De geslaagde erfenis van Lernout & Hauspie

Lernout & Hauspie leeft! Weliswaar in het Amerikaanse Burlington. Daar bouwen ze bij het spraaktechnologiebedrijf Nuance al zes jaar verder op de overgenomen technologie van L&H. Nuance is marktleider, telt 3000 werknemers en heeft een omzet van 600 miljoen dollar. Dat hebben Jo Lernout en Pol Hauspie gemist.

Burlington (VS)

Of je nu een adres inspreekt in je nieuwste TomTom in plaats van het in te toetsen, of je stuurt je gsm aan via spraak, of je dicteert een tekst die jouw computer meteen omzet in een bestand, het is allemaal dankzij technologie waarvan de roots bij Lernout & Hauspie Speech Products liggen. Maar de softwaresystemen zijn afkomstig van het op de Nasdaq genoteerde Nuance (zie kader: Is Nuance koopwaardig?), dat de L&H-technologie in 2001 uit het faillissement heeft gekocht.

Heel wat onderzoekers en ontwikkelaars bij Nuance zijn trouwens ex-L&H-werknemers. In Merelbeke, waar Nuance zijn hoofdkwartier heeft voor alles wat niet Noord-Amerika is, is de helft van de werknemers ex-L&H. Ook in de hoofdzetel in het Amerikaanse Burlington, nabij Boston, werken veel Belgen met een L&H-achtergrond. De chief scientist speech recognition Stijn Van Even bijvoorbeeld, of de vicepresident R&D voor Dragon en Dictaphone, Guido Gallopyn.

Big girls don’t cry

Nuance heeft vier divisies: gezondheidssector (Dictaphone), beeldoplossingen en desktop dicteren, automatisering van callcenters, en mobiliteit (aansturen van gsm’s, auto’s en navigatietoestellen). De eerste drie waren er al bij L&H, de vierde is pas de jongste drie jaar echt tot ontwikkeling gekomen. “Het is de snelst groeiende tak van Nuance,” zegt Peter Mahoney, vice-president worldwide marketing & operations speech division. “Als er twintig liedjes op je gsm staan, kan je snel zoeken. Maar als er duizend op staan niet meer. Met onze technologie zeg je gewoon: ik wil Big girls don’t cry horen. Je gsm moet het liedje zelfs kunnen vinden als je niet exact de titel kent. Een andere mogelijkheid is de vraag naar je volgende afspraak. Wat veel handiger is dan te moeten kijken in je agenda. “We verwachten dat in 2008 75 % van alle gsm’s uitgerust zal zijn met Nuancetechnologie,” voorspelt Steven Steenhaut, marketing director productivity en healthcare.

De tweede grote markt voor mobiele toepassingen is de automobielsector. Volgens Steenhaut zullen in 2008 300 modellen of 20 miljoen wagens spraaktoepassingen aanbieden. Het paradepaardje is de nieuwe Mercedes C-klasse, waar allerlei opties via spraak aangestuurd kunnen worden. De kleine Fiat 500 heeft spraakherkenning standaard. Erg belangrijk wordt het aansturen van gps-systemen. Nuance zegt dat het een marktaandeel van 85 % heeft in de mobiele toepassingen.

Kies nummer 1

Callcenters zijn een belangrijke markt voor spraaktechnologie. Een oproep die door een operator wordt beantwoord, kost gemiddeld 3 euro. Een geautomatiseerde beantwoording nog slechts 0,3 euro. Bij het reserveren van hotelkamers komt er al langer geen operator meer aan te pas. Nuance vermoedt dat het in deze sector – met een potentieel van 1,4 miljard euro in de volgende vijf jaar – een marktaandeel heeft van 60 à 65 %.

Vereenvoudiging is ook bij callcenters het sleutelwoord. Nu moet je vaak door ellenlange menu’s gaan waarbij je via toetsen beslist waar je naartoe gaat. Het wordt veel eenvoudiger als je in het begin gewoon kan zeggen: “Ik heb een probleem met mijn rekening”, en dat het systeem begrijpt wat je zegt en je doorschakelt naar een medewerker.

