Brugse Zot verkoopt als gek

Na amper drie jaar kon Xavier Vanneste zijn oorspronkelijke businessplan in de prullenmand gooien. Zijn Brugse brouwerij De Halve Maan verkoopt drie keer meer bier dan hij had gepland.

Het is november en miezerig regenrotweer in Brugge. Maar de gelagzaal van Huisbrouwerij De Halve Maan aan het Brugse Walplein loopt aardig vol. Het biermerk Brugse Zot vindt gretig aftrek. Xavier Vanneste mag dan amper 27 jaar zijn, hij heeft al de allure van een volleerde zakenman. “We claimen dat we de enige echt authentieke brouwerij zijn die nog in de Brugse binnenstad werkt. De consumenten kunnen onze brouwerij bezoeken. Ze zien hoe we hier brouwen. De bezoekers kunnen het bier zien, ruiken, proeven.”

Xavier Vanneste heeft de typische kenmerken van een brouwer. Rondborstig, een stevige buik, praatvaardig en open. Combineer dat met het commerciële vernuft dat ook andere brouwers in het verleden succes bezorgde. Je kan wel zeggen dat hij met de bierlepel werd grootgebracht. Moeder Véronique Maes behoort tot de vijfde generatie van Brouwerij De Halve Maan, die in 1856 opgericht werd door Leon Maes. Xaviers moeder maakte in de jaren tachtig de overgang naar bieren van hoge gisting, met Straffe Hendrik. Het merk werd in 1988 gekocht door brouwerij Riva.

“Ik kwam als kind al geregeld in de brouwerij”, herinnert Xavier Vanneste zich. “Ik wilde zeker in de bierwereld werken. Ik ging naar elke bierbeurs. Alleen was het voor mij nog niet duidelijk wat ik precies zou gaan doen. Ik heb heel lang met het idee gespeeld om bijvoorbeeld voor een grote brouwer te gaan werken. Maar tegelijk sleutelde ik jaren aan een businessplan voor onze eigen brouwerij.”

De zaak kwam in 2004 in een stroomversnelling. “Mijn vader was voor beleggingsadvies naar de bank geweest. ‘En, wat ga je doen met het geld?’ ‘Wel, ik ga even wachten, want mijn zoon gaat misschien een zaak beginnen’, antwoordde mijn vader. ‘Ah! Dan moeten we die zien!’ Zo is het begonnen. De banken spreken er vandaag nog van. ‘Je bent toen op je 25ste met je laptopje bij ons geweest.’ De banken geloofden in mijn businessplan. In enkele weken was het krediet beklonken.”

De bvba Brouwerij De Halve Maan werd op 15 februari 2005 boven de doopvont gehouden. De drie oprichters zijn Xavier en zijn twee ouders. De oude brouwerij werd gerenoveerd. Ze lanceerden het nieuwe bier Brugse Zot, een bier dat zich tussen abdijbieren en zwaardere speciale bieren situeert.

Groeien met Heineken

Geen drie jaar na de start overtreft de groei ruimschoots de verwachtingen. “Mijn oorspronkelijke businessplan voorzag een productie van 5000 hectoliter na drie tot vijf jaar. Maar in 2007 zullen we zeker 9000 hectoliter brouwen. We hebben de productie al eens verdubbeld. Maar we zitten alweer aan het plafond. De volgende winter gaan we de productie nog eens verdubbelen. Naar 20.000 hectoliter.”

Met 100.000 bezoekers per jaar is De Halve Maan een van de meest bezochte brouwerijen van het land. De consumptie ter plaatse levert een tiende van de omzet op. “Ik denk dat je weinig kans maakt als je vandaag echt vanop nul een brouwerij wil beginnen. Maar wij hadden ons bezoekerscentrum en de historische site. We waren zeker van de verkoop van een bepaald volume in eigen huis. Bovendien worden we verdeeld in 90 % van de Brugse cafés. Wij leven van Brugge. 65 % van ons volume wordt gedronken in een straal van tien kilometer rond de brouwerij. In België zal je ons buiten West-Vlaanderen enkel vinden in de typische biercafés, die honderd bieren op de kaart hebben staan.” De export is goed voor een kwart.

In Nederland wordt het bier verdeeld via Heineken. “We zouden niet willen dat ze hele distributie doen. Dan worden we te afhankelijk. Onze doelstelling is een onafhankelijke brouwerij zijn en blijven. Dat gebruiken we ook in onze marketing. Een familiale brouwerij, van de zesde generatie. Dat is uiteraard vooral emotioneel, maar bier draait voor een groot stuk rond emotie.”

De zorg om onafhankelijkheid wordt nog door een tweede bekommernis gedreven. De bvba Brouwerij De Halve Maan kende een fulminante groei. Na het eerste, verlengde boekjaar zakte de solvabiliteit naar een bedenkelijke twee procent (zie ook cijferbalans). Het nettoverlies wordt verklaard door afschrijvingen en financiële lasten. Toch was de vrije cashflow al positief. “In 2007 zullen we nettowinst maken. We zullen een solvabiliteit hebben van 15 %. Dat is nog redelijk. Maar de voorbije jaren zijn we steeds met 100% gegroeid. Ik mik op een gezonde groei van 20 tot 30 % per jaar. Ik denk dat we nu op een niveau zijn gekomen dat we niet zomaar meer verdubbelen. Maar ja, dat zei ik ook begin 2007.”

Door Wolfgang Riepl/Foto’s Thomas De Boever