CYBERSPACE. Digitale Pioniers

Ze zijn jong en kreatief. Ze balen van gevestigde waarden en platte commercialiteit. Ze zijn de pioniers van het Internet, en straks de ondernemers van de 21ste eeuw.

Ben is 23, Jean-Paul 25. Kapitaal hebben ze niet. Een kantoor, vennootschap of BTW-nummer evenmin. Wel krijgen ze wekelijks meer dan 1200 klanten over de vloer. Hun “onderneming” heet Belgium Ad Valvas en is vandaag de drukst bezochte website op het Internet in België. “We wilden iets nuttigs doen, ” zegt Ben, “en kwamen op het idee om de adressen van sites en gebruikers op het Internet te verzamelen. “

Niet zonder gevolgen. Belgium Ad Valvas telt nu al meer dan 2000 adressen 400 websites en 1600 e-mail-gebruikers en is goed op weg zowat de “witte en gele telefoongids” te worden van iedere Net-surfer in België. Terwijl ITT-Promedia en Belgacom de klassieke markt onder elkaar verdelen, brengen twee studenten zonder veel poeha de toekomstige markt in kaart.

MOSKOU.

Aleksandr is 23, en van Russische afkomst. Met zijn 5 jaar ervaring op het Internet lijkt hij op een ancien. Zegt hij : “Ik zocht een middel om op regelmatige basis vanuit België kontakt te houden met m’n vrienden in Moskou. E-mail bleek de oplossing. Zo leerde ik het Net grondig kennen. ” In mei startte Aleksandr zijn eerste website, Cyber-Ads, een interaktieve zoekertjeskrant gebaseerd op een interaktief koncept. Elkeen die iets wil kopen of verkopen kan zelf op eigen houtje zijn advertentie plaatsen of verwijderen alles gebeurt volautomatisch. “Hiermee ben ik één van de eersten in Europa, ” beweert hij.

De Belgische Rus knutselde zelf zijn software in mekaar. Zijn site bleek zodanig origineel dat er algauw, per e-mail, respons kwam uit Australië en New York. “De Australische versie van Cyber-Ads prijkt nu sinds een week op de website van Tourist Radio, een nationale radiozender op het kontinent. Ze telt zo’n 35 ads. En mijn New York-versie, die een weekje eerder werd gelanceerd, heeft er al meer dan 70. ” In België is Cyber-Ads, sinds de start, goed voor een omzet van 1352 advertenties.

Aleksandr is student burgerlijk ingenieur aan de VUB en weigert halsstarrig zijn projekt als commercieel te zien. “Cyber-Ads is en blijft gratis, ” benadrukt hij. “Door de ontwikkeling van deze dienst heb ik wel een zekere know-how opgebouwd en een team van 8 medewerkers bijeengebracht. ” De meeste van die medewerkers heeft hij nog nooit ontmoet. “Hoeft ook niet, ” vindt hij. “Ik ken ze goed genoeg door de e-mail. “

Eerstdaags richt Aleksandr, met een duwtje van z’n ouders, de NV Inter-Net Consultants Group op. Enkele bedrijven kregen al een projekt in de bus. Drie reageerden er positief, waarvan één uit de autoverkoop en een ander uit de vastgoedsektor.

Steven is 28. Tot voor kort was hij de “Mac-journalist” van dienst bij het vakblad Computer Magazine. Steven trok de redaktiedeur achter zich dicht, ging solo en startte zijn website NewSource op. “Ik wil het meest bezochte persarchief worden op Internet, ” luidt zijn ambitie. Hij zond een mailing rond naar 1500 personen uit de marketing- en perswereld. Enerzijds om “klanten” te werven die willen vermijden dat hun persberichten door journalisten in de vuilnisbak worden gekieperd. Anderzijds om persmensen te vragen welke informatie zij willen, hoe en wanneer.

COLUMBUS.

