De acteurs in het Griekse drama

Terwijl Griekenland aan de rand van de afgrond staat, verdienen speculanten mooi geld aan de situatie. Hoe doen ze dat, en wie zijn ze?

Credit default swaps (CDS) zijn het belangrijkste wapen. Zo’n contract verzekert de houder van obligaties tegen de staking van betaling van de lener. Typerend is dat het onderschreven kan worden zonder dat een krediet werd toegekend. Dat de traders massaal hebben gekocht zonder dat ze een Griekse staatslening in handen hadden, was niet uit angst dat ze te maken zouden krijgen met een failliete staat, maar omdat ze gokten op een stijging van de prijzen van de CDS’en. Het gevolg is dat de intresten die de Griekse staat moet betalen gestegen zijn van 4 naar 7 procent, terwijl de speculanten enorme winsten maken op de verkoop van de CDS’en.

Gary Cohn, de nummer twee van Goldman Sachs, staat in de frontlinie. Hij stelde in 2001 de Griekse regering een financiële constructie voor waardoor die een lening van 1 miljard dollar verborgen kon houden voor de Europese autoriteiten. Op die manier zou de bank 300 miljoen aan commissies verdiend hebben, naast de 1 tot 3 miljard die ze vervolgens ingepikt zou hebben door te speculeren met CDS’en.

John Paulson wordt eveneens genoemd als een partner (en aandeelhouder) van Goldman Sachs op de Griekse markt. De ‘sultan van de subprimes’, die 3,7 miljard dollar op zak stak door te wedden op de subprimecrisis, zou aanzienlijke posities ingenomen hebben op de markt van de overheidsschulden met de hulp van een gespecialiseerd team van 20 tot 30 traders.

Wie eveneens blijkt te speculeren op het faillissement van Griekenland is Hugh Hendry, de specialist van de ongedekte verkoop en verantwoordelijke voor het Londense hedge fund Eclectica. Toen de BBC hem vroeg of hij Griekenland en de euro ten val wou brengen, antwoordde hij onomwonden: “Absoluut!” Het heeft ertoe geleid dat zijn fonds sinds het begin van het jaar een stijging met 8 procent mocht optekenen.

James Dimon, de baas van de bank JP Morgan, wordt er door de Griekse ambtenarenvakbond van beschuldigd voor 280 miljoen euro aan Griekse obligaties onderschreven te hebben, die hij dezelfde dag nog met een winst van 15 procent verkocht aan een… Grieks pensioenfonds.

De Griekse geheime dienst onderzoekt al die speculatieve aanvallen. Vier fondsen worden in het vizier genomen: het Britse Brevan Howard en de Amerikaanse Moore Capital, Fidelity International en Paulson. Er zijn ook vermoedens over het Californische Pimco, de grootste belegger in obligaties ter wereld. Directeur-generaal Mohammed El-Erian is nauwelijks verontrust. Hij omschrijft de toestand in Griekenland als een ‘speldenprik’ en denkt dat de moeilijkheden zich kunnen verspreiden naar andere landen. De andere Europese lidstaten zijn verwittigd. Tenzij natuurlijk de speculatie zich naar andere fronten verplaatst?