Brugge, die valse ?

Nog een boek over de geschiedenis van Brugge ? Neen, bedankt. Tenzij het werk van Roel Jacobs stamt : historisch betrouwbaar, pittig kritisch én gezond ophefmakend.

Het Brugge van de romantische koekendozenplaatjes is een recente uitvinding. Jaarlijks trappen niet alleen horden toeristen, maar ook reisgidsen in de mythe. In werkelijkheid herbergt de hedendaagse stad bitter weinig authentieke gebouwen die dateren uit de middeleeuwen. Tot in de 17de eeuw bestond Brugge vooral uit houten huizen. Vandaag zijn er nog amper twee oorspronkelijke houten gevels intact. Het zogeheten middeleeuwse patrimonium dateert grotendeels uit de 19de eeuw. Toen besliste de conservatieve burgerij in Brugge om de oprukkende fabrieken uit de stad te houden. Ondertussen bouwde ze neogotische woningen, die Brugge vandaag zoveel uitstraling bezorgen. “Het resultaat is bijzonder fraai,” oordeelt Roel Jacobs, “maar dat maakt het nog niet middeleeuws.”

Met Brugge Een stad in de geschiedenis herhaalt Jacobs het herculeswerk dat hij al met een eerder boek over Brussel presteerde. Deze keer zet hij nog een stap verder. Hij kijkt nu niet meer alleen achter de gevels van de schone schijn, maar vlooit nog nauwgezetter de ware geschiedenis na. Het vreemde is dat die noeste arbeid niet drukt op het resultaat, dat zelfs licht blijft lezen. Je hebt de neiging om de auteur te gaan bewieroken, maar vele nijvere Bruggelingen zouden hem allicht liever spitsroeden laten lopen. Toch leverde hij geen Brugs kraakboek af. Hij schrijft niet uit haat, lijkt wel degelijk van bepaalde Brugse hoekjes en aspecten te houden, maar doet dan dan vanuit de werkelijke waarde.

Hoed je wel voor enkele schokken : kantklossen bestond niet in het middeleeuwse Brugge. De hectische handelsstad mag wel het Manhattan van de 15de eeuw genoemd worden. De teloorgang was niet het gevolg van de verzanding van het Zwin, maar van een politiek-economisch-militaire malaise. Jan Vernieuwe zorgde voor gepaste, onberispelijke foto’s. Marc Van de Wiele, 174 blz., 1950 fr. .We beseffen best dat we Luc Buerman en Henri van Daele onrecht aandoen door hun turf Historische steden van Vlaanderen meteen te vermelden na Jacobs’ boek dat buiten categorie speelt. Buerman en Van Daele bekijken Brugge, Gent, Antwerpen en Brussel immers door een andere, zeg maar toeristische bril. In zijn genre valt dit viertalige boek best te pruimen. Continental Publishing, 208 blz. .Om de Leuvenaars te behagen, wijzen we nog op de nieuwe uitgave van stadsgids Rik Uytterhoeven. Zijn Neogotiek in Leuven lijkt frêle, maar bevat een verrassend stevige uiteenzetting over het thema. Davidsfonds, 103 blz., 495 fr. .

LUC DE DECKER