De Benelux-strategie

Met de ophaling van huisvuil in Brno (Tsjechië) krijgt het strategisch plan 2000 van Johny Cornillie, de Vlaamse directievoorzitter van het Nederlands milieubedrijf van Gansewinkel, concreet vorm.

Brno (Tsjechië).

“Brno is het middelpunt van het nieuwe Europa. De twee assen Madrid/Moskou en Athene/Oslo kruisen elkaar in de hoofdstad van Moravië, van oudsher een belangrijke handelsplaats.”

Johny Cornillie, de Vlaamse directievoorzitter van de Nederlandse afvalgroep van Gansewinkel (VGG), windt er geen doekjes om. In Oost-Europa ligt de toekomst voor zijn milieubedrijf, dat in ’95 een geconsolideerde omzet haalde van 10 miljard frank met ruim 1500 personeelsleden. Vanuit de thuisbasis Benelux zetten zijn medewerkers de eerste stappen in Tsjechië. Sinds 1 augustus ’96 haalt VGG-dochter Elio het vuilnis bij 10.000 gezinnen in de rand van Brno (Tsjechië) gescheiden op : 120 ton per maand.

Intussen breidt Elio zijn actieradius uit over twee regionale filialen, respectievelijk in Ceske Budejovice (Zuid-Bohemië) en Ostrava (Noord-Moravië). Volgend jaar bouwt het milieubedrijf een nieuw hoofdkwartier. Tussen de vlieghaven en de verbrandingsoven van Brno zal een kantorencomplex met overslag- en sorteercentrum uit de grond rijzen (investering : 40 miljoen frank). Cornillie : “Op vijf jaar tijd zullen we 200 miljoen frank hebben vrijgemaakt voor de ontwikkeling van twee bruggenhoofden in Oost-Europa, dé expansiemarkt van de toekomst. Tegen de eeuwwisseling moet Elio uitgroeien tot een model-milieubedrijf in Oost-Europa. Daarom is de locatie zo belangrijk. Brno heeft de grootste handelsbeurs van het oude continent. Binnen een straal van 300 kilometer bevinden zich wereldsteden zoals Praag, Wenen, Bratislava en Boedapest. Tenslotte zitten we in goed gezelschap met internationale groepen zoals BMW, Mazda, Siemens en Coca-Cola als buren.”

Eric Criel, ex-bedrijfsleider van VGG in Kampenhout, leidt de operatie vanuit België. Samen met vertaler/tolk Didier Van Weyenberge verblijft hij om de veertien dagen één week in Tsjechië om de acties van de buitenlandse VGG-dochters te stroomlijnen. Lokaal ankerpunt is de Nederlandse milieutechnoloog Steven Schragen, logistiek verantwoordelijke van Elio. Criel : “We bevinden ons nu in een leerproces om ervaring met de markt op te doen en het vertrouwen van de cliënteel te winnen. Na deze pioniersperiode zullen wij klaarstaan voor de vliegende start van Tsjechië in de 21ste eeuw. Intussen prospecteren wij de markt in Polen, wat eind dit jaar zal worden bezegeld met een joint venture (50/50).”

PIONIEREN.

Begin ’94 droomt Leo van Gansewinkel, de stichter van het Noord-Brabants milieubedrijf (zie Trends, 23 april ’92), hardop over een expansie naar Oost-Europa. De Benelux zijn thuisbasis is nagenoeg opgevuld. Als het bedrijf wil blijven groeien, moet de VGG-groep de grens over. Is dat wel nodig, kan het financieel of moeten er derden bij betrokken worden ? Uiteindelijk laat van Gansewinkel een verkennende studie uitvoeren. Uit het rappport van het internationale consultingbureau Arthur Andersen blijkt dat Tsjechië interessante doorgroeimogelijkheden voor de afvalonderneming biedt. Bovendien is het land met 10,5 miljoen inwoners qua oppervlakte en ligging op maat van de Nederlandse familieonderneming geschreven. Samen met Johny Cornillie bezoekt de stichter/eigenaar een aantal keer de republiek van Vaclav Havel. Het ondernemersbloed kruipt waar het niet gaan kan. In september ’94 hakt hij de knoop door.

