De erfenis van Gerard Cok

Gerard Cok (59) gaat met pensioen. Zijn dochter en schoonzoon zetten het vastgoedbedrijf Summa voort. Zij moeten de naam van Cok – vooral verbonden aan porno en aan witwasoperaties – zuiveren.

De groep Summa moet op termijn meer ons eigen karakter krijgen, los van de eroticahandel – die blijft bij Gerard”, legt gedelegeerd bestuurder van Summa, Karel van de Klok uit. Hij is getrouwd met Miranda Cok en woont in Brasschaat. Samen met de Nederlanders Steven van der Tuin en A.O., beschikt hij over een vastgoedportefeuille die aan het einde van 2006 enkele honderden miljoenen euro’s waard was. De vastgoedoperaties zijn een onbetwistbaar succes. Zowel in financiële kringen als in de vastgoedsector kon de Antwerpse bedrijvengroep Summa een goede reputatie opbouwen. Dat was vroeger wel even anders.

De Nederlander Gerard Cok werd groot met erotiek, vastgoed en handige fiscale trucs. Zijn carrière begon in Sluis, net over de Belgische grens. Veel Vlamingen gingen daar met hun zwart geld. Cok was filiaalhouder van de Slavenburg bank. Na een veroordeling in België wegens financieel gesjoemel en het faillissement van die bank, begin de jaren 80, begon hij voor eigen rekening een fiscaal adviesbureau, onder meer voor projectontwikkelaars die de Vlaamse kust volbouwden. Hij was ook informeel geldverschaffer voor allerlei niet altijd koosjere vrienden. Na het faillissement van een sekshandelaar kreeg hij enkele erotiekwinkels in handen. Niemand wilde de keten leiden en daarom deed hij het zelf. Het begin van een porno-imperium. Het was ook het begin van nieuwe aanvaringen met het gerecht.

Cok werd genoemd als boekhouder van topcriminelen en hij werd beschuldigd van fiscale fraude. Hij moest echter nooit de cel in. Hij werd in 1984 wel veroordeeld tot een jaar cel, waarvan de helft effectief, voor speculatie op de toenmalige Belgische dubbele wisselkoers. Naar aanleiding van het huwelijk van prinses Astrid kreeg hij amnestie. Hij stopte nadien als gewone bankier, maar behield een rendabele nevenactiviteit als informele geldverschaffer. Cok ging in 1999 scheep met de Duitse erotiekmultinational Beate Uhse.

Prestigieuze klanten

“Miranda Cok is een degelijke zakenvrouw”, zegt een zakenpartner van Summa. De taakverdeling tussen haar en Van de Klok is simpel. “Ik doe de cijfertjes en Miranda onderhoudt de contacten met de klanten. En dat gaat perfect. Ons rendement is gemiddeld een 10 % procent op het eigen vermogen en daar zijn we best tevreden mee”, zegt Van de Klok. Geconsolideerde groepscijfers zijn er niet.

O. en Van der Tuin zitten met Cok in de nv RBvastgoed. Die is gespecialiseerd in het opkopen van wat verouderd vastgoed op toplocaties als het Century Center en de President Building in Antwerpen. RB renoveert de verouderde gebouwen, zoekt prestigieuze klanten en brengt de gebouwen weer op de markt. RBvastgoed had op een bepaald moment 5 % van de Antwerpse kantorenmarkt in handen. Sindsdien ging een groot deel van het Antwerpse vastgoed naar de Ierse vastgoedgroep Markland Properties en dat van Brussel naar de Duitse verzekeraar Allianz. RBvastgoed deed ook mooie zaken met de Ierse vastgoedspecialist Daniel O’Mahony, dat nu 70 % van RB bezit.

De samenwerking tussen RB en O’Mahony wordt afgebouwd. “Dit jaar brengen we de resterende vastgoedportefeuille in RB op de markt. De zaak wordt stopgezet”, zegt Van der Tuin. Voor nieuwe projecten rekent het trio Van de Klok, Van der Tuin en O. op RCvastgoed. “We hebben al enkele interessante projecten ontdekt. Ik denk wel dat we veel hinder zullen ervaren van de moeilijkheden op de Amerikaanse markt. De banken zijn wat voorzichtiger geworden. Met Summa zoeken we vooral kleinere projecten in België en Nederland, ik denk bijvoorbeeld aan winkelpanden”, zegt Van de Klok.

