Vanaf januari zullen de 40 grote Carrefour-hypermarkten en 43 Market-supermarkten in ons land op zondag van 8 tot 12 uur openen. “Lidl en Colruyt vermijden zondag vanwege de hoge loonkosten, en bij Carrefour gaat het ook nog eens om grote winkels”, zegt retailexpert Pierre-Alexandre Billiet.
Carrefour bekeek deze week de toekomst van zijn Belgische activiteiten. De zondagopeningen zijn het resultaat van een akkoord tussen de vakbonden en de directie. Het bestaande personeel zal op vrijwillige basis op zondag worden ingezet, met een toeslag van 50 procent op het loon, zo meldt ook Wouter Parmentier van ACV Puls. De beslissing is van toepassing op de winkels die door Carrefour zelf worden beheerd. Die zullen voor het eerst op zondag openen op 18 januari. Ongeveer 600 franchisewinkels van Carrefour Market en Express waren al op zondag open. (lees verder onder de video)
“Dit is een opvallende zet”, vindt retailexpert Pierre-Alexandre Billiet van Gondola. “Met zondagopeningen win je marktaandeel, in ruil voor hogere loonkosten. Lidl en Colruyt vermijden zondag vanwege de hoge loonkosten, en bij Carrefour gaat het ook nog eens om grote winkels. De rentabiliteit is nog een groot vraagstuk.”
Belangrijke garanties
Verder biedt het principeakkoord “een garantie op het behoud van de werkgelegenheid en het niet-franchiseren van de winkels in België”, aldus Lindsey Verhaeghe, secretaris van de vakbond BBTK. Eerder deze week raakte bekend dat de supermarktketen een vertrek uit ons land overweegt. “De directie zegt echter dat het gaat om valse berichtgeving”, aldus Verhaeghe. “Tijdens de onderhandelingen heeft de directie het engagement benadrukt om in België te blijven en te investeren in onze winkels en personeel.”
Pierre-Alexandre Billiet vindt dat het akkoord goed werd onderhandeld door de vakbonden, want zij hebben ook nog andere voordelen uit de brand gesleept. Er komt namelijk een uitbreiding van de contracten tot 28 uur, en voor de werknemers die er nog niet over beschikten, worden de maaltijdcheques vanaf maart 2026 met anderhalve euro verhoogd. Er komen ook vaste vrije momenten in ruil voor de verhoogde flexibiliteit die van de werknemers wordt gevraagd.
Handicap van Carrefour
Een handicap voor de supermarktketen blijft volgens Billiet dat ze haar personeel de hoogste lonen uitbetaalt in de Belgische retailsector. Dat is een erfenis van het vroegere GB-netwerk, de voorganger van de Carrefour-winkels. “Er zijn twee paritaire comités van toepassing: één dat 30 euro per uur betaalt, en een tweede voor de franchisewinkels van 18 euro per uur. Dat is een groot verschil en Carrefour sleept dus een enorm sociaal passief mee.”
De vakbond BBTK blijft daarom voorzichtig en houdt het op een “redelijk” akkoord. “Is het een goed akkoord? Zeker niet, maar het is noodzakelijk: de verkoopcijfers blijven onder druk staan en de context blijft moeilijk. Zolang er geen akkoord bereikt wordt op sectoraal niveau om oneerlijke concurrentie te beperken en de paritaire comités te harmoniseren, zal niet alles opgelost zijn”, aldus BBTK.
‘Dit kan wel eens de comeback van de hypermarkt worden’
Pierre-Alexandre Billiet, Gondola
In een reactie spreekt de directie van Carrefour België haar tevredenheid uit. “Door de zondagsopeningen uit te breiden, is de winkelketen in staat de klantentevredenheid en haar positie in de retailmarkt verder te versterken. En dat op een respectvolle manier voor alle betrokken collega’s.”
De comeback van de hypermarkt?
De hypermarkten zijn Carrefours grootste winkels, met een ruim aanbod non-food, een elektronicasegment en geïntegreerde winkelconcepten. Hoewel Billiet nog vraagtekens zet bij de rentabiliteit van de openstelling op zondag, is hij er wel van overtuigd dat klanten het principe zullen smaken. “Tegenwoordig plannen veel gezinnen hun boodschappen op zondag, dus daarom worden openingen op zondag belangrijker. Daarnaast is sinds de coronaperiode duidelijk geworden dat supermarkten met een multiformat een streepje voor hebben. Ik bedoel daarmee supermarkten die met meerdere winkelconcepten uitpakken: van kleine buurtwinkels tot de grote winkels zoals de hypermarkten. Carrefour is sterk vertegenwoordigd in die strategie en we zien dat andere supermarkten volgen. Delhaize opent bijvoorbeeld een grote supermarkt in de oude Cora van Anderlecht en Colruyt heeft verscheidene overnames van kleinere supermarkten gedaan.”
Buurtwinkels bedienen vooral klanten in stadscentra en middelgrote supermarkten zijn vertegenwoordigd in tal van dorpen en kleinere steden. Maar wat is de rol van de hypermarkt, die vaak aan grote provinciewegen ligt of langs de ring rond grotere steden? “Consumenten hebben weer zin om meer tijd te nemen voor hun boodschappen, maar wel op het moment dat het past, op zondag”, aldus Billiet. “Heel wat supermarkten gaan voor uniformiteit en efficiëntie in het winkelen. Maar een aangename winkelbeleving wint ook aan belang. Denk aan proevertjes, een ruim aanbod aan verse vis en promoties die in leuke ervaringen worden uitgespeeld. Waar kun je dat het best doen? In een ruime hypermarkt.”
Dat is op voorwaarde dat ze ook verzorgd zijn ingericht, en daar knelt nog wel het schoentje. Sommige hypermarkten hebben een wat verouderde uitstraling. Dat is volgens Billiet het gevolg van de oude strategie rond hypermarkten, die draaide rond kostenbesparing. Hoe kan Carrefour het tij keren? “Door zo veel mogelijk open te zijn, met acceptabele kosten voor de opfrissing, én door samen te werken met partners en leveranciers voor de winkelbeleving. Dat is precies waar de sterkte van Carrefour ligt. Niet in efficiëntie en logistiek; beleving is hun metier. Dit kan wel eens de comeback van de hypermarkt worden”
Lees ook: Topman Carrefour België: ‘De hypermarkt van gisteren is dood’