NewSource lijkt zo’n beetje op het “ei van Columbus” van ieder pr-bureau. Logistieke distributieproblemen verminderen, de journalist krijgt geen nutteloze rommel meer in zijn postbus en het pr-bureau houdt zelf de handen vrij voor zijn eigenlijke opdracht : het verzorgen van de relaties. Steven vond steun voor zijn projekt bij Didier Borremans en Ron Schuermans van het Brusselse pr-bureau Outsource. Beiden namen een belang in zijn bvba.

Filip, 23, startte in april met InfoRegio, een gratis cyberkrant voor de regio Mechelen, Leuven en Heist-op-den-Berg. “Ik wilde Jan met de pet iets meegeven dat alle mogelijkheden van het medium Internet in zich verenigt, ” legt hij uit. De uitdaging was echter een ploeg vrijwilligers te vinden om de kranten dagelijks te doorsnuffelen en een selektie van het nieuws in te tikken. Filip plaatste enkele jobadvertenties op de Internet-nieuwsgroep soc. culture. belgium en kreeg op die manier een pool van een 20-tal freelancers ter beschikking.

Weldra wil hij met andere diensten van start gaan. Zijn vzw Side Desk dient als voorlopig kader. “We willen commercieel worden, ” stelt hij. “En zien of we de konkurrentie aankunnen. ” Twee bedrijven, Logitech en Computer Company, kregen via Side Desk al een plaatsje op het Net. En voor de Kredietbank werd een regionale website opgebouwd. Filips ultieme projekt heet De 1ste Digitale Regio : een elektronisch bedrijvencentrum waarin alle firma’s en organizaties uit de streek worden samengebracht, net zoals in elke stad of industriezone, maar dan nu in cyberspace.

Erik, tot slot, is 22. Samen met zijn partner Hendrik, een 38-jarige leraar, richtte hij StudentPlaza op. “Veel bedrijven en organizaties hebben iets te melden, maar weten niet waar ze dit kunnen doen. Wij bieden hen de winkelstraat aan, ” glimlacht hij. De doelgroep ? Jongeren die nog school lopen of pas zijn afgestudeerd “Zeg maar, de beslissers van morgen. ” Organizaties zoals de Bond voor Grote en Jonge Gezinnen, Amnesty International, Cultureel Jongeren Paspoort of de Vlaamse Federatie voor Beleggingsklubs vonden al hun stek op StudentPlaza. Hendrik : “We zijn in essentie niet-commercieel, maar sponsoring wordt zeker welkom van zodra we veel verkeer naar onze site weten te trekken. “

FENOMEEN.

Vijf voorbeelden van jonge, virtuele ondernemers. Cyber-entrepreneurs die stilaan hun weg vinden op de Internet-markt. “Het is een fenomeen, ” zegt Luc Van Braekel, webmaster van Ping, een bedrijf dat Internet-toegang verhuurt aan 2600 privé-gebruikers in België. Ping bood zijn abonnees van meet af aan de kans om gratis een eigen website op het Net te plaatsen. Het initiatief werd een onverhoopt sukses. Zo’n 130 Ping-surfers gingen nu op het aanbod in. De ene startte zijn Philosophy online, de ander zijn eigen filmrubriek en nog een ander doet verwoede pogingen om Digitale Stad Gent van de grond te krijgen.

“Het is een nieuwe manier om iets uit te geven, ” zegt Van Braekel. “De instapkosten zijn erg laag en je hebt de wereld binnen bereik. ” Ook Marc Van Aken, partner bij toegangsleverancier INnet, is entoesiast. Zegt hij : “Veel mensen hebben blijkbaar iets in zich om te publiceren. ” De homepages (Netlatijn voor de thuispagina van een website) van Ping of INnet worden zo stilaan een broeikas voor kreatief talent. En voor sommigen is het zelfs de springplank naar een commercieel produkt.