Spreken met de pc

De eerste versie van Dragon NaturallySpeaking verscheen in april 1997. Vandaag zit Nuance – dat via L&H Dragon heeft gekocht – aan de negende versie. Een tempo van 160 woorden per minuut is mogelijk, en dat is sneller dan de meeste mensen spreken. De nauwkeurigheid zou 99 % bedragen en trainingstijd is niet meer nodig. Het programma is verkrijgbaar in Engels, Nederlands, Frans, Duits, Italiaans en Spaans. Dragon NaturallySpeaking heeft volgens Nuance geen concurrenten en zou dus een marktaandeel van 100 % hebben.

Aanvankelijke gebruikers van het programma waren mensen die om fysieke redenen geen toetsenbord konden gebruiken. Maar omdat de kwaliteit van de spraakherkenning zoveel beter is geworden, komen er steeds meer gewone gebruikers. “Ik gebruik het bijvoorbeeld voor iets langere e-mails,” zegt Peter Mahoney. “Of voor het inspreken van nota’s die ik heb gemaakt tijdens een gesprek of een vergadering. Ook onze verkoopmensen doen dat en ze geven er meteen instructies bij: ze zeggen bijvoorbeeld na het inspreken: ‘Geef dit dossier door aan Bob Jones’. En het systeem zorgt ervoor dat het dossier bij Bob Jones belandt.”

Dokters dicteren digitaal

De gezondheidssector is waarschijnlijk de sector waar spraaktechnologie al het verst is doorgedrongen. Traditioneel dicteren dokters hun rapporten over onderzoeken in een dicteerapparaat en wordt dat uitgetikt door administratief personeel. De markt van het dicteren in de gezondheidssector bedraagt wereldwijd 10 miljard euro.

“Het grote voordeel van spraaktechnologie is dat het sterk kostenverlagend werkt, 50 tot 75 %,” zegt John Shagoury, president Dictaphone. Shagoury was in 2001 president van L&H USA en werkte samen met Philippe Bodson aan de L&H-veiling. Na een sabbatical en een korte periode bij een start-up keerde hij in 2004 terug bij Nuance. Shagoury somt nog meer voordelen op: “De patiëntenverzorging wordt beter, want het rapport van de dokter is nu meteen beschikbaar voor andere artsen in het ziekenhuis. En hoe sneller de rapporten klaar zijn, hoe sneller de rekening naar de verzekeraar gestuurd kan worden.”

Nuance had snel het potentieel van de gezondheidsmarkt ingezien en kocht in februari 2006 Dictaphone. Dictaphone is een van de vijf oudste Amerikaanse merken en gaat terug op een bedrijf dat in 1888 werd opgericht door onder meer Alexander Graham Bell. Nuance betaalde 357 miljoen dollar voor Dictaphone. Het nam daarvoor een lening van 355 miljoen dollar en een kaskrediet van 75 miljoen dollar.

Radiologen en pathologen zijn de twee belangrijkste doelgroepen. “Wereldwijd gebruiken 3000 ziekenhuizen en 350.000 dokters de Dictaphonesystemen,” zegt Steven Steenhaut. “Het wereldwijde marktaandeel bedraagt 75 %.” Dictaphone heeft in Europa slechts één grote concurrent: Philips. In de VS zijn er drie concurrenten (Medquest, Agfa, Eascription).

Dictaphone groeit vooral organisch en is ook winstgevend. Toch werd er in maart van dit jaar een bedrijf overgenomen: Focus Informatics, dat enkele honderden mensen in India heeft zitten die transcriptie doen. Nuance betaalde 58 miljoen dollar cash. En vorige week kocht de firma nog een klein bedrijfje in de radiologiesfeer.

Aanval op Adobe

Nuance is gegroeid uit Scansoft en heeft zijn origine niet verwaarloosd. In scanningsoftware – die 120 talen en dialecten ondersteunt – heeft Nuance een marktaandeel van 75 %. Nuance heeft hier een nieuw domein gedetecteerd: de groeiende pdf-markt. “We willen Adobe aanvallen,” zegt Steenhaut. “We positioneren ons als het enige alternatief.” Daarvoor wordt er agressief op prijs gespeeld. Het basisproduct van Nuance kost 100 euro, bij Adobe is dat 350 euro. Tot nu toe heeft dat een marktaandeel van 6 % opgeleverd.

