De Chinese leerschool voor kmo’s en politici

Vlaamse kmo’s die in China succesvol zijn, kunnen de hele wereld aan. Meedraaien in wat daar gebeurt, is een formidabele leerschool om te slagen in een globaliserende wereldeconomie. Spanningen zijn inherent aan het proces, door uiteenlopende achtergronden, tegenstrijdige visies en doelstellingen, zoals verder in dit nummer blijkt uit het verhaal van het Vlaamse Soudal met het Chinese Zhijiang. Maar met wat goodwill komt de tandem daar versterkt uit. ‘One Dream, One World’ luidt het motto van de Olympische Spelen in Peking. Ook voor de wereldgemeenschap wordt het een fenomenale uitdaging, want Beijing 2008 positioneert China als wereldmacht. En dat zullen we geweten hebben.

Het Chinese model slaat aan in niet-westerse landen, als werkbaar alternatief voor onrealistische ‘dictaten’ van de Wereldbank, het Internationaal Muntfonds en westerse zedenprekers. We zullen moeten leren omgaan met dat nieuwe politieke en economische gegeven, hoe evolueren we anders vreedzaam naar die ene droom en gezamenlijke wereldvisie? China combineert immers de militaire macht van Rusland met op termijn de economische slagkracht van Japan. De VS zitten in een fase van introspectie en de Europese Unie kampt met symptomen van de Belgische ziekte.

Sarkozy & co draaiden al bij, het Tibetaanse drama ebt weg. Bij de toetredingsonderhandelingen tot de Wereldhandelsorganisatie (WTO) donderde de Chinese ambassadeur nog “We volgen jullie spelregels, maar over tien jaar leiden wij de dans!” Stilaan is het zover. China wordt een wereldspeler in de kapitaalstromen, heeft het potentieel om zijn manier van omgaan met arbeidsverhoudingen, het leefmilieu, investeringsnormen, kwaliteits- en veiligheidsstandaarden op te dringen aan de rest. Ook intellectuele eigendomsrechten staan onder druk van goedkope Chinese alternatieven. De toenemende macht van een al dan niet meer democratisch China, zet de wereldordening onder spanning. In de Doharonde worstelen westerse onderhandelaars met die perspectieven.

‘One Dream, One World. ‘ Multiculturalisme is de voorbije jaren als begrip zwaar besmet. Ondernemers, politici en diplomaten zullen niettemin nog meer moeten openstaan voor andere culturele waarden en normen. In wederzijds respect. Ook in China zijn bijsturingen in het naleven van de mensenrechten en van de wet onafwendbaar. Nog altijd lijken autoritaire regimes op westerse investeerders te werken als een magneet – zoals Vietnam als uitwijkpost voor het duurder wordende China.

Onze politici kunnen evenmin de veranderende wereldordening negeren. Karel De Gucht (Open Vld) mag op de nagel van de mensenrechten blijven hameren. Maar hij zal zijn uitgesproken visies iets meer geraffineerd moeten verpakken om effect te sorteren. Wetende dat de Chinese communistische dictatuur niet zal ‘liberaliseren’ zolang de economische machine op hoog toerental kan draaien. En in het besef dat het bouwen van efficiënte en ‘propere’ instituties een werk is van vele decennia.(T)

Door Erik Bruyland