De geheimen van Het Graf

André Cools gaf hem de bijnaam “kleine Fernand”. Velen noemen hem “Het Graf” omdat hij zichzelf omhult met stilzwijgen en geheimhouding. Nu hij in Lantin is opgesloten, treedt Fernand Detaille uit de schaduw.

In de Dassault-zaak is ook de kop van Fernand Detaille gerold. De Luikse bedrijfsrevisor werd achter slot en grendel gezet in de gevangenis van Lantin. Hij blijkt een spilfiguur te zijn in het duistere PS-netwerk.

Een figuur die al minstens even teruggetrokken is als Fernand Detaille zelf heeft al vroeg zijn stempel gedrukt op de persoonlijkheid en de carrière van “kleine Fernand” : Victor Emons. Deze professor aan het HEC van Luik is één van de grote revisors van de oude generatie. Dankzij zijn inzet en intelligentie is hij erin geslaagd om een aantal succesvolle mandaten in de wacht te slepen bij ondernemingen als Cockerill Sambre, Generale Bank of Gemeentekrediet. In zijn tot het strikte minimum beperkte team werkte toen een jonge stagiair… een zekere Michel Daerden. Als Victor Emons de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, verkoopt hij zijn bureau niet maar kiest voor een samenwerking met één van zijn beste leerlingen : Fernand Detaille.

En toen kwam André Cools. Cools was een volksleider, geen man van cijfers en bijgevolg niet erg bedreven in boekhouding en fiscaliteit. De ontmoeting tussen Cools en Detaille mondt uiteindelijk uit in een samenwerking die gebaseerd is op vriendschap en die erop gericht is om de Waalse economie fundamenteel te veranderen. Een troebel netwerk van ondernemingen, een groot aantal intercommunales en heel wat tussenpersonen op alle niveaus van de macht en in alle partijen, dat was de structuur-Cools, waarvan de Meester van Flémalle zelf het zwaartepunt vormde. Er is één constante die telkens terug te vinden is in alle onderdelen van dit netwerk : de constructies werden bedacht door of stonden onder controle van Fernand Detaille. Hij kreeg het mandaat van revisor bijna automatisch toebedeeld.

Terwijl Cools de politieke macht in handen had, werd hij er zich van bewust dat de échte macht elders lag, in de economie. Hij wou een socialistische Generale Maatschappij op poten zetten. Fernand Detaille wordt van dan af steeds meer de trouwe rechterhand van de Meester van Flémalle. “André dienen” was het motto geworden van de “kleine Fernand”. Als tegenprestatie stopte André Cools hem bij de vleet mandaten als commissaris-revisor toe.

DUO WORDT TRIO.

De tandem Cools-Detaille wordt later uitgebreid met Léon Lewalle, de baas van Omob. Drie verschillende karakters, maar wel bijzonder complementair. De politieke tussenpersonen van Cools, de vindingrijkheid van Detaille en de financiële slagkracht van Omob maken van het trio een machtig, invloedrijk, soms lastig en zelfs gevreesd team.

De oprichting van de Société Liégeoise de Financement om Tubemeuse te redden, illustreert heel goed waartoe dit superteam in staat was. Tubemeuse, een fabriek uit de achtertuin van Cools in Flémalle, was op sterven na dood en het neerleggen van de boeken leek onvermijdelijk. Cools was ziedend. Daarop roept hij Fernand Detaille en Léon Lewalle bij zich en samen werken ze een plan uit om Tubemeuse van de ondergang te redden. De constructie die zij voor ogen hadden, werd door Detaille uitgedacht en werd in hoofdzaak door Omob en het Gemeentekrediet gefinancierd. Cools nam in de media zijn politieke rol op en ging dus met de pluimen lopen. De anderen bleven in stilzwijgen gehuld.

JMD

FERNAND DETAILLE Zijn mandaten in meer dan honderd ondernemingen leverden hem een sleutelpositie op.