Vervolgens stuurt de VGG-voorzitter zijn zoon op pad. Onder het patronaat van Thyl Gheyselinck gaat Rob van Gansewinkel pas afgestudeerd als doctorandus Bedrijfskunde aan de Erasmus-universiteit in Rotterdam op zoek naar joint ventures en overnames. De regio Praag blijkt al ingepalmd te zijn door internationale groepen uit Duitsland en Oostenrijk. In Ostrava tegen de Poolse grens de zwarte driehoek is nog plaats voor een kmo. De VGG-groep sluit een samenwerkingsakkoord met de mijnmaatschappijen OKD en Depos (zie Trends, 29 juni ’95), die naar diversificatie zoeken. Maar beide initiatieven bloeden dood. Op een beurs in mei ’95 botst Rob op ElioEkologicka Llkvidace Odpadu ( ecologische verwijdering van afval in het Nederlands). Elio is een jong milieubedrijf in Brno, hoofdstad van Moravië en met 400.000 inwoners de tweede grootste plaats van het land. Zij beschikken over bedrijfsafval van een 200-tal ondernemingen en een moderne klasse 1-stortplaats met een capaciteit van 2 miljoen kubieke meter (via een participatie van 25 % in de gemeentelijke stortplaats van Nemcice Reson 60 km ten noorden van Brno), maar missen logistiek.

De deal is snel beklonken. Wel zweert VGG bij de geleidelijkheid : eerst samenwerking, dan stapsgewijze participaties. De volledige overname wordt in februari ’96 afgerond. Met het oog op de uitbreiding van zijn activiteiten naar vuilnis neemt Elio één maand later een 30 %-aandeel in Tempos, de geprivatiseerde stadsreinigingsdienst van Breclav (50 km ten zuiden van Brno, tegen de Oostenrijkse grens) met een eigen containerpark en sorteercentrum (capaciteit van 10.000 ton per jaar). De 80 medewerkers van bedrijfsleider Miroslav Hyrs halen het afval (700 ton per maand) nu al gescheiden op bij 120.000 inwoners uit de omgeving. Op de hoeken van de straat staan groene tweedehands containers uit Nederland, op de markt gebracht door Schäffer. Zo lezen we bij voorbeeld op verschillende exemplaren : “Zuidlaren 1986. Geen gloeiend afval inwerpen”. Tempos heeft er zijn logo opgedrukt en een sticker met het soort van het afval opgeplakt. Jiri Mazura, commercieel directeur van Elio : “Vandaag beschikt ons bedrijf met een omzet van 60 miljoen frank over 44 medewerkers, acht vrachtwagens, 250 containers en 2500 vuilnisbakken. Vooral dankzij ons nieuw materiaal en onze persoonlijke dienstverlening onderscheiden we ons van de concurrentie.”

BENELUX-STRATEGIE.

VGG zweert bij lokaal management, aangevuld met de technische en logistieke steun vanuit het hoofdkwartier. Cornillie : “Het heeft geen zin om als grote betweters tabula rasa te houden. Dat werkt averechts. Tsjechen kennen de lokale markt met haar noden en behoeften inclusief die van de bureaucratie veel beter dan wij. Bovendien hebben ze een hekel aan grote mastodonten vooral uit Duitsland en Oostenrijk die met veel arrogantie zeggen hoe ze alles moeten doen. Wij vertrouwen in de professionaliteit van de lokale mensen, aangevuld met onze knowhow in afval. De praktijk wijst uit dat dit de beste aanpak is. Als je verantwoordelijkheid deelt, verhoogt de inzet en automatisch de rendabiliteit van het bedrijf. Zo beschikt Elio over een uitgekiende huisstijl. Het logo gaat over van zwart naar groen, symbool voor het ecologisch karakter van de onderneming. Waarom zouden wij dit concept overboord gooien ? Daarom hebben wij zelfs geïnvesteerd in het verven van onze vrachtwagens. Dat ze nu de kleur van onze concurrent in de Benelux Watco hebben, nemen we er met alle plezier bij.”

Ten slotte gelooft het milieubedrijf sterk in de Benelux-strategie : vanuit een sterke basis de Lage Landen een belangrijke plaats veroveren in het nieuwe Europa van de regio’s in de 21ste eeuw. Daarom heeft Cornillie vorige maand ook een zetel in de raad van bestuur bij F. Van Lanschot Bankiers Nederlandse bank, sterk actief in de Belgische grensstreek aanvaard. Ook op politiek vlak is dit de beste tactiek, aldus de voorzitter van het VGG-directiecomité en ex-kabinetschef van de Vlaamse minister-president Luc Van den Brande : “Zo bereidt premier Wim Kok (Nederland), die volgend jaar voorzitter van de Europese ministerraad wordt, samen met Jean-Luc Dehaene en Philippe Santer (Luxemburg) een sterk front voor tegen de twee kemphanen Duitsland en Frankrijk. Op dezelfde manier is van Gansewinkel actief in de afvalbusiness in Tsjechië.”

ERIC POMPEN

JOHNY CORNILLIE, ERIC CRIEL, DIDIER VAN WEYENBERGE EN STEVEN SCHRAGEN (VAN GANSEWINKEL GROEP) Na een pioniersperiode staan wij klaar voor de vliegende start van Tsjechië in de 21ste eeuw.

LEO VAN GANSEWINKEL (VGG) Vanuit een sterke basis de Benelux een belangrijke plaats veroveren in het nieuwe Europa van de regio’s.