Das Kapital.

De elf dames van Fortuna uit Waregem laten het niet aan hun hart komen (zie foto). Zwarte sneeuw? Jawel, ze hebben hun deel gezien. “Drie keer al zijn we tegen een perte totale aangebotst: Worldcom, Xeikon en natuurlijk het onvermijdelijke Ieperse duo Lernout & Hauspie,” noteert Trends-journalist Dirk Van Thuyne uit de mond van een van de vrouwelijke leden (zie blz. 42). Maar na elf jaar kan deze onorthodoxe West-Vlaamse beleggingsclub nog steeds terugblikken op een positief nettorendement van 5% op jaarbasis.

Idem dito bij het West-Vlaamse Clubinvest. Vijftien jaar is deze club al op de beurs actief en zijn portefeuille is intussen aangedikt tot 140.000 euro, met een gemiddelde jaaropbrengst van 7,96%. Niet mis voor een stelletje particuliere leken. Vergelijk dat met het piepjonge Reset.com (-12,76% op vier maanden) en meteen is hiermee een bewijs uit het ongerijmde geleverd: kennis, ervaring én een brede beleggingshorizon zijn van cruciaal belang voor al wie zijn geluk wil beproeven op de beurs.

Er is nog een andere factor die – zoals Stefan Duchateau, topman van KBC Asset Management, onlangs in De Financieel-Economische Tijd opmerkte – het verschil kan maken tussen winst en verlies: emotionele koelheid. Een goed belegger belegt rationeel. Iemand die van zijn aandelen begint te houden, is niet langer efficiënt bezig. Sterker nog, enig cynisme is zelfs aan te raden. Of, zoals de voorzitter van Clubinvest zonder blikken of blozen in dit magazine poneert: “Bedrijven als Barco, Bekaert en Deceuninck liggen op amper een boogscheut van hier. Er is altijd wel een familielid of een kennis die er werkt. Wanneer daar iets misloopt, merken we het meteen.”

Vorige week nam een gedupeerde belegger contact op met de redactie. Hij reageerde chagrijnig op de foto van Jo Lernout op de cover van Trends – de aanleiding voor de omslagfoto was een reportage over vier ICT-pioniers en hun wedervaren na de technologiecrash. “De wet moest verbieden dat dergelijke ondernemers nog met hun gezicht in de pers komen, tot ze veroordeeld zijn,” vond de lezer. Een harde maar begrijpelijke reactie. Terzelfder tijd maakte ze ook duidelijk hoe emotioneel verknocht deze en vele andere beleggers (ooit) waren aan het L&H-aandeel.

Velen grijpen dergelijke beursschandalen dan ook aan om de basis van onze vrijemarkteconomie – het kapitalisme – te kapittelen als onrechtvaardig, intrinsiek pervers en zelfvernietigend. Ook Karl Marx deed dat in zijn meesterwerk Das Kapital, waarvan de eerste editie in 1867 verscheen. Pour la petite anecdote, enkele jaren daarvoor had Marx nog aan een vriend geschreven: “Ik ben, en dat zal je niet weinig verbazen, gaan speculeren, met name in Engelse aandelen. Op die manier heb ik meer dan 400 pond verdiend en ik ga weer opnieuw beginnen. Het is een soort activiteit die maar weinig van je tijd vraagt en het is de moeite waard enig risico te nemen om de vijand te bevrijden van zijn geld.”

Marx’ biograaf Francis Wheen (*) vond nadien geen enkele verwijzing terug van die plotse beleggersdrang. Aangenomen wordt dat het avontuur dan ook met een sisser afliep. Zo’n 140 jaar later zijn de beginselen waarop Marx fundamentele kritiek uitte – privé-eigendom, geld, winst en individuele vrijheid – naadloos verweven met de maatschappij waarin we vandaag leven en werken.

Het moge een historische les zijn. Beleggers aller landen, wees op uw hoede. Uw emoties kunnen vaak tot de verkeerde conclusies leiden.

Piet Depuydt, Hoofdredacteur [{ssquf}]

(*) Karl Marx, Francis Wheen, Fourth Estate, Londen, 1999.

Beleggers aller landen, wees op uw hoede. Uw emoties kunnen vaak tot de verkeerde conclusies leiden.