Columbus op de Cycladen

Van de Peloponnesos tot Efeze, pendelend tussen de Griekse en de Turkse beschaving, aan boord van de Star Clipper, een van de grootste zeilschepen ter wereld. Een kruisvaart voor wie van de grandeur van weleer houdt, maar ook een stevig stel zeebenen heeft.

Op de tonen van Vangelis’ ‘Conquest of Paradise — 1492’ glijdt de Star Clipper nog op de motor de haven van Piraeus uit. Er is niet altijd iets mis met kleffe clichés. De bombastische tonen moeten de passagiers een week even als Christoffel Columbus doen voelen: niet op ontdekkingstocht in 1492, wel op luxecruise in 2013.

Met de nodige statigheid geeft de Zweedse kapitein Peter Kaaling het bevel om de zeilen te hijsen. Dat zijn er alles samen vijfien, over vier masten verdeeld en goed voor meer dan 3300 vierkante meter zeiloppervlak. “Per vierkante meter geven ze een stuwkracht van zo’n 50 kilo”, zegt Kaaling. “Het grootste deel van onze reis varen we uitsluitend met zeilkracht en heeft de motor geen werk. We zijn hier om te zeilen.”

Het cruiseschip is 115 meter lang. In vergelijking met cruisemastodonten die tot 3000 passagiers en 1000 bemanningsleden met zich slepen, is de Star Clipper een kleine garnaal. Hij kan amper 170 passagiers herbergen en 74 bemanningsleden. Wie een cruise op een van de drie schepen van het Monegaskische bedrijf boekt — en daar behoorlijk diep in de ogen van zijn kredietkaart voor moet kijken — is niet in de eerste plaats op zoek naar vijfsterrenluxe. Het exclusieve van een zeilcruise op zo’n schip vind je elders.

Kersten Cottyn is een Vlaamse die hier haar eerste cruise beleeft. “Dit voelt aan als een tocht op het schip van Columbus. Je ruikt hier de oude maritieme traditie. En dat heeft wel iets.” Passagiers met een hart voor maritieme romantiek, als would-be zeebonken op een replica van wat ooit hard werktuig voor noestige ontdekkingsreizigers was, in een exclusieve conquest for paradise.

Respect

De Star Clipper is een replica van een oude klipper, een snel zeilschip met meerdere masten, uit de negentiende eeuw. Matrozen in smetteloos witte pakken, vier masten, een kraaiennest, een sextant voor de navigatie — naast alle hypermoderne apparatuur natuurlijk — hout, koper en zilverwerk moeten de sfeer van toen levendig houden. Dit soort cruises trekt een publiek aan met een neus voor zeilgeschiedenis. Casual chic, ongedwongen, maar toch met stijl. Geen minibars, whirlpools of somptueuze rode lopers.

Bij het avondmaal schuiven we aan tafel bij Dominique Rollin aan. Hij is de tweede in bevel aan boord, en in de praktijk is hij verantwoordelijk voor de navigatie en het zeilen. De Belg studeerde maritieme wetenschappen in Antwerpen, maar een leven aan boord van oliemastodonten vond hij maar niks. “Mikael Krafft, de oprichter, eigenaar en CEO van Star Clippers, vroeg of ik zin had om op zijn zeilende cruiseschepen te komen werken. Ik had nog nooit een voet op een zeilboot gezet. Vandaag bestuur ik een van de mooiste zeilschepen die er op de aarde rondvaren.”

De cruise vaart in een week van Athene naar het Turkse Kusadasi bij Izmir, en zo via Patmos, Amorgos, Mykonos en Monemvasia terug naar Athene. Het is een tocht door het brokkelende beschuitengebied van de Cycladen: pakken kleine eilandjes, kriskras doorheen de Egeïsche Zee verspreid. Het zeilen gebeurt vooral ‘s avonds en ‘s nachts. Overdag legt het schip aan voor de kust en met kleine zodiacs gaan de passagiers aan land.