Summa en Van der Tuin zijn ook erg actief in Nederland. Via Summa Finance bezaten ze onder meer 45 % in Duinweg Investeringsmaatschappij. Op het einde van 2006 was dat goed voor een stevige 98,4 miljoen euro aan vastgoed. In Nederland gaat Summa verder op zoek naar nieuwe avonturen. Voorts zijn er nog kleinere vastgoedprojecten in Duitsland, Frankrijk en Polen.

Summa heeft ook 51 % van de Eindhovense informaticagroep ACA in handen. Dat is een internationale specialist in winkelsoftware. Het heeft ook een participatie van 10,41 % in de beursgenoteerde Belgische technologieholding Punch International van Guido Dumarey. “Bestuursmandaten willen we niet in die bedrijven. Onze relatie met de bedrijfsleiding is optimaal. Bovendien weten zij best hoe ze hun bedrijven moeten beheren”, zegt Van de Klok. Voorts bezit Summa nog de helft van de Franse jachthaven Port Napoléon aan de monding van de Rhône. De prestigieuze Zeeuwse jachtbouwer Standfast blijft dan weer bij Gerard Cok. Cok is een echte zeilfanaat. Bij Standfast liet hij zijn ‘Second Love’ bouwen, hij bereidt er een wereldreis mee voor.

Integriteitsbureau

Het duo Miranda Cok en Karel van de Klok wil de reputatie van Summa naar de buitenwereld verbeteren. De relatie met de zakenwereld is niet slecht. Maar de verhalen van Gerard Cok veroorzaken soms nog problemen. De relaties tussen de pornokoning Cok en Nederlanders met een duister allooi vormen soms een obstakel. Dat was ook in 2005 het geval. De Antwerpse politie wilde een pand huren van RBvastgoed. De onlangs veroordeelde Vlaams Belanger Bart Debie gebruikte dit tegen zijn politieke rivalen. “Burgemeester Patrick Janssens heeft de zaak door het integriteitsbureau (dat in 2004 werd opgericht in de nasleep van de Visa-affaire om de integriteitsbeleving bij politieke mandatarissen, bestuurders, stedelijke ambtenaren en vzw’s te versterken, nvdr) laten onderzoeken en dat vond geen fouten”, zegt Van der Tuin. “We hebben wel een jaar huurinkomsten verloren. Een flinke bom geld dus.”

Daarnaast was er de aanwezigheid van partner Michel Bellemans. Die wordt verdacht van het witwassen van drugsgeld. “De man was ons aangeraden als een serieuze zakenman en trustbeheerder met mooie bureaus. Hij is de zoon van een topmagistraat ook, adviseur van politicus Rik Daems (Open Vld) en vicevoorzitter van de Federale Participatiemaatschappij. Voor ons leek hij de geknipte man. Tot die zaak kwam. We hebben onze relaties onmiddellijk verbroken. Bij de overheid mocht hij wel blijven.”

Er zijn ook vragen over de positie van Marc De Schutter. Hij is al jaren directeur van de jacht-haven Port Napoléon. De man heeft een serie correctionele veroordelingen op zijn naam staan en wordt genoemd in het fraudeverhaal over Superclub. Onlangs werd hij nog veroordeeld tot een jaar effectieve celstraf voor accijnsfraude bij een handel in petroleumproducten. Ook in Frankrijk lopen er gerechtszaken tegen de man. “Dit kon niet blijven duren en daarom hebben we besloten dat onze wegen hier scheiden”, zegt Van de Klok. “We zijn volop bezig het lokale management te veranderen.”

Bart Debie rakelde ook de twijfelachtige reputatie van partner Van der Tuin op. Hij was vroeger autohandelaar in Bergen in Noord-Holland. In de Nederlandse pers werd hij genoemd als de man die het geld van ex-autocoureur Charles Zwolsman witwaste. Hij zat daarvoor ook een tijd in voorarrest. “Het gerecht heeft in die zaak niks hard kunnen maken. Ik ben nooit voor de rechter moeten verschijnen en ik heb zelfs geen strafblad”, reageert hij daarop. In december 1997 werden enkele Joegoslavische tankgranaten op zijn vroegere garagebedrijf in Amsterdam afgevuurd – Autostad lag toevallig in de Vuurwerkweg. “Maar op dat moment was ik alleen nog eigenaar van het gebouw. De autohandel zelf had ik toen al een tijdje aan anderen verpand. De politie vermoedt dat het om een oefening ging waarbij Joegoslaven hun vuurkrachten toonden zonder iemand te viseren.”

Summa is zonder meer een economisch succes, een goeddraaiende onderneming. Maar het trio heeft zeker nog flink wat tijd nodig om de geschiedenis bij het publiek te doen vergeten. (T)

Door Willy Van Damme