Binnenkort palmbomen in De Panne

De zomer wil niet mee dit jaar. Toch komt voor De Panne of Knokke een strand vol palmbomen en bikini’s snel dichterbij. België behoort immers tot de winnaars van de klimaat-verandering. Zeven Belgische ondernemers getuigen.

Gisteren een koude windhoos, vandaag een waterzon en morgen druilerige regen. Je zou voor minder wensen dat broeikasgassen warmer weer brengen. Een aangenamer klimaat in onze contreien is geen utopie, want gemiddeld stijgen de temperaturen. En daarvan profiteert alvast het economische klimaat: de strijd tegen de global warming biedt de zakenwereld immers kansen en creëert jobs. Het zijn niet meer alleen de groene jongens die deze boodschap prediken, ook het bedrijfsleven investeert voluit in het milieu. Zo beloofden twaalf multinationals – John-son & Johnson, IBM, Nike, Polaroid, Collins, Xanterra, Sagawa, Sony, Lafarge, Catalyst, Tetra Pak en Novo Nordisk – nog dit jaar hun gezamenlijke CO2-uitstoot met minstens 10 miljoen ton te verminderen.

De klimaatverandering leidt tot een compleet nieuwe banenmarkt, die op vijf jaar tijd zal verviervoudigen, aldus het Engelse arbeidsbureau Acre. Volgens een studie van Ernst & Young – gepubliceerd in september 2006 – realiseert de Europese eco-industrie een totale omzet van 227 miljard euro of 2,2 % van het Europese bruto binnenlands product (bbp). Daarmee is de branche goed voor 3,4 miljoen arbeidsplaatsen. In 2004 draaide de sector in België 5,8 miljard euro omzet. Dat is ongeveer 2 % van het bbp. Met een groei van 10 % scoort ons land als netto-exporteur boven het Europese gemiddelde. De klimaatverandering legt sommige van onze ondernemingen dus geen windeieren. Trends zet zeven Belgische winnaars van het broeikaseffect op een alfabetische rij.

1. Daikin airconditioning Belgium

Paraplu’s vliegen de deur uit, bioscopen draaien op volle toeren en textielfabrikanten raken hun zwembroeken aan de straatstenen niet kwijt. De verkoop van airco’s blijft echter pieken. In Oostende, de koningin der badsteden, produceert Daikin Europe zowel warmtepompen als zonnepanelen. Algemeen directeur Mark Oosterlynck: “Onze groeicijfers in België schommelen tussen 20 en 25 %. Tussen 2002 en 2006 verdubbelde de omzet tot bijna 1,3 miljard euro. Tegen 2010 mikken we op 3 miljard euro. Dankzij de aandacht voor de opwarming van de aarde wil iedereen zijn steentje bijdragen om minder energie te verbruiken, maar wel zonder comfortverlies. Met onze nieuwe waterpompen kun je zowel verwarmen als koelen. Dit verklaart ons succes. De keerzijde is wel dat onze personeelsdienst moeilijkheden ondervindt om geschikte werknemers te vinden. Dit jaar nog willen we 50 nieuwe bedienden aanwerven; vooral ingenieurs om nieuwe afzetmarkten te ontginnen. Nu al moeten we mensen uit de Gentse regio aantrekken, ook al hebben ze daar kleppers als Volvo.”

2. Hansen Transmissions

Hansen Transmissions uit Edegem – dochter van de Indiase energiegroep Suzlon – dankt 80 % van haar omzet (285 miljoen euro) aan de booming business van windenergie. Studies verwachten voor deze alternatieve energiebron nog een groei van 17,4 % tussen 2007 en 2011. Woordvoerster Lena De Wachter: “Om de stijgende vraag naar tandwielkasten te kunnen bijhouden, verdubbelen wij de capaciteit van onze fabriek in Lommel. Deze investering van 140 miljoen euro levert 300 nieuwe jobs op zodat het totale personeelsbestand stijgt tot 1600 werknemers. Daarnaast bouwt de groep nog een nieuwe eenheid in Coimbatore (India) om de Aziatische markt te kunnen bedienen. De wereldwijde vraag naar energie wordt steeds groter. Windenergie biedt een oplossing. De prijs is zeer concurrentieel met fossiele brandstoffen. Het ecologische bewustzijn en Kyoto ondersteunen deze groei.”

3. Pauwels International

In twee jaar tijd verdubbelde Pauwels International uit Mechelen – dochter van Crompton Greaves uit India – zijn omzet tot 400 miljoen euro en groeide uit tot wereldleider in transformatoren voor windturbines. Eind vorig jaar versterkte de groep zijn positie als toeleverancier voor de energiecentrales door de aankoop van GTV uit Hongarije. Dit bedrijf met 500 medewerkers en een omzet van 60 miljoen euro is gespecialiseerd in geïntegreerde onderstations en in schakelapparatuur. Begin 2007 sleepte Pauwels Trafo samen met het Duitse Rittal het contract in de wacht voor de levering van dertien windturbinetransformatoren aan het Finse bedrijf WinWind. Het gaat om een order van 540.000 euro. Marketing communications manager Mario Desmit: “Wij hebben het geluk gehad op het juiste moment met de juiste oplossing te komen. Dankzij het gebruik van hoogtechnologisch isolatiemateriaal – geleverd door onze partner Du Pont de Nemours – en het gebruik van siliconenvloeistof als koelmiddel, bouwen we nu milieuvriendelijke transformatoren die ofwel 30 % meer vermogen leveren voor dezelfde omvang ofwel 30 % kleiner zijn voor een gelijkaardig vermogen.”

