BOERENBOND

Geen woorden, maar daden.

Maandag 11 oktober gaf de Boerenbond (BB) het startschot voor een aantal initiatieven om de zelfstandigheid van het boerenbedrijf te bevorderen. Hierbij dringt het hoofdbestuur aan op een meer coöperatieve aanpak van een aantal nieuwe markten. Als voorbeeld verwijst de landbouworganisatie naar de Deense boeren, die door samenwerkingsverbanden een hechte dam tegen de integratoren (groepen, die het hele productieproces – van voeder tot pachter – beheren) in de varkenssector hebben kunnen opwerpen.

“De beste garantie voor een goede controle op de voedingsmiddelen zijn zelfstandige, familiale bedrijven, die coöperatief georganiseerd zijn”, zegt Noël Devisch, voorzitter van de BB en de Europese federatie COPA. “Dat bewijzen onze mensen in de zuivel en tuinbouw (veilingen). We missen deze transparantie in de varkens- en pluimveesector. Daar willen we nu de idee van coöperaties promoten, zodat de markt en de prijsvorming opnieuw doorzichtig wordt.” Ook COPA ondersteunt dit principe. In haar handvest ter voorbereiding van de nakende vrijhandelsronde inSeattle (VS) – eind volgende maand – verdedigt de belangenvereniging een eerlijk concurrentiebeleid tegen de hegemonie van de grootschalige agrobusiness, die de hele markt domineren.

“Wij delen hun mening”, bevestigt Ignas Van De Walle, voorzitter van het Vlaams Agrarisch Centrum (VAC). “Maar het probleem is dat BB zelden doet wat ze zegt. Bovendien zit de organisatie principieel fout. Zij verkoopt alles – van grondstoffen tot machines – aan de landbouwers, die ze zouden moeten vertegenwoordigen. Wie verdedigt hier wiens belangen? Zo bezit BB zelf één van de grootste integratoren van het land, het veevoederbedrijf Aveve. Voorts hebben zij de coöperatieve gedachte in dit land stukgemaakt. Kijk maar naar de melkerijen en CERA, waar de kleine aandeelhouders alleen nog maar op papier iets te zeggen hebben. Tenslotte waait BB met de wind mee. Zo hebben ze in de jaren tachtig gesubsidieerde cursussen gegeven hoe je hormonen moest inspuiten. En nu de publieke opinie daartegen is, verketteren ze deze praktijken. Dat kun je toch bezwaarlijk consequent noemen.”

Wat de problematiek van het vrijhandelsverkeer betreft, verzet het VAC zich tegen een verregaande liberalisering. Van De Walle – samen met José Bové medestichter van de Confédération Paysanne Européenne (CPE): “Voedselgrondstoffen worden vandaag weggehaald uit arme gebieden, waar honger heerst, om ze goedkoop uit te voeren naar rijke landen, die met landbouwoverschotten kampen. Dat is niet alleen oneconomisch, maar ook asociaal en nefast voor het milieu. Als gevolg van de industrialisering ligt de toegevoegde waarde van de landbouw niet meer in de productiefactoren, maar in de verwerking van de eindproducten. Internationale handelsafspraken moeten ervoor zorgen dat ieder continent slechts mag exporteren wanneer de eigen bevolking over de nodige basisvoeding beschikt. Door middel van invoerheffingen krijgt de Derde Wereld pas echt de kans om een eigen rurale economie op te bouwen. Nu controleren vijf megaconcerns – zoals Cargill – heel de landbouwsector.”