De digitale ramen en rolluiken

Sociale netwerken en privacy: een heikel thema. En een kwestie van geven en nemen.

Als er iets is dat de opgang van de sociale netwerken kan stremmen, dan is het wel de privacy. Het is een controversieel gegeven, omdat het naar de kern gaat van het businessmodel van de sociale netwerken.

Om gebruikers aan te trekken, moeten de sites hun leden de mogelijkheid bieden om de informatie over hen die gedeeld wordt met een breder publiek te beperken. Zonder een efficiënte controle zouden mensen er alleen maar voor terugschrikken om zich aan te sluiten. Maar als een site toelaat dat de leden te veel informatie privé houden, ontstaat er te weinig trafiek die omgezet kan worden in winst dankzij advertenties en andere middelen, met als gevolg dat de activiteiten van het netwerk eronder lijden.

Onderzoek dat vorig jaar door het Institute for the Internet & American Life gepubliceerd werd, toonde aan dat zowat 60 procent van de volwassenen de toegang tot zijn onlineprofiel beperkt. In eerdere studies kwam de instelling tot de bevinding dat, in tegenstelling tot wat algemeen gedacht wordt, ook heel wat tieners en jonge volwassenen gebruikmaken van privacycontrols om de toegang tot on-line-informatie over henzelf te beperken. Gebruikers worden almaar voorzichtiger met wie ze informatie delen.

We willen graag wat meer van u zien

Eerder dit jaar lokte Facebook een storm van protest uit vanwege privacygroepen en gebruikers toen het plannen ontvouwde om de privacyinstellingen te vereenvoudigen. Over sommige van de veranderingen waren de critici wel te spreken. Zo zouden de gebruikers onder meer kunnen bepalen wie een apart stukje content kan zien, een verfijning die tevoren niet kon. Maar de privacyactivisten toonden zich erg misnoegd over de beslissing van de site om meer gegevens van het Facebook-profiel van een individu standaard beschikbaar te stellen voor iedereen die toegang heeft tot het internet.

Facebook-CEO Mark Zuckerberg is van oordeel dat de sociale normen verschoven zijn en dat de mensen meer bereid zijn om informatie over zichzelf op een bredere basis te delen. Critici voeren aan dat Facebook probeert aan te sturen op een wijziging van de privacy, eerder dan ertegen te reageren. En ook dat Facebook de privacybescherming afbouwt om meer trafiek te creëren en te concurreren met parvenu’s als Twitter. In Europa nemen privacyorganen de sociale netwerken ook onder de loep in de hoop Europese richtlijnen te kunnen vastleggen.

Hoeveel kost een gratis lunch?

De meeste mensen die gebruikmaken van Facebook en andere sociale netwerken zijn bereid om het idee van gericht adverteren te aanvaarden als de prijs die ze moeten betalen voor gratis toegang. Het is minder duidelijk of ze ook bereid zijn om mee te lopen met Facebooks pogingen om hen ertoe te overhalen almaar meer informatie over zichzelf vrij te geven. Zuckerberg en zijn collega’s zijn er duidelijk van overtuigd dat de mensen daar geen graten in zien.

Biz Stone, de medeoprichter van Twitter, ziet op termijn ook een tendens naar meer openheid. Hij beweert dat de gebruikers van zijn diensten bereid zijn om meer informatie over zichzelf te delen. Het netwerk heeft onlangs zijn gebruiksvoorwaarden gewijzigd om het meer armslag te geven om gegevens over de locatie van zijn gebruikers aan zijn trafiek toe te voegen.

Dat is van fundamenteel belang volgens Stone, omdat de volgende grote golf van sociale netwerken draait rond mobiele telefoons en de plekken waar mensen ze mee naartoe nemen. Een nieuwe lichting van netwerkfirma’s dient zich nu al aan om in te pikken op de kansen die mobiele telefoons bieden. En dat opent perspectieven voor een nog bredere wijziging van het landschap van de sociale netwerken.