Overnames

In de spraaktechnologie, en vooral in de mobiele toepassingen, doet Nuance veel overnames. Dit jaar schakelde de onderneming nog een versnelling hoger. Nuance zit al aan zijn zesde overname dit jaar, goed voor bijna 800 miljoen dollar. In augustus werd het grof geschut bovengehaald. Eerst werd Tegic Communications overgenomen van AOL. Daarvoor werd 265 miljoen dollar betaald in aandelen en cash. Vier dagen later werd VoiceSignal overgenomen voor 293 miljoen dollar in cash en aandelen.

Al die overnames maakten het noodzakelijk een nieuw krediet aan te gaan. Meteen werd het krediet van 2006 (voor Dictaphone) herschikt. Nuance heeft nu een schuld van 440 miljoen dollar uitstaan.

De overnamepolitiek is meteen ook een antwoord op de kritiek die Nuance soms krijgt dat het minder geld uitgeeft aan R&D dan andere gelijkaardige technologiebedrijven. “Je kunt onderzoek zelf doen of het inkopen,” verdedigt Peter Mahoney zich. “Als we alle ingekochte R&D en onze eigen R&D samentellen, zitten we met onze totale investering minstens in lijn met onze concurrenten. We bezitten bijna 600 patenten, een heel pak daarvan is afkomstig van L&H. Bovendien krijg je door de overnames er meteen een markt bij.”

Door de overnames is de omzet van Nuance ook snel gegroeid. In 2007 haalde het bedrijf ongeveer 600 miljoen dollar (het boekjaar loopt tot september) tegen 388 miljoen in 2006. Voor 2008 zijn de verwachtingen tussen 850 en 870 miljoen dollar. De Belgische nv – die de inkomsten boekt voor alles behalve Noord-Amerika – boekte in 2007 110 miljoen euro omzet (tegen 77 miljoen euro in 2006).

De Belgische groei is hoofdzakelijk organisch, want de talrijke acquisities hebben vooral impact in Noord-Amerika. De hele groep heeft een organische groei van 20 %. Inmiddels telt Nuance 3000 werknemers waarvan 600 in het hoofdkwartier in Burlington, waar de kantooroppervlakte momenteel verdubbeld wordt. In België werken 130 mensen, waarvan een kleine helft onderzoekers zijn. Merelbeke is een van de vijf onderzoekscentra van de groep.

Nuance maakt wel nog steeds verlies. In het derde kwartaal van 2007 (dat eindigde op 30 juni) werd een verlies genoteerd van 7,6 miljoen dollar tegenover 9,4 miljoen dollar in 2006. Dat zijn GAAP-cijfers (Amerikaanse boekhoudnormen), maar Nuance pakt graag uit met de niet-GAAP-cijfers (die geven een betrouwbaarder beeld van de operationele resultaten: de GAAP-cijfers zijn slechter door de kosten die geboekt moeten worden bij overnames). Volgens niet-GAAP-normen haalt Nuance een winst van 27,8 miljoen dollar.

Welke spelers blijven over?

Nuance doet er alles aan om zijn omzet minder trendgevoelig te maken. Producten en licenties blijven de belangrijkste tak (74,8 miljoen dollar in het derde kwartaal), maar de dienstentak (49,2 miljoen dollar) groeit vier keer sneller. Onderhoud en support zijn goed voor 32,5 miljoen dollar. Die evolutie is positief omdat services en onderhoud een veel constantere basis van inkomsten opleveren dan eenmalige licentieverkopen.

In de spraaktechnologie is de consolidatie volop bezig. “Op termijn zullen er een paar grote spelers overblijven zoals IBM en Microsoft,” zegt Peter Mahoney. “Ze hebben meer middelen, maar wij hebben meer focus op pure spraakherkenning.”

“Nuance is als enige actief op alle terreinen van de spraakherkenning,” zegt Jeff Boulton, sales director Dictaphone. “Bovendien hebben wij als enige producten én services. In Groot-Brittannië bijvoorbeeld hebben we oplossingen geboden voor een hospitalengroep met veertig ziekenhuizen. Alleen wij kunnen dat.”

Guido Muelenaer – guido.muelenaer@trends.be