De beurs lonkt

Het Franse installatiebedrijf SPIE heeft een mooi parcours achter de rug. De Belgische tak realiseerde de jongste drie jaar elk jaar een belangrijke overname, en op groepsniveau zijn de doelstellingen voor 2015 nu al in zicht. Of dat de geplande beursgang versnelt, is nog niet duidelijk.

SPIE is een specialist in elektrotechniek, mechanica, klimaatbeheersing, energie, communicatienetwerken en infrastructuren. “Een belangrijke ontwikkeling van de voorbije jaren is dat we meer afstappen van grote risicovolle projecten en ons vaker richten op diensten rond techniek in onze drie belangrijke segmenten”, zegt gedelegeerd bestuurder Johan Dekempe. SPIE voert projecten uit in de industrie, de gebouwentechniek en de infrastructuur. In dat laatste segment realiseerde SPIE Belgium bijvoorbeeld de digitale aankondigingsborden aan de haltes van De Lijn. Andere klinkende namen op de klantenlijst zijn MIVB/STIB, SPW, Infrabel, Janssen Pharmaceutica, Total, Exxon en Electrabel. Het installatiebedrijf is ook actief in de bouw en de renovatie van ziekenhuizen. Zo staat het onder meer in voor de klimaatregeling (verwarming, ventilatie en airco) van het AZ Maria Middelares en het AZ Jan Palfijn in Gent.

Om zich van zijn concurrenten te onderscheiden, vestigt SPIE zich zo dicht mogelijk bij zijn klanten. “We hebben intussen elf Belgische vestigingen en een in Luxemburg”, stelt Dekempe. “We proberen ervoor te zorgen dat de klant ons in een straal van maximaal vijftig kilometer kan vinden. SPIE hanteert daarvoor een lichte structuur: elke vestiging is een aparte businessunit, met een eigen manager die als een kleine aannemer verantwoordelijkheid neemt voor zijn klanten.”

Groeien via overnames

De Franse groep SPIE is sinds 2011 in handen van Ardian (toen nog AXA Private Equity), het private-equityfonds CDR en het Canadese pensioenfonds Caisse de dépôt et de placement du Québec (dat ook aandelen heeft in Fluxys). De drie kochten SPIE voor 2,1 miljard euro van het Franse private-equityhuis PAI, dat er in 2006 zelf 1 miljard euro voor betaald had. Ook het personeel, dat sinds 2006 een niet-onbelangrijke 10,4 procent in handen heeft, deed een goede zaak bij de waardeverdubbeling. In 2011 klom het aantal aandeelhouders onder de 30.000 personeelsleden dan ook tot 15.000.

“De drie nieuwe partners hebben de filosofie van PAI voortgezet: al het verdiende geld blijft in de onderneming”, zegt Dekempe. “Wij hebben ongeveer 880 miljoen euro eigen vermogen en 1,4 miljard bankschulden. De intresten daarop gaan van onze winst af, maar al de rest blijft in de groep om onze externe groei te financieren. Of om schulden af te bouwen, maar dat is op dit moment nog niet aan de orde.”

De groeistrategie via overnames kwam in 2013 op volle snelheid. De focus lag op Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Nederland en België. SPIE mikt op rendabele en goed bestuurde bedrijven die de geografische dekking van de groep verbeteren. In België nam SPIE in 2011 het West-Vlaamse bedrijf Chauffage Declercq over en in 2012 het Henegouwse VANO (elektriciteit, zonnepanelen). Vorig jaar volgde dan in de Kempen de acquisitie van Devis. SPIE financierde de overnames met eigen middelen.

Relatief optimistisch

Los van die overnames steeg de omzet van SPIE Belgium in 2011 van 129 naar 155 miljoen euro. In 2012 bevestigde het met 168 miljoen euro omzet. In die drie boekjaren realiseerde SPIE telkens een nettowinst van om en bij 3 miljoen euro. “De cijfers voor 2013 zijn nog niet officieel, maar de omzetstijging zet in elk geval door”, laat Johan Dekempe weten. “Ook zonder de overnames was er groei geweest, dankzij enkele grote bouwprojecten zoals de gevangenis van Leuze en meerdere ziekenhuizen.”

De overgenomen vennootschappen meegeteld, wordt SPIE Belgium een bedrijf met een omzet van zo’n 250 miljoen euro. Dat de nettogroei in 2013 vooral uit het segment gebouwentechniek komt, hoeft volgens Dekempe niet te betekenen dat de perspectieven in de industrie beperkt zijn. “We geloven daar rotsvast in de toekomst, zeker wat dienstverlening betreft. Er zullen wel relatief weinig grote fabrieken worden gebouwd, ook al doet Total nu een investering van 1,2 miljard in Antwerpen. Voor die projecten dient zich sterke internationale concurrentie aan en dan speelt het kostenaspect een belangrijke rol.”

Over het net begonnen jaar is Johan Dekempe relatief optimistisch. “We zijn 2014 begonnen op het niveau waarop 2013 is gestart”, zegt hij. Wel stelt SPIE vast dat klanten in de publieke sector na een offertevraag aarzelen om een order te plaatsen. Desalniettemin was het orderboekje van SPIE Belgium voor 2014 eind januari al voor de helft gevuld. “In de bouw en vooral in de industrie werken we op korte termijn, maar in de infrastructuur hebben we een orderboekje voor twee jaar”, legt Dekempe uit. “Dat is ook nodig, want het beslissingsproces bij de overheid vergt tijd.”

Of er in 2014 ook nieuwe groei komt via overnames, wil Dekempe niet kwijt. De integratie van de acquisities van de jongste jaren gaat voor, klinkt het. “Geografisch is Vlaanderen nu vrij goed afgedekt, in Wallonië doen we nog te weinig in de regio Namen-Luxemburg. De komende jaren zal Wallonië een deel van zijn achterstand op Vlaanderen inhalen.”

En de beurs?

In 2014 zijn de private-equityaandeelhouders drie jaar in het kapitaal van SPIE aanwezig. De overnames hebben op groepsniveau een omzetstijging opgeleverd van 4,2 miljard in 2012 naar ongeveer 5,2 miljard in 2014. In de Franse pers verschenen al artikels dat SPIE overweegt dit jaar naar de beurs te trekken. Gezien de waardevermeerdering van het bedrijf zou dat een logische stap zijn. “Dat is niet bevestigd door de aandeelhouders”, reageert Johan Dekempe. “We hebben echter nooit verhuld dat we een strategisch plan tot 2015 hebben opgesteld met als einddoel een beursintroductie. Aangezien we ons plan met een jaar voorsprong hebben gerealiseerd, dient zich dat aan. Maar ik kan het niet formeel bevestigen.”

Over de rol van het management en het personeel als aandeelhouder, is Dekempe wel duidelijk. Het management heeft een vetorecht bij een verkoop, maar niet bij een beursgang. Een scenario als dat van concurrent Cegelec, dat in 2010 in handen kwam van Vinci, ziet hij niet zitten. “We hebben de ambitie om als groep onafhankelijk te blijven, we willen onze toekomst in eigen handen houden en onze strategische beslissingen zelf nemen.”

WOUTER TEMMERMAN, FOTOGRAFIE PAT VERBRUGGEN