Belgium Ad Valvas is zo een voorbeeld. De site is met 15.654 hits of raadplegingen gemeten in de periode 30 augustus tot 4 september ’95 een trekpleister van formaat. “Ad Valvas heeft commercieel potentieel, ” gelooft Luc Van Braekel. “Ze kan zelfvoorzienend en zelfs winstgevend zijn, als het aspekt sponsoring ernstig wordt aangepakt. ” De hit-statistieken van Ad Valvas zijn inderdaad een lokker voor marketingmensen. Een hoge klik-dichtheid trekt reklamejongens en webvertisers aan alsof het kijkcijfers van een tv-programma zijn.

“Belgium Ad Valvas is goed gedaan, ” vindt ook Jan Lamers, gedelegeerd bestuurder van Uitgeversbedrijf Tijd, “en beter dan wat wij met Belgium Online voorlopig doen, ” zo geeft hij ruiterlijk toe. “Maar dit komt omdat we er nog niet de gepaste middelen achter hebben gezet. ” Want Uitgeversbedrijf Tijd heeft de ambitie om van zijn Belgium Online de referentie-site te maken voor alles wat reilt en zeilt in het Belgische Internet-wereldje. “Zoals Eternit staat voor golfplaten, moet Belgium Online de merknaam worden van de Internet-scène, ” stelt Lamers.

De uitgeverij sloot hiervoor een princiepsakkoord af met Belgacom. “Het is de bedoeling om, met hulp van de telefoonmaatschappij, binnen een paar maanden voor iedereen lokale Net-toegang te voorzien in België, ” aldus de Tijd-baas. En een adressengids à la Ad Valvas zou Belgium Online naast zovele andere diensten niet misstaan. Er komen dus kapers op de kust. “Indien Ben en Jean-Paul nu geen stappen ondernemen, ” vreest Luc Van Braekel, “gaan ze ten onder tussen haaien die het zaakje wel commercieel zullen aanpakken. ” Gevoelig punt is dan : hoe kopieerbaar is het koncept van Belgium Ad Valvas ?

ANARCHIE.

“Adressen zijn er voor iedereen, ” pleit Jan Lamers. “Mensen hebben niets liever dan dat hun site gelezen wordt. Op het Net is alles en niets kopieerbaar. Ik bedoel, we kunnen misschien geen Rotary namaken maar we kunnen wel een Lions oprichten. Het maakt deel uit van de anarchie. ” Nu al komen er konkurrenten opdagen voor Belgium Ad Valvas. Zo is er RoadHouse, opgezet door de Internet-dienstenleverancier Perceval, en Belgium On Net, een adressengids van het Belgacom-filiaal Interpac. En voor wie grondiger het Belgische Net wil afschuimen, is er ook de uitgebreide zoeksite van het rekencentrum van de KU-Leuven.

Ben Van Hool en Jean-Paul Dewever blijven er opvallend rustig bij. Al die commerciële heisa rond hun Belgium Ad Valvas beroert hen weinig. Voor Ben begint straks het nieuwe akademiejaar. En Jean-Paul werkt zijn tesis ekonomie af : een studie over jawel de lancering van een website voor de EHSAL. “Ad Valvas is voor ons begonnen als een pure hobby, ” blijven ze nuchter. En dan grijnzend : “We steken er nu al al onze vrije tijd in en komen zelfs niet meer op café. We worden nog eens echt asociaal. “

De dienst die beiden aan andere Net-gebruikers verstrekken, telt. “Indien die zou verdwijnen, dan gaan we dat doodjammer vinden, ” stellen ze. “Eigenlijk zouden er meer van die diensten moeten zijn. Maar ja, wie wil er nu nog iets gratis doen ? Abnormaal veel websites zijn regelrechte reklamepanelen geworden. “

Die opmerking typeert de jonge Net-generatie. “Veel Net-gebruikers zijn vluchtelingen uit een commerciële tv-kultuur, ” zegt Michel Bauwens, ex-hoofdredakteur van het vakblad Wave en cyberkenner. “Zij bouwen hun website op vanuit de vraag : wat is mijn unieke bijdrage aan de Net-gemeenschap ? Aldus ontstaan unieke vormen van intellektuele filantropie. Ze zijn de voortrekkers van een nieuw medium, waarbij commerciële kommunikatie en reklame slechts dan is toegelaten wanneer er specifiek om gevraagd wordt. Paradoksaal genoeg blijkt die filantropie nu net de goede commerciële strategie te zijn. “

