De Belgische belangenverdediger bij Euronext

In de buurt van de plaats waar Napoleon in 1815 voorbijmarcheerde op weg naar zijn Waterloo, geniet Jean Peterbroeck nu van zijn schitterende tuin. De medestichter van de beursvennootschap Petercam is een fervente tuinier. Toch heeft de man die deze zomer zeventig wordt ook nog steeds een drukke zakenagenda.

Na het vertrek van Remi Vermeiren (ex-KBC) vormt Jean Peterbroeck samen met Cofinimmovoorzitter en leeftijdsgenoot André Dirckx de Belgische vertegenwoordiging in de raad van bestuur van Euronext. Een mandaat dat voor Jean Peterbroeck nog loopt tot 2008, al zal de fusiebeurs er tegen dan wellicht helemaal anders uitzien (zie blz. 20).

De familie Peterbroeck is een naam als een klok in de hoogste financiële kringen van ons land. Al in 1917 vestigde Léon Libert Peterbroeck zijn beurshuis in La Louvière. Decennia later kwam kleinzoon Jean in contact met de Antwerpse makelaarsfamilie Van Campenhout, wat in 1968 leidde tot de oprichting van de beursvennootschap Petercam. Ondanks andere interesses en een andere aanpak vormden Jean Peterbroeck en Etienne Van Campenhout een geoliede tandem. ” Intégrité, indépendance et international,” debiteert Jean Peterbroeck op een plechtige toon de Petercamwaarden.

Sinds het einde van de vorige eeuw woedt er een ware kaalslag in het landschap van de Belgische beursvennootschappen. Van de ruim driehonderd beurshuizen blijven er nog amper een veertigtal over. Dat Petercam als een onafhankelijk bedrijf alle financiële stormen heeft overleefd, is dan ook opmerkelijk. Meer nog, Petercam is uitgegroeid tot de grootste onafhankelijke Belgische beursvennootschap. Sectorkenners verklaren dit door te wijzen op de unieke structuur die gebaseerd is op partnerschap. De zestien actieve vennoten controleren vandaag 70 procent van het kapitaal. De rest zit bij de stichtende families die er nooit een probleem van hebben gemaakt om de absolute meerderheid los te laten.

De voorbije jaren heeft Jean Peterbroeck zijn actieve rol afgebouwd. Toch weet hij als voorzitter nog perfect wat er in het bedrijf omgaat. Zijn kantoor bevindt zich weliswaar op een andere verdieping van het hoofdkwartier in de schaduw van de Brusselse Sint-Goedelekathedraal, maar de actieve vennoten krijgen heel geregeld een motiverend telefoontje of een kopietje van een artikel dat ze zeker moeten lezen. Hij hoedt er zich angstvallig voor om over te komen als een schoonmoeder. Alle beslissingen worden genomen door de actieve vennoten, maar die gaan wat graag te rade bij hun mentor.

“Als een kritische analyse al eens een reactie van buitenaf ontlokte, dan liet Jean Peterbroeck me nooit vallen, ook niet in de beginjaren, Hij beschermt zijn mensen, maar overtuigt zich wel van hun ernst en objectieve invalshoek,” steekt me-devennoot Geert Noels zijn bewondering voor de voorzitter niet onder stoelen of banken. Dat de menselijke factor zeer belangrijk is bij Petercam, bleek een paar jaar geleden nog, toen in de nasleep van de beurscrisis zowat alle beurshuizen fors snoeiden in hun personeelsbestand. Behalve Petercam.

Ook in het besloten beurswereldje klinkt niets dan respect voor Jean Peterbroeck, die in 1987 voorzitter werd van de Brusselse beurs – een beurs trouwens die in 1801 door Napoleon werd opgericht. Peterbroeck was nog maar nauwelijks in zijn stoel gaan zitten of hij kreeg al een beurscrash over zich heen. Het was ook Jean Peterbroeck die de Brusselse beurs uit de middeleeuwen haalde: onder zijn bewind veranderde de manuele beurs (waar slechts twee uur per dag handel mogelijk was) in een volledig elektronisch platform. Voorts stond hij aan de wieg van de Bel20-index.

Een jaar na zijn aftreden als beursvoorzitter werd hij beloond met de titel van baron. Hij bevond zich overigens in goed gezelschap, want in 1994 zat Albert Frère naast hem.

Uit die periode dateert ook zijn vriendschap met Jean-Louis Duplat. “We hebben hetzelfde drama meegemaakt, want we hebben beiden een kind verloren in een ongeval,” klinkt het sereen bij de gewezen voorzitter van de toenmalige Bankcommissie. Al aarzelt Duplat niet om ook een lichte kritische noot te plaatsen. “Jean Peterbroeck is bijzonder rijk begaafd, maar durfde zich nooit in het Nederlands uit te drukken. Niet omdat hij het niet kan, maar wellicht omdat hij alles perfect wil verwoorden en daarom geen risico wil lopen.”

Jean Peterbroeck heeft heel wat mandaten in het bedrijfsleven. Dat hij bestuurder is bij Lixon (glasindustrie) en Brouwerij Haacht is niet verwonderlijk, want het gaat om de bedrijven van zijn twee zwagers. Zijn mandaten bij het beursgenoteerde CMB en Koramic – dat tot voor kort op de beurs noteerde – riepen in het verleden meer vragen op. Critici zagen daar een risico tot belangenvermenging in. “Ik heb een ethische code geërfd van mijn grootvader en mijn vader en dat is iets waar ik me heel strikt aan houd. Ik weet perfect wanneer ik welk petje draag,” weerlegt Jean Peterbroeck alle insinuaties.

Nu hij teruggetreden is als actief vennoot bij Petercam heeft Jean Peterbroeck meer tijd voor zijn kleinkinderen. Daarnaast staat de senior nog heel geregeld op de skilatten en bovendien slaat hij graag een golfballetje (handicap 25). Na lang aandringen liet hij zich in 2000 door de toenmalige burgemeester overhalen om op de MR-IC-lijst (Mouvement Réformateur – Intérêts Communaux) te staan in zijn dorpje Lasne, gelegen in een prachtige vallei in Waals-Brabant. Prompt werd hij verkozen en de voorbije zes jaar zetelde hij als schepen van Financiën. In oktober zal hij opnieuw op de lijst staan, maar dan als lijstduwer. Jean Peterbroeck: “Ik doe het voor de partij, maar ik ambieer geen schepenambt meer. Het is nu aan de jeugd.”

JEAN PETERBROECK

Medeoprichter van de beursvennootschap Petercam.

Samen met André Dirckx de Belgische vertegenwoordiger in de raad van bestuur van Euronext.

Dirk Van Thuyne