BROEK GESCHEURD

Verlies van 1,5 miljard.

Hoe diep is de put die het Kazachse avontuur achterlaat? Tractebel legde een provisie van 8 miljard frank aan. Die moet ervoor zorgen dat het project in Centraal-Azië kan worden afgeschreven zonder sporen na te laten in de resultatenrekening van 1999.

Waarom 8 miljard frank? Tractebel heeft zijn rekening tot 30 juni 1999 als volgt gemaakt. In het gasproject is totnogtoe geïnvesteerd: 30 miljoen dollar voor de concessie, 55 miljoen dollar commissieloon aan de partners en 30 miljoen dollar opgenomen kredieten als werkkapitaal voor toekomstige investeringen. In het elektriciteitsproject (Almaty Power Company, APC) is al 65 miljoen dollar geïnvesteerd en werd 15 miljoen dollar betaald als aankoopsom en commissieloon. Dat geeft een totaal van 195 miljoen dollar (7,8 miljard frank).

Het operationeel verlies – 208 miljoen frank in 1998 en 1,2 à 1,5 miljard frank in 1999 – wordt gewoon verwerkt in de resultaatrekening. Dat brengt het totaal verlies op 9,2 à 9,5 miljard frank. Sommige bronnen melden dat er nog eens 85 miljoen dollar extra zou zijn gespendeerd.

Tractebel geeft toe 15 miljoen dollar betaald te hebben voor APC “zoals we 85 miljoen dollar betaald hebben voor de gasconcessie.” Het contract voor de aankoop van de elektriciteitscentrales en het warmtenetwerk van Almaty vermeldt 5 miljoen dollar als aankoopprijs. Daarna kocht Tractebel de Kapshagai-waterkrachtcentrale voor 2 miljoen dollar. Wat betekent dat er 8 miljoen dollar consultancy fee werd betaald aan de consultants. Wat klopt met onze informatie (zie ook hoofdtekst).

Daarmee is de kous nog niet af. Zo riskeert Tractebel in de problemen te raken met de aftrekbaarheid van de consultancy fee vanwege de wanverhouding tussen de officiële prijs en de consultancy fee. Dat zou een fiscale ‘boete’ van 20 tot 40% kunnen betekenen om het bedrag van 63 miljoen dollar (55 van de gasconcessie plus 8 van de elektriciteit) fiscaal aftrekbaar te maken.

Dan heeft Tractebel ook nog enkele openstaande rekeningen met de Kazachse overheid. In het contract voor de gasconcessie staat dat Tractebel de overheid 2% royalties op het getransporteerde gas verschuldigd is. Tractebel zou voor 50 tot 100 miljoen dollar royalty’s nog niet betaald hebben. Dat komt wellicht ter sprake in de huidige onderhandelingen.

En hoe zit het met de investeringsbeloften van 650 miljoen dollar in het gasnet en 350 miljoen dollar in het APC-project (een slide op de persvoorstelling in Kazachstan in april 1998 had het over meer dan 1 miljard dollar investeringen, die van Tractebel de grootste investeerder van Kazachstan buiten de oliesector maakten). De overeenkomst met de overheid stipuleert dat de investeringen alleen waren vereist als de zaken goed liepen, wat dus niet het geval was. Tractebel voelt dat het in deze zaak recht in de schoenen staat, voor zover dat mogelijk is in de ‘rechtsstaat’ Kazachstan.

Daan Killemaes Guido Muelenaer