De crisis is een kans om te saneren

ArcelorMittal, de grootste staalgroep ter wereld, schrapt 9000 jobs, of drie procent van zijn personeelsbestand. Dat raakte vorige week bekend. De maatregel moet een jaarlijkse besparing van 1 miljard dollar opleveren. In Europa sneuvelen 6000 banen. België zou samen met Frankrijk ongeveer de helft van de Europese ontslagen voor zijn rekening moeten nemen. Ook zinksmelter Nyrstar legt de productie van zijn fabriek in Balen stil, vermoedelijk voor zes maanden. Daardoor worden 450 mensen economisch werkloos.

Voor beide bedrijven zijn de drastische maatregelen noodzakelijk om het hoofd te bieden aan de crisis. ArcelorMittal wijst op de problemen in de auto- en de bouwsector, en op de toenemende export van goedkoop staal uit de opkomende markten – vooral vanuit China. Ook bij Nyrstar is de vraag helemaal teruggevallen. Zink wordt vooral gebruikt voor het roestvast maken van staal, en in staallegeringen voor motoronderdelen. Door de crisis in de autosector stuikte de vraag naar dat soort staal in elkaar.

Vraag is waarom Nyrstar ervoor koos om de vestiging in Balen stil te leggen, en niet die in Budel, net over de grens in Nederland. Het antwoord van de vakbonden: de arbeiders in Balen zijn de dupe van het Belgische systeem van economische werkloosheid. Lucien Van den Boogaard, general manager van Nyrstar in Balen, ontkende dat vorige week met klem. Het is niet onmogelijk dat ook in andere Nyrstar-vestigingen de productie wordt ingeperkt, klonk het. Volgens hem valt de keuze nu op Balen aangezien dat de vestiging is met de hoogste kosten binnen de Nyrstar-groep.

Bij ArcelorMittal blijft het koffiedik kijken, maar de Belgische vestigingen zijn ongerust. Terecht? “Het zou kunnen dat ArcelorMittal deze crisis ziet als een uitgelezen kans om zijn vestigingen in West-Europa te sluiten, vanwege de hoge kosten”, zegt Boris Cukon, grondstoffenspecialist en fondsbeheerder bij vermogensbeheerder Fuchs. “Een structureel fenomeen. En een jammerlijke ontwikkeling, want op die manier worden we op termijn volledig afhankelijk van Azië.”

Voor Nyrstar in Balen heeft Cukon er alle vertrouwen in. Een definitieve sluiting van de vestiging, waarvoor gevreesd wordt, is volgens hem niet aan de orde. “De concurrenten van Nyrstar bloeden momenteel nog veel meer. In vergelijking met alle zinksmelters wereldwijd denk ik dat Nyrstar flink sterker uit deze crisis zal komen. Het bedrijf kan de sterkste balans voorleggen, en gaat bovendien het verstandigst te werk.”

Door de terugvallende vraag in de industrie zijn de grondstoffenprijzen op een ongeziene manier gekelderd. Een situatie waar ArcelorMittal en Nyrstar natuurlijk zwaar onder lijden. Boris Cukon gelooft dat er beterschap in zicht is vanaf de tweede helft van volgend jaar, met dank vooral aan de grootschalige stimuleringsplannen die overal ter wereld worden aangekondigd. Meer nog, de huidige situatie is het fundament voor een nieuwe hausse van de grondstoffenprijzen, gelooft Cukon.

C.D.C.