De comeback van het optimisme

Kop op: 2004 wordt een beter jaar dan 2003 – althans volgens de wereldwijd verspreide lezers van Economist. com. Al temperen een verwachte opflakkering van sars en een spectaculaire terroristische aanval à la 11 september 2001 de hoop.

Een opiniepeiling bij Economist.com-lezers, de on-lineversie van The Economist, wijst uit dat er voor iedere pessimist vier optimisten zijn. Slechts 12 % denkt dat het komende jaar over de hele linie slechter zal zijn, 44 % ziet beterschap en nog eens 44 % gaat ervan uit dat er niet bijster veel verandert in de algemene toestand. De helft van de deelnemers verwacht ook zelf (economisch) beter af te zijn in 2004. Amper één op de tien ziet zijn eigen situatie achteruitgaan.

Het on-line-onderzoek, dat van 12 tot 15 september 2003 werd gehouden, leverde 1702 reacties vanuit de hele wereld op. Nagenoeg de helft van alle ondervraagden woont in Noord-Amerika, 22 % in Azië, 21 % in Europa en 10 % in de rest van de wereld. Zelfs in de meest mistroostige streek, het Afrika ten zuiden van de Sahara, zijn er tweemaal meer optimisten dan pessimisten.

Opnieuw aandelen kopen

Een duidelijke richtingaanwijzer van de algemene economische situatie is het verwachte aantal vliegtuigreizen. Twee op vijf gaan ervan uit dat ze in 2004 vaker zullen vliegen dan in 2003, slechts één op zeven houdt het op minder. Nog een duidelijker barometer: er zijn meer optimistische dan pessimistische speculanten, 30 % denkt het komende jaar meer in de aandelenmarkt te investeren, terwijl slechts 7 % vermoedt minder te investeren. Twee van de vijf ondervraagden denkt een nieuwe gsm aan te schaffen in 2004.

Dat betekent niet dat er zelfgenoegzaamheid heerst. De risico’s worden erkend: 39 % verwacht een ineenstorting van de huizenprijzen, 33 % ziet al een nieuwe sars-epidemie opdoemen en 23 % acht zelfs een zware terroristische aanval à la 11 september 2001 waarschijnlijk. Maar in alle gevallen zijn er veel meer mensen die denken dat die rampen niet zullen gebeuren dan zwartkijkers.

Volgens 85 % van de ondervraagden is een regimeverandering onwaarschijnlijk in landen als Iran, Noord-Korea en Cuba. En hoe zit het met een regeringsverandering in de Verenigde Staten? Dat blijkt een nek-aan-nekrace: 53 % denkt dat George Bush wordt herverkozen, 47 % denkt dat juist niet.

Niet massaal naar VS

Waar zouden de ondervraagden liefst en waar helemaal niet willen wonen in 2004? Als populairste land (25 %) kwam de VS uit de bus, gevolgd door Canada (12 %), Australië (8 %) en Groot-Brittannië (7 %). Mensen zijn steeds geneigd landen dichtbij huis te kiezen. Brazilië geniet de voorkeur van Zuid-Amerika en Australië is favoriet bij inwoners uit Azië en de regio rond de Stille Zuidzee.

Veelzeggender is waar mensen niet willen wonen. Afghanistan prijkt op de eerste plaats (19 % van alle antwoorden). Nagenoeg de helft van alle ondervraagden koos uit het trio Afghanistan, Irak en Noord-Korea. Maar zelfs van de Economist.com-gebruikers koos 7 % de VS als het land waar ze het liefst niet zouden wonen – eerder dan landen als Congo en Liberia. Voor de ondervraagden in Noord-Amerika en Europa bedroeg dat percentage slechts 5 %. Maar in andere regio’s koos ten minste 10 % de VS (in Zuid-Amerika zelfs 17 %, waarmee het net na de 18 % van Irak kwam). Een veelzeggend tintje scepticisme, dat de overwegend optimistische kijk op 2004 kleurt. T.E.

T.E.