Ook Aleksandr Dresen past in dit kader. “Cyber-Ads wil ik altijd gratis houden, ” zegt hij. “Sponsoring ? Graag, dat juich ik toe maar laat het in godsnaam ontspannend en informatief blijven. Mijn winst is dat ik aan mensen kan laten zien wat ik kan. “

Zoiets viel blijbaar niet bij iedereen in goede aarde. De Koopjeskrant belde Aleksandr onlangs op. Het bleek dat ze hem ervan verdachten zijn eerste twee rubrieken in Cyber-Ads jobs en vastgoed op het koncept van de Koopjeskrant te hebben gebaseerd. “Onzin, natuurlijk, ” reageert hij. “Kopiëren van diensten is illegaal en onproduktief. De kracht van het Net wordt niet benut door diensten te kopiëren die al op de klassieke markt bestaan. Ze wordt pas benut als je erin slaagt een betere dienst te creëren. “

Zoals zovele van zijn jonge kollega’s heeft Aleksandr een broertje dood aan gevestigde waarden. Zegt hij : “Diegene die er op het Net in slaagt om iets te creëren dat een grotere toegevoegde waarde heeft dan wat al bestaat, rijdt voorlopig op kop. Maar hij kan even snel weer ingelopen worden. “

Té veel websites ogen volgens hem statisch. Ze tonen veel verpakking maar hebben bitter weinig inhoud. “Nochtans betaal je als privé-gebruiker voor iedere bit informatie die je voorgeschoteld krijgt, ” beseft hij. Dus zwierde hij alle grafische beeldjes uit Cyber-Ads, behield enkel de naakte tekst en vormde zijn site om tot iets op en top interaktiefs.

Aleksandr is een autodidakt. Eind jaren ’70 ontvluchtte hij met zijn moeder het kommunisme in de Sovjet-Unie hij was toen 8 jaar en keerde pas in ’89 terug. “Ik kon in Moskou bij een Russisch bedrijf aan de slag als vertaler-tolk-advizeur. Ik onderbrak er mijn studies aan de VUB voor. Zo kon ik de putsch tegen Gorbatsjov van nabij meemaken. “

Terwijl hij in Rusland zijn sporen verdiende als ondernemer in spe, sprokkelde Aleksandr op het Internet alle noodzakelijke technische kennis bijeen. “Ik heb mijn virtueel diploma al op zak, ” zegt hij. “Op het Internet vind je letterlijk alles. Je leert meer op het Net dan met boekenwijsheid op school. ” Toch vatte hij vorig jaar opnieuw zijn studies burgerlijk ingenieur aan. Eind deze eeuw zal Aleksandr afstuderen en dan zijn echte diploma uitgereikt krijgen. Al zal het onderscheid tussen “virtueel” en “echt” dan wellicht niet meer bestaan.

PIET DEPUYDT

Internet-gebruikers kunnen deze tekst, inclusief de hotlinks, lezen op de website van Trends/Roularta Media Group (http : //www. roularta. be/roularta).

BEN VAN HOOL EN JEAN-PAUL DEWEVER (BELGIUM AD VALVAS) “Ad Valvas is voor ons een pure hobby. “

ALEKSANDR DRESEN (CYBER-ADS) “Mijn winst is dat ik aan mensen kan laten zien wat ik kan. “

ERIK VERDEYEN EN HENDRIK CLAESSENS (STUDENTPLAZA) “Wij bieden bedrijven een winkelstraat aan. “

FILIP AERTS (INFOREGIO) “Eens zien of we de konkurrentie aan kunnen. “

LOTONET “De loterij is big business, LotoNet is quick money. “