4. Photovoltech

Photovoltech – Leeuw van de Export in de categorie van young performer – realiseert een jaaromzet van 40 miljoen euro. Maar de producent van zonnecellen uit Tienen kan de vraag niet meer volgen. Johan Nijs, algemeen directeur van deze joint venture tussen Suez, Total en Imec: “De opwarming van de aarde zet de bedrijven en overheden aan het denken, maar ik zou het breder zien. Hoe ga je het energieplaatje in de toekomst invullen? In die mix zullen hernieuwbare bronnen een steeds grotere fractie vormen. Hierop spelen wij als producent van zonnecellen in. Volgende week starten we onze nieuwe fabriek – een investering van tientallen miljoenen euro – op. Daarmee verviervoudigt onze capaciteit en stijgt het aantal werknemers van 86 naar 120 werknemers. Tegen eind 2008 mikt Photovoltech op de productie van 80 megawattpiek (MWp), waarmee zowat 40.000 huishoudens kunnen worden bevoorraad. De ambitie is om tegen 2015 die capaciteit op te drijven tot meer dan 500 MWp per jaar.”

5. Vyncke

“Wij zitten op het schip van groene energie en dat gaat hoe dan ook vooruit,” zegt Peter Vyncke – gedelegeerd bestuurder van Vyncke Energietechniek, de West-Vlaamse producent van groene stroominstallaties op biomassa. “Onze verkopers moeten niet speuren naar klanten, maar wel kiezen uit het overaanbod van projecten. Dat zet een domper op de sfeer, want de weigering van opdrachten kan arrogant overkomen. Dat willen we niet.”

Ondanks een verdubbeling van de omzet tussen 2004 en 2005 tot 51,7 miljoen euro met 224 medewerkers blijft de Vlaamse ‘Jonge Ondernemer van het jaar 2007’ voorzichtig over de toekomst. “Na zeven vette kunnen ook zeven magere jaren komen,” zegt hij. “Tegen 2012 verwacht ik dat het minder zal gaan en daartegen wil ik het bedrijf wapenen. Ik vrees dat voor onze bestaande clientèle Kyoto geen voordeel is. Zij krijgen nu concurrentie van nieuwe bedrijven, die fabrieken bouwen op basis van subsidies en groene milieucertificaten. Bovendien wordt de alternatieve energiesector voornamelijk geleid door investeerders. Zij kennen echter weinig van techniek. Wij zijn ingenieurs, geen uitbaters of onderhoudsmensen van machines. Niet iedereen wint bij de klimaathype. Zo stijgt de prijs voor hout en elektriciteit, waardoor spaanderplatenproducent Unilin – een klant van ons – verliest aan de strijd tegen de opwarming van de aarde.”

6. Umicore

Naast de wind wordt ook de zon steeds belangrijker als grondstof voor alternatieve energie. In deze sector speelt Umicore – de Belgische producent van edele metalen – een vooraanstaande rol. Woordvoerder Bart Crols: “Wij proberen de samenleving nu en in de toekomst duurzame oplossingen aan te bieden op basis van onze bijna 200 jaar oude kennis van metalen. Dat staat dus los van de huidige belangstelling voor de film van Al Gore over de klimaatverandering, maar kadert in een algemeen transformatieproces. Gewoon metaal produceren is niet langer de bedoeling. Umicore zoekt naar hoogtechnologische oplossingen voor dagelijkse problemen. Twee derde van onze inspanningen op het vlak van onderzoek en ontwikkeling – goed voor een budget van 115 miljoen euro op een balanstotaal van 1,9 miljard euro – gaat naar ons platform voor schone technologie. In die visie kochten we Delphi Catalysts en sloten een joint venture met Solvay/Hydro om op een kosteneffectieve manier silicium te kunnen produceren voor zonnecellen. Zo werken we aan krachtige en kleine herlaadbare batterijen om in hybride wagens te plaatsen. Ook is Umicore hoofdsponsor van een wagen op zonne-energie, die op 21 oktober 2007 meedoet aan een internationale wedstrijd in Australië.”

7. Xylowatt

“Winnaar van de klimaatverandering? We zijn er door ontstaan,” lacht Gilles Barchman, CEO van Xylowatt: “Onze onderzoeksoorsprong ligt bij de universiteit van Louvain-la-Neuve (UCL). Wij bouwen energiecentrales, die werken op basis van cellulose (nvdr – houtafval). Op zes jaar tijd steeg ons personeelsbestand van 3 naar 25 medewerkers. Volgend jaar ronden we onze kapitaalverhoging af. Tegen 2009 hopen we een omzet van 15 miljoen euro te realiseren en break even te draaien. Op basis van ons huidig orderboek zullen we deze doelstelling halen. We hebben een time-to-market (nvdr – verschil tussen order en oplevering van een bestelling) van 12 tot 18 maanden, want we spreken toch over een complexe technologie. Ons gamma beperkt zich tot installaties van 2 tot 10 MW. In die zin zijn we complementair met grote spelers, zoals Electrabel of Vyncke.”

Luc Huysmans – Eric Pompen – luc.huysmans@trends.be