De Duitse eisen voor de eurozone

De jongste dagen beweegt er veel in Europa. Vooral de initiatieven die Duitsland en Frankrijk nemen om tot betere spelregels voor monetaire unie te komen, springen in het oog. Het heeft er echter alle schijn dat het niet echt om een eendrachtige samenwerking tussen Berlijn en Parijs gaat.

Berlijn houdt de pen en zet op papier wat het denkt op papier te moeten zetten. Parijs, zoals altijd tuk op een opvallende rol, mag mee doen alsof de voorstellen uit de gezamenlijke kokers komen.

De Duitse houding en dominantie roepen om inhoudelijke en principiële redenen her en der wrevel op. Dat is spijtig voor de slachtoffers van die wrevel, maar ze zullen er wel moeten mee leren leven.

Eerst de inhoudelijke wrevel. Duitsland wil het Duitse economische model op Europa toepassen: pensioenleeftijd naar 67 jaar, beperking in de tijd van werkloosheidsvergoedingen, geen automatische indexeringsmechanismen, een strikt schuld- en deficitplafond, enzovoort. Niet iedereen kan zich met die visie verzoenen.

De grote sterkte van het Duitse model, is dat het vandaag echt werkt. De Duitse groei en tewerkstelling doen al de andere eurolanden verbleken. Ook de Duitse openbare financiën kunnen de andere landen alleen maar benijden.

De principiële wrevel dan. Europa zou democratisch moeten functioneren: one country, one vote. Maar heel Europa verwacht vandaag dat Duitsland zijn economische en vooral financiële kracht onvoorwaardelijk ter beschikking stelt van de rest van de eurozone (ook het voorstel van de eurobonds komt finaal daarop neer). Is dat democratisch?

Neen, niet echt. In een democratische ordening is het volkomen logisch dat diegene die voor de financiering van welk project dan ook zorgt, ook een aantal eisen mag stellen. En Duitsland doet dat klaarblijkelijk steeds uitdrukkelijker.

Uiteraard moet er geargumenteerd kunnen worden met de grote geldschieter. Niemand kan de Duitsers echter verwijten dat ze de jongste tijd in de eurozone hun verantwoordelijkheid niet genomen hebben. Nu doemt een beeld op waar zij als enige echt kredietwaardige van de grote eurolanden overblijven.

Dat Frankrijk zijn AAA-rating verliest, is een kwestie van tijd. Op termijn zullen we ons allemaal gelukkig prijzen dat de Duitsers duidelijke strepen trekken en grote onverzettelijkheid tonen. Voor diegenen voor wie het nog niet duidelijk zou zijn: dat is de enige manier om de euro te redden. Het staat iedereen natuurlijk vrij om buiten het kader van de euro te denken en te handelen.