Typisch voor een cruise met Star Clippers is dat alles mag en niets moet. Je kunt al even graag in de netten voor de boegspriet liggen, met een boekje onder een mast, wegdommelend terwijl een halve kilometer verder andere passagiers snorkelen, zeilen, zwemmen, windsurfen, en nog wat verder passagiers uitstapjes maken naar het huis van Maria in Efese, naar de plaats waar Johannes door God het boek Openbaring gedicteerd kreeg of gewoonweg schaamteloos gaan shoppen in de witte, kronkelende straatjes van Mykonos.

Belgisch

De schepen van Star Clippers zijn uit een droom ontstaan. Krafft was een Zweed met een ideaal. De advocaat met specialiteit zeerecht was al als kind een verwoed zeiler. Hij ging in Brussel wonen en liet in 1992 de Star Clipper bouwen: het eerste van de drie schepen die samen de vloot van zijn bedrijf Star Clippers vormen. Krafft woont nu met zijn familie en zijn bedrijf in Monaco. Zijn schepen varen onder Maltese vlag.

De Star Clipper werd gebouwd op de Scheepswerven Van Langerbrugge in Gent. De werf van de bekende Gentse liberale schepen Raoul Wijnakker is failliet, maar de replica’s die nu over de wereldzeeën zeilen, mogen gezien zijn. ‘s Avonds op de brug bij het uitzeilen van Mykonos vertragen zeilbootjes, nieuwsgierige toeristen staren van aan land naar het statige en toch slanke witte zeilschip.

Dominique laat zijn stagiair een ini-tiële koers van 150 graden aanhouden, terwijl de mierzoete tonen van Vangelis weer over het staalblauwe water zwiepen. Er staat een wind van ongeveer 7 beaufort. “Maak je geen zorgen”, lacht de kapitein. “We gaan maar twee zeilen opzetten. We willen het schip nooit meer dan tien graden laten hellen. In de Cara-iben heb ik een keer té sportief gezeild. Ik heb die avond de keuken van onze cruiser mogen schoonmaken. Als straf.”

Het stukje zee ten oosten van Mykonos staat bekend als een van de meest windrijke spots van de Middellandse Zee. ‘s Nachts voel je in de kajuit hoe het schip traagzaam rolt en vredig stampt. Geen reden tot ongerustheid, geen oorzaak tot zeeziekte voor wie iets of wat zeebenen heeft. De tocht door de Cycladen behoort tot de best verkopende trips bij Star Clippers.

Volgens Anna Längström, cruise director aan boord, boeken ook de trans-Atlantische tochten steeds beter. “Het gaat om cruises van twee weken, waarbij we voortdurend zeilen. Het is een unieke ervaring om al zeilend en toch in grote luxe de oceaan over te steken. Het is ook het mooiste bewijs dat onze schepen fantastisch kunnen zeilen. De zeilen zijn geen zakdoekjes.”

In Europa vaart Star Clippers naast een aantal tochten in de Middellandse Zee ook langs de Baltische Staten. “Zes op de tien gasten zijn repeaters. We zijn daar bijzonder fier op”, zegt de kapitein. “Het publiek behoort tot de betere sociale klassen, maar toch weet het dat het niet voor de ultieme luxe komt.” Het eten aan boord, de verplichte toewijzing van plaatsen in het restaurant, sommige avondactiviteiten: her en der zijn er nog plaatsen waar het beter kan. Je mag deze kruisvaart niet vergelijken met de klassieke gigacruises, waar je allicht grotere zwembaden, volgestouwde minibars en eindeloos lange middagbuffetten hebt. Je vindt hier wel degelijk een meer dan standaard comfort, maar de echte luxe vind je in de atmosfeer van het zeilschip.

AART DE ZITTER

“Je ruikt hier de oude maritieme traditie. En dat heeft wel iets” Kersten Cottyn, passagier