Brugpensioen blijft ideale herstructureringsmaatregel

KBC wil een aantal 55-jarigen en 59-plussers vroeger met pensioen sturen. Brugpensioen is na het Generatiepact van 2005 nog altijd een aantrekkelijke maatregel om het personeelsbestand af te bouwen.

Wat is het brugpensioen?

Het brugpensioen is geen pensioen, maar een werkloosheidsuitkering aangevuld met een vergoeding die de voormalige werkgever maandelijks uitbetaalt. Een werknemer moet dus ontslagen zijn om van het brugpensioen te kunnen genieten. De werknemer moet 60 jaar zijn, maar het kan vroeger als daarover een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) op sectoraal of ondernemingsvlak is afgesloten.

Is het brugpensioen verstrengd?

Het Generatiepact verstrengde de brugpensioenregeling. De brugpensioenleeftijd van 60 jaar blijft ongewijzigd, maar een werknemer moet wel een langer beroepsleven kunnen bewijzen. Sinds 2008 kan een man van 60 met brugpensioen als hij een carrière heeft van 30 jaar, een vrouw moet 26 jaar kunnen voorleggen. Vroeger was een anciënniteit van 20 jaar voldoende. Ook de regelingen op sectoraal of bedrijfsniveau waarbij werknemers op jongere leeftijd met brugpensioen kunnen gaan, worden aangepast. Een 58-jarige moet nu een carrière van 35 jaar kunnen voorleggen. Voor wie nog jonger is (55-57) wordt de brugpensioenleeftijd vanaf 2011 om de twee jaar met één jaar verhoogd.

Wat bij herstructureringen?

Het conventionele brugpensioen is niet het ideale middel om grote groepen werknemers te laten vertrekken en zo de kosten te drukken. De werkgever die een werknemer op brugpensioen stuurt, is verplicht die minstens drie jaar te vervangen. Die regel is niet van toepassing als de onderneming erkend is als onderneming in herstructurering of moeilijkheden. In zo’n geval kan de brugpensioenleeftijd verlaagd worden tot 52 of zelfs 50. Om dat statuut te krijgen, moet een bedrijf binnen de zes maanden overgaan tot collectief ontslag (10 procent ontslaan van personeel in ondernemingen met meer dan 100 werknemers, 10 werknemers ontslaan in ondernemingen van 20 tot 100 personen). Ook een bedrijf ‘erkend in moeilijkheden’ – twee opeenvolgende jaren verlies lijden – kan brugpensioen toekennen op een lagere leeftijd.

Is het brugpensioen minder populair?

Het Generatiepact heeft de regels over brugpensioen in bedrijven in herstructurering strenger gemaakt. Voordien konden alle werknemers brugpensioen aanvragen als ze de vastgestelde leeftijd hadden bereikt in de periode dat de onderneming het statuut van bedrijf in herstructurering droeg. Die periode omvat twee jaar. In de praktijk betekent dit dat bij een vastgestelde pensioenleeftijd van 53 jaar ook werknemers van 51 jaar brugpensioen konden aanvragen. Sinds het Generatiepact geldt de leeftijd op het moment van de aankondiging. Daardoor zou de brugpensioenleeftijd met twee jaar kunnen worden verhoogd. Maar volgens een studie van Claeys & Engels hebben de sociale partners die verstrenging omzeild door een lagere leeftijd aan te vragen, bijvoorbeeld 51 jaar in plaats van 53 jaar. De verstrenging heeft het brugpensioen dus niet minder aantrekkelijk gemaakt. Dat blijkt ook uit de cijfers. In november 2008 waren er 115.555 bruggepensioneerden, 1000 meer dan een jaar eerder en bijna 5000 meer dan voor de invoering van het Generatiepact. (T)

Door Alain Mouton