Brugpensioen is de anomalie

De federale regering wil samen met de sociale partners de anomalieën in de pensioenhervorming wegwerken. Maar die bijsturing dreigt de toch al beperkte verstrenging van het brug- pensioen nog meer uit te hollen.

We gaan alle wettelijke middelen gebruiken die ter onzer beschikking staan.” Bert De Graeve, de CEO van Bekaert, wond er geen doekjes om. Om de herstructureringen bij de staaldraadproducent op een sociale manier af te handelen, wordt zo veel mogelijk gebruikgemaakt van het brugpensioen. Hier en daar werd al geopperd dat Bekaert deze herstructurering nog in 2012 wil doorvoeren omdat het brugpensioen vanaf 2013 verstrengd wordt. Bij herstructureringen is collectief brugpensioen vanaf 2013 pas mogelijk op 55 jaar in plaats van 50 jaar.

Toch is de kans klein dat deze nakende verstrenging een rol heeft gespeeld. Want Bekaert laat in België meer dan een vijfde van zijn personeel vertrekken. En dan geldt de brugpensioenregeling voor bedrijven in moeilijkheden: brugpensioen op 52 jaar dat geleidelijk wordt opgetrokken (zes maanden extra per jaar) tot 55 jaar in 2018. Dit voorbeeld toont aan dat de verstrenging van het brugpensioen van bij de aanvang wordt uitgehold.

Het is vreemd dat niemand reageert als de federale regering deze week met de so-ciale partners samenzit om de anomalieën in de pen-sioenhervorming weg te werken. Blijkbaar zijn ze allang de fase voorbij dat het brugpensioen op zich als dé anomalie wordt beschouwd. Waar zijn de pleidooien dat het brugpensioen op termijn definitief moet uitdoven?

Met de huidige regeling duurt het in elk geval nog jaren voor de resultaten van de verstrenging te merken zijn. Hier dreigt een tweede Generatiepact. Dat had in 2005 de ambitieuze doelstelling de vervroegde uittreding tegen te gaan, maar die doelstelling werd niet gehaald.

Onder het mom van het wegwerken van anomalieën vinden vakbonden en werkgevers elkaar om de uitzonderingsregels zo ruim mogelijk te interpreteren. Daarmee wordt de doos van Pandora geopend. Neem nu de aangepaste brugpen-sioenregeling voor mensen met zware beroepen. Zij zouden na een loopbaan van 35 jaar vanaf 58 jaar met brugpensioen kunnen. De sociale partners kunnen overeenkomen de werknemers in de bouwsector onder te brengen bij de zware beroepen. Dat wil bijvoorbeeld zeggen dat een vrachtwagenchauffeur die zijn hele leven in de logistieke sector heeft gewerkt en de laatste vijf jaar van zijn carrière voor een bouwbedrijf met zijn vrachtwagen heeft rondgereden op 58 jaar met brugpensioen kan. Ook de nieuwe regeling dat bij collectief ontslag de leeftijdspiramide van het bedrijf in rekening moet worden genomen, proberen de sociale partners uit te hollen.

Om zulke regelingen bij te sturen, komt te vaak een tegennatuurlijke coalitie van werkgevers en vakbonden tot stand. Werkgevers willen het brugpensioen blijvend gebruiken om sociale vrede af te kopen. De vakbonden van hun kant geven er nog altijd de voorkeur aan mensen mits een stevige vergoeding uit de arbeidsmarkt te laten verdwijnen.