat wij beschouwen als rationeel beslissen, wordt in 85 procent van de gevallen gestuurd en getransformeerd door onbewuste processen”, verklaart Van de Meersch.
“Wij leren hen die onbewuste processen te begrijpen en te beheersen.” Dan komen bij de bedrijfsleiders onuitgesproken emoties naar de oppervlakte, zegt Verheyleweghen. “Het kan zijn dat een bedrijfsleider door zijn eigen ego moeite heeft met zijn waardering voor iemand uit te spreken. De andere waarden geven hem het gevoel dat hij zichzelf achterstelt. Als een bedrijfsleider inzicht krijgt in dit onbewuste proces en het irrationele ervan inziet, dan ligt de weg open naar de daadwerkelijke implementatie van de waarden die hij intellectueel verkondigt.”
Beginnen met de CEO
Net omdat het zo cruciaal is de blinde vlek van de CEO te bepalen, begint Counterstrain zijn werk steevast bij hem. “Als de CEO niet meewerkt, heeft zo’n training geen zin voor het bedrijf”, zegt Van de Meersch. “We peilen in het directieteam naar de wijze waarop de bedrijfsleider waarden als aanvaarding en betrokkenheid ingang doet vinden. Daarna bespreken we dit persoonlijk met de CEO.”
Zo vormt Counterstrain zich een beeld van hoe de CEO functioneert en wordt er een programma op maat gemaakt om te werken op gedachten, gevoelens en lichamelijke zelfcontrole. Dan wordt een ethisch charter opgesteld op basis van de manier waarop het bedrijf het lijstje met de dertien waarden invult. Dat charter fungeert als leidraad voor alle leidinggevenden in de organisatie. Bij het personeel peilt Counterstream naar de vooruitgang die het bedrijf en zijn baas maken. Hoewel de intensieve training van de bedrijfsleider maar een week duurt, kan het hele traject maanden of jaren aanslepen. Om dat proces zichtbaarder te maken in hun organisaties gaf Counterstream gisteren voor het eerst een People Managed By Values-prijs aan de CEO’s van Bull, ISS, AE en Groven.
Hangt de leiderschapsstijl niet sterk af van de situatie waarin het bedrijf zich bevindt? Heeft een onderneming in tijden van crisis geen nood aan een meer autoritaire roerganger? “Een leider moet natuurlijk kunnen beslissen, maar het is niet door je te gedragen in een rol die je niet past, dat je meer zekerheid en vertrouwen creëert bij je personeel”, zegt Van de Meersch. “Tijdens een crisis is het belangrijk om de gelederen te sluiten en door samenwerking, onderling overleg en vertrouwen uit de crisis te raken, meer dan een autoritaire stijl.”
Totale hr-strategie
Cijfers die een directe band aantonen tussen hun aanpak en de bedrijfsresultaten van hun klanten heeft Counterstream niet, maar het leidt uit de feedback van bedrijfsleiders af dat coaching leidt tot meer sociaal engagement, hechtere teams, meer identificatie met het bedrijf, meer persoonlijke groei en tolerantie. Volgens het adviesbureau zorgt het ook voor minder ziekteverzuim en voor collectief in plaats van individueel denken.
“Voor een bedrijfsleider zijn technische vaardigheden als analytisch denken, problemen identificeren en kunnen beslissen noodzakelijk, maar het grote verschil wordt volgens mij gemaakt op menselijk vlak. Je moet weten hoe je emotionele noden bij mensen kunt detecteren en hoe je daar moet op ingaan.”
“Elke bedrijfsleider zegt dat zijn mensen het belangrijkste zijn”, vult Anne Verheyleweghen aan. “Maar als je dan vraagt hoe het bedrijf dit concreet maakt, komen ze niet verder dan antwoorden als ‘ze hebben een goed loon’ en ‘ze hebben alle materiaal dat ze nodig hebben om hun werk goed te kunnen doen’. Dit zijn basisvoorwaarden, maar als je echt werk wil maken van de maximale buy-in van je medewerkers heb je een totale hr-strategie nodig waarbij je werknemers zich als mens kunnen ontplooien.”
BENNY DEBRUYNE
“Je moet weten hoe je emotionele noden bij mensen kunt detecteren en hoe je daar moet op ingaan” Marc Van de Meersch
Het kan zijn dat een bedrijfsleider door zijn eigen ego moeite heeft met zijn waardering voor iemand uit